Κούρεμα της κοινωνίας υπέρ τραπεζών και αγορών

σκίτσο του Πέτρου Ζερβού από την Ελευθεροτυπία

"Όσους άσπρους κύκνους και αν έχει θαυμάσει κανείς αρκεί ένας μαύρο κύκνος για να επιβεβαιώσει την αδυναμία πρόβλεψης"

Νασίμ Νίκολα Τάλεμπ

του Α.Π.Θάνου  

από την Εποχή

Οι επόμενες μέρες, μέχρι και τα μέσα Μαρτίου, είναι ιδιαίτερα κρίσιμες. Θα επιχειρηθεί πλήρης ανατροπή στο κοινωνικό πεδίο που θα παρουσιαστεί, μάλιστα, και ως επιτυχία. Αυξήσεις σε εισιτήρια και διόδια (από τα μεσάνυχτα της Δευτέρας), έκτακτη εισφορά σε επιχειρήσεις και ακίνητα, φόρος μεγάλης ακίνητης περιουσίας, νέα ρύθμιση στα ασφαλιστικά ταμεία, αλλαγές στις επικουρικές συντάξεις, ενιαίο μισθολόγιο, κ.ά.

Νέα άμεσα μέτρα ύψους 11 δισ. ευρώ

Προβλήματα που μεταφράζονται σε πρόσθετο οικονομικό μαρασμό -οι άνεργοι τον Δεκέμβριο έφτασαν τους 653.552, αριθμός αυξημένος κατά 4,18% (26.251 άτομα) σε σύγκριση με τον Νοέμβριο, σύμφωνα με τον ΟΑΕΔ.

Σ’ αυτά έρχονται να προστεθούν, σύντομα, νέα μέτρα ύψους 11 δισ. ευρώ προκειμένου να μειωθεί το έλλειμμα από 17 σε 6 δισ. ευρώ. Μέτρα που θα συμφωνηθούν με τους εκπροσώπους της τρόικας, που φτάνουν στην Αθήνα την Πέμπτη. Ο Γ. Παπακωνσταντίνου, μάλιστα, ανήγγειλε ότι θα αρχίσει διάλογο με τους φορείς και τα πολιτικά κόμματα ώστε «ο καθένας να αναλάβει τις ευθύνες» (εφημερίδες 21.01.11)...

Κέρδισαν οι αγορές, ηττήθηκε η πολιτική;

Γίνεται, όμως, όλο και πιο φανερό ότι τα όποια σκληρά μέτρα κατά της κοινωνίας δεν «αγγίζουν» το χρέος, δεν οδηγούν σε διέξοδο. «Οι αγορές κέρδισαν, τα κράτη και η πολιτική ηττήθηκαν (…) Όλη η Ευρώπη σήμερα έχει προσχωρήσει σε αυστηρές πολιτικές λιτότητας», γράφει ο Π.Κ. Ιωακειμίδης (Νέα, 21.01.11) ενώ η υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Λαγκάρντ σημείωνε ότι «οι ανεξέλεγκτες αγορές κήρυξαν τον πόλεμο στην πολιτική και το κράτος και το ερώτημα είναι ποιος θα κερδίσει τελικά».

Ο Γ. Παπανδρέου δείχνει να μην αντιλαμβάνεται τα δύο διαφορετικά στρατόπεδα, τον πόλεμο αγορών – κοινωνίας, γι’ αυτό και εκτιμά (ομιλία του την Παρασκευή στο Eurogroup) ότι υπάρχει λύση μια και «η πολιτεία οφείλει να βρει (…) να διαμορφώσει αυτό το πλαίσιο, ώστε αυτή η δυναμική της αγοράς, να αξιοποιείται προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος και, βεβαίως, και των παικτών της αγοράς»! [!!!]

Αγορές: Λάθος η διάσωση της Ελλάδος

Αυτή η ήττα της πολιτικής -έστω και αν αποδειχθεί προσωρινή…- οδηγεί σε κατάρρευση του κοινωνικού κράτους. Ο Κέινς ξεχάστηκε από τις κυβερνήσεις, που, πανικόβλητες μπροστά σε υποβαθμίσεις πιστοληπτικής ικανότητας, υψηλά επιτόκια δανεισμού και spreads, ακολουθούν το μονόδρομο που τους χαράζουν κάθε φορά οι αγορές.

Η Ευρώπη αδυνατεί να ορθώσει (πολιτικό) ανάστημα ενώ οι αγορές διοχετεύουν σενάρια και αναλύσεις για το μέλλον του ευρώ. «Θα ήταν καλύτερο να παραδεχτούμε ότι η Ε.Ε. έκανε τεράστιο λάθος διασώζοντας την Ελλάδα», γράφει ο Μάθιου Λιν του Bloomberg (Καθημερινή, 21.01.11) ) για να επισημάνει ότι αυτό που συζητείται σήμερα «είναι πότε θα διασωθεί η Πορτογαλία. Ελάχιστα έχει θιγεί», τονίζει, «ένα πολύ πιο σημαντικό ζήτημα: πρέπει να διασωθεί;»! Αυτές είναι οι αγορές που κατά τον Γ. Παπανδρέου «θα ηρεμήσουν, μόνο αν πειστούν ότι και η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ικανή να ξαναβρεί το δρόμο της σταθερότητας, αλλά και της ανάπτυξης»…

Αυτή η αναμονή λύσης από τις αγορές οδηγεί σε λύσεις ενάντια στην κοινωνία, όπως αυτές που επεξεργάζονται Βερολίνο και Βρυξέλλες…

Απαξιώνεται συνεχώς η πολιτική

Τι θα κάνει ο Γ. Παπανδρέου; Τα αναμενόμενα και θα προσπαθήσει να το περάσει ως μεγάλη του επιτυχία. Το Μαξίμου επιλέγει τις «εύκολες λύσεις» που του επιβάλλουν και οι οποίες αναπαράγουν την κρίση.

Οι σχέσεις του Γ. Παπανδρέου με την κοινωνία είναι ευκαιριακές. Δεν στηρίζεται σ’ αυτή, δεν αντλεί από αυτή. Ποτέ άλλωστε δεν επένδυσε, δεν προσπάθησε να κατανοήσει τα προβλήματά της, δεν έγινε «ένας μ’ αυτή». Λειτουργεί ως επισκέπτης.

Αυτή η «απελευθέρωσή» του από τα εσωτερικά προβλήματα, την καθημερινότητα της διακυβέρνησης και η ευλαβική εφαρμογή του μνημονίου από το Μαξίμου έχει οδηγήσει σε νέα μορφή διακυβέρνησης. Η κεντρική γραμμή -υλοποιούμε με κάθε θυσία ό,τι μας ζητά η τρόικα-, που εκφράζεται κυρίως από Μαξίμου και οικονομικό επιτελείο, συναντά αντιδράσεις και στο εσωτερικό της κυβέρνησης ενώ δημιουργεί και σύγχυση σε υπουργούς και στελέχη του ΠαΣοΚ που τα έχουν χαμένα.

Τελεσίγραφο τρόικας για συμβάσεις 

Το κυριότερο, όμως, είναι ότι ακόμα και οι πιο υπάκουοι υπουργοί, αναγκάζονται σε συνεχείς… κωλοτούμπες προσπαθώντας να ισορροπήσουν ανάμεσα στις κοινωνικές αντιδράσεις, που οξύνονται, και στις επιταγές τις τρόικας/Μαξίμου.

Ο Δ. Ρέππας αναγκάστηκε, από τις κινητοποιήσεις των εργαζομένων στις συγκοινωνίες, να πάει σε διάλογο (ανεξαρτήτως αποτελέσματος), ο Α. Λοβέρδος που είχε συμφωνήσει με τους φαρμακοποιούς… ξεσυμφώνησε (ουδείς γνωρίζει ακόμα ποιος μπορεί να ανοίξει φαρμακείο!), ενώ στο νόμο για το κάπνισμα (είχε διαρρεύσει ακόμα και νομοσχέδιο με τις αλλαγές) θύμισε τον… Μελισανίδη όταν έπαιρνε το χρυσό!

Την επόμενη βδομάδα η τρόικα θα θέσει και πάλι θέμα εργασιακών. Εκτιμά ότι το υπουργείο «σαμπόταρε» τις επιχειρησιακές συμβάσεις και θα ζητήσει νέα ανατροπή του νόμου από τον οποίο θα αφαιρεθεί οτιδήποτε μπορεί να λειτουργήσει υπέρ των κλαδικών συμβάσεων. (γραμμή που σχεδιάζεται να εφαρμοστεί σε όλη την έκταση της ΕΕ).