Από το «αυτοί», επειγόντως στο «εγώ».

(πηγή)

του Σωκράτη

από το Δρόμο της Αριστεράς

Σπουδαία αξιακή κατάκτηση, ισχυρό ιδεολογικό όπλο, αυτή η ιδέα του «συλλογικού» που η Αριστερά την έκανε στάση ζωής και εργαλείο σημαντικών κοινωνικών κατακτήσεων.
 

Μια παρακαταθήκη, μια «κληρονομιά» της Αριστεράς η οποία, ιδιαίτερα σήμερα, είναι το αναγκαίο και απαραίτητο ζητούμενο για την οξυγόνωση του λαϊκού κινήματος.
 

Όπως, όμως, συχνά συμβαίνει με τις κληρονομιές, φαίνεται πως και σε τούτη την περίπτωση και τη σπαταλήσαμε αλλά και λάθος την αξιοποιήσαμε. Σιγά-σιγά το «οργανωμένο συλλογικό», με τη «συνδρομή» ηγετών, ηγεσιών, προσωπικοτήτων και ποικίλων μηχανισμών, αφυδάτωσε τη ζωογόνο ατομική συμβολή της «μονάδας» και τη δημιουργική της αυτενέργεια και η συλλογικότητα εκφυλίστηκε σε εκπροσώπηση και «ανάθεση». Βολεύτηκαν οι εκπροσωπούντες στις καρέκλες τους, βολευτήκαμε οι εκπροσωπούμενοι στους καναπέδες μας, βολεύτηκε μια χαρά και το σύστημα. Κύλησε κάπως έτσι ο καιρός κι η ιστορία και όταν ο καπιταλισμός εκτίμησε πως ήρθε η ώρα να τα σαρώσει όλα, οι επί χρόνια εξουσιοδοτημένες απ’ όλους μας «αριστερές συλλογικότητες», αποδείχτηκαν ανήμπορες να τον αναχαιτίσουν. Και όταν οι ελπίδες μας στράφηκαν σ’ αυτή την ζωογόνο «λαϊκή αντίδραση», ανακαλύπτουμε έντρομοι πως «ο κόσμος δεν τραβά», πως η αντίδρασή του είναι αναντίστοιχη με την οξύτητα την έκταση και το βάθος της επίθεσης που δέχεται, πως η λαϊκή δυσαρέσκεια είναι διαχειρίσιμη από το σύστημα. Το χειρότερο, όμως, είναι πως τούτη η λαϊκή απραξία ακινητοποιεί τις όποιες προσπάθειες της Αριστεράς, αναπαράγει την αναξιοπιστία της, ενισχύει την «ιδιωτική λύση» και βέβαια δίνει στο σύστημα τη δυνατότητα να μιλά για «λαϊκή ανοχή και έγκριση» και να προχωρά πιο επιθετικά σε κοινωνικές ανατροπές.
 

Και τώρα; Τι γίνεται τώρα που η αγανάκτηση συσσωρεύεται με αργούς ρυθμούς και εξατμίζεται σε ενδοταξική «μάχη» με τον διπλανό, τώρα που η ατομική μας απραξία ζητά δικαιολογίες επικαλούμενη υπαρκτές αδυναμίες «των από πάνω», τώρα που το ατομικό βόλεμα γίνεται πιο δελεαστικό και κοινωνικά αποδεκτό από ποτέ;
 

Τώρα νομίζω πως είναι η κρίσιμη ώρα «ημών των ιδίων».
 

Η ώρα που ο καθένας μας αποφασίζει πως «αναλαμβάνει την ευθύνη» που κάποτε είχε παραχωρήσει και αποδέχεται το κοινωνικό μερίδιο που, αντικειμενικά, του αναλογεί σε τέτοιες περιόδους.
 

Η ώρα που η ατομική πρωτοβουλία δημιουργεί κοινωνική δράση, φτιάχνει καινούργιες συλλογικότητες, αναδεικνύει ηγέτες και ηγεσίες, συσπειρώνει και αναθαρρεύει πολύμορφες κοινωνικές δυνάμεις, επιβάλλει de facto νέους κοινωνικούς συσχετισμούς.
 

Είναι η κρίσιμη ώρα που κανείς δεν μπορεί να ορίσει «άντ’ αυτού» στην προσωπική ευθύνη και αξιοπρέπεια, στη λογοδοσία του στη νέα γενιά, που κανείς δεν μπορεί να οχυρωθεί στο αφελές-ασφαλές ερώτημα «κι εγώ τι να κάνω;». Είναι μια περίοδος που το τόσο βολικό για την Αριστερά «ο κόσμος δεν φταίει», δεν μπορεί να είναι ιδεολογικό και πολιτικό κρησφύγετο για κανέναν. Γιατί απλά τούτη η ώρα, είναι η ώρα του πρωταγωνιστή «κόσμου».

katsoc@otenet.gr