Το λάθος του Πλαύτου

(πηγή)

του Παντελή Μπουκάλα 

από την Καθημερινή

Aς δεχτούμε προς στιγμήν όσα συνήθως λέγονται για τους πολέμους και προς νομιμοποίησή τους. Ας δεχτούμε δηλαδή ότι δεν διαπράττει δολοφονία ο στρατιώτης που, εκτελώντας τις διαταγές των ανωτέρων του, σκοτώνει τον εχθρό του πριν προλάβει να τον σκοτώσει εκείνος (που εκτελεί επίσης διαταγές ανωτέρων)· πυροβολεί με τη συνείδησή του ήσυχη (ή καθησυχασμένη και πάλι από τους ανωτέρους), αφού οι σφαίρες του, έτσι του λένε ή έτσι πιστεύει αυθορμήτως κάποιες φορές, υπηρετούν κάποιο ιδανικό, αυθεντικό ή κατασκεύασμα της προπαγάνδας.

Οι λύκοι

σκίτσο του Πάνου Μαραγκού (πηγή)

του Ευτύχη Μπιτσάκη 

από το Δρόμο της Αριστεράς

Είναι γνωστά δύο αποφθέγματα του Τόμας Χομπς (1585-1679): Άνθρωπος προς άνθρωπον λύκος και πόλεμος όλων εναντίων όλων. Ζώντας στην αυγή του καπιταλισμού, ο διάσημος Άγγλος φιλόσοφος, συμπύκνωσε σ’ αυτές τις δύο φράσεις την εμπειρία του από τη φρίκη της αναδυόμενης αγγλικής κοινωνίας. Βέβαια, ο Χομπς αδικούσε τους λύκους, οι οποίοι είναι κοινωνικά ζώα με ισχυρό αίσθημα αλληλεγγύης. Αντίθετα με τον Χόμπς, άλλοι συμπατριώτες του και προπαντός οι Γάλλοι διαφωτιστές οραματίζονταν μια κοινωνία όπου θα δέσποζε ο ορθός λόγος, η ισότητα και η ελευθερία. 

 

Το τι έγινε έκτοτε το γνωρίζουμε και σήμερα που ο καπιταλισμός αγγίζει τα ιστορικά του όρια, το μόνο που μπορεί είναι η κατεδάφιση των όποιων κατακτήσεων των λαών.