Ο φράχτης, η μετανάστευση και οι κλιματικές αλλαγές

σκίτσο του Pol Leurs (πηγή)

του Κώστα Ζαχαριάδη
από REDNotebook

Η υπόθεση για τον 12,5 χιλιομέτρων φράχτη που θα κατασκευάσει η κυβέρνηση για την καταπολέμηση της λεγόμενης λαθρομετανάστευσης είναι γνωστή. Μετά την εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων δογμάτων στην οικονομία, το ΠΑΣΟΚ αντιμετωπίζει την άλλη μεγάλη πρόκληση της περιόδου, την μετανάστευση, υλοποιώντας το πρόγραμμα και τις διακηρύξεις της ακροδεξιάς.

Το τραγικό της υπόθεσης είναι ότι και στις δυο περιπτώσεις, οικονομία- μετανάστευση το ζήτημα προσεγγίζεται όχι με όρους ιδεολογικούς άλλα με όρους αποτελεσματικότητας και ρεαλισμού. Με αυτούς τους όρους και οι δύο πολιτικές θα αποτύχουν. Το κείμενο δεν φιλοδοξεί να ασχοληθεί με την οικονομία αλλά με το ζήτημα των μεταναστών και των προσφύγων που οδηγούνται σε εκπατρισμό λόγω των όλο και εντεινόμενων κλιματικών αλλαγών.

 Η ερημοποίηση, η αποδάσωση, η ρύπανση εδαφών-υδάτων-αέρα, η εξάντληση των πρώτων υλών, η κατάρρευση της βιοποικιλότητας, η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας και τα απρόβλεπτα καιρικά φαινόμενα που καθημερινά εντείνονται θα προκαλέσουν πέρα από οικονομική κατάρρευση στους πληθυσμούς που διαβιούν στις περιοχές αυτές και καραβάνια μεταναστών. Ο όγκος του κύματος μετανάστευσης σε συνδυασμό με την σφοδρότητα των φαινομένων θα κάνουν τον φράχτη να μοιάζει με σύντομο ανέκδοτο.

Η επιταχυνόμενη αστικοποίηση σε παγκόσμια κλίμακα, με τις νέες συνθήκες που θα διαμορφώσει για την οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική και πολιτική ζωή των αστικών κέντρων, δείχνει μια τάση ραγδαίων αλλαγών σε σχέση με την περιβαλλοντική ισορροπία που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με φράχτες. Η μεγαλύτερη παραγωγή σκουπιδιών, η αυξανόμενη ζήτηση σε ενέργεια και πρώτες ύλες, με δεδομένη την εξάντληση των αποθεμάτων, δεν πρόκειται να αφήσει το σημερινό status quo της πληθυσμιακής σύστασης ανεπηρέαστο. Ο κόσμος του αύριο που ήδη διαμορφώνεται θα είναι πολύ πιο ευμετάβλητος και εύθραυστος από τον σημερινό.

Στην ατζέντα της ρεαλιστικής αντιμετώπισης του μεταναστευτικού, μαζί με την πολιτική σταθερότητα, την δημιουργία συνθηκών ειρήνης, οικονομικής ευημερίας και ανάπτυξης, προϋποθέτει και την αντιμετώπιση ή έστω τον περιορισμό του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής.

Αντί η κυβέρνηση να χαϊδεύει αυτιά με αφόρητους λαϊκισμούς και να πρωτοστατεί σε μια πολιτική που θα ζήλευαν ο Λεπέν και ο Χάιντερ, να πρωτοστατήσει σε μια πανευρωπαϊκή πρόταση και εκστρατεία για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών. Η περσινή διάσκεψη στην Κοπεγχάγη και η φετινή στο Κανκούν για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού την ώρα που η Βραζιλία πνίγεται από της πλημμύρες, η μισή Αυστραλία φλέγεται ενώ η άλλη μισή πλημμυρίζει, η BP κλείνει νεες συμφωνίες για εκμετάλλευση των βορείων θαλασσών πριν καλά καλά κουκουλωθεί το σκάνδαλο του κόλπου στο Μεξικό κ.ο.κ.

Η κυβέρνηση κατασκευάζει το φράχτη για να χαϊδέψει εθνικιστικά και ακραία αντανακλαστικά. Θέλει να ρίξει το φταίξιμο για την δική της αποτυχία στην οικονομική πολιτική, στους «κακούς» μετανάστες. Τα χιλιάδες χιλιόμετρα χερσαίων συνόρων με χώρες οικονομικά εξαθλιωμένες στον βορρά δεν κλείνουν με 12,5 χλμ φράχτη. Τα θαλασσινά σύνορα θα παραμένουν ανοιχτά. Μιλάμε για την μεγαλύτερη επικοινωνιακή μπαρούφα των τελευταίων ετών. Νέα περάσματα, νέες δίοδοι θα ανακαλυφθούν από τα κυκλώματα εμπορίας ελπίδας. Ποιος μπορεί να προβλέψει τις πολιτικές εξελίξεις στη βαλκανική χερσόνησο. Πόσο σταθερή είναι η κατάσταση στη Σερβία-Μαυροβούνιο-Κοσσυφοπέδιο; Πότε θα σκάσει το καζάνι της Αφρικής, όπου μεγάλα τμήματα του πληθυσμού ζουν με 1 και 2 δολάρια ημερησίως;

Το ζήτημα της περιβαλλοντικής μετανάστευσης είναι μία, αλλά εξαιρετικά σημαντική πλευρά από τις πολλές που έχει το «μεταναστευτικό ζήτημα». Η αντιμετώπισή της είναι ρεαλιστική και αναγκαία. Όλα τ’ άλλα περί φραχτών είναι για ν’ αναπαράγεται μια πολιτική σαπουνόπερα σε ένα άθλιο σίριαλ λαϊκισμού που παράγει δυστυχία, εξαθλίωση και ανέχεια.