του Στρατή Μπουρνάζου από τα Ενθέματα
της Κυριακάτικης ΑΥΓΗΣ 26/9
Δεν ξέρω αν η πλατεία, η πλατεία Κλαυθμώνος για μας τους Αθηναίους, κι άλλες πλατείες σ’ όλη την Ελλάδα και την Ευρώπη θα είναι γεμάτες το απόγευμα της Τετάρτης. Φοβάμαι πως όχι, δεν θα πλημμυρίσουν με πλήθη, απεργούς και διαδηλωτές όλων των χωρών και των γλωσσών της ηπείρου. Η πρώτη απόπειρα πανευρωπαϊκής κινητοποίησης και απεργίας συνιστά, ως σύλληψη, μεγάλη πολιτική επιτυχία και ταυτόχρονα κινδυνεύει, ως πραγμάτωση, να είναι μια, επίσης μεγάλη, αποτυχία. Εξηγούμαι αμέσως.
Η 29/9 έχει τα φόντα να αποτελέσει σπουδαίο πολιτικό γεγονός. Όχι λόγω της προσδοκώμενης –άδηλης ακόμα, τη στιγμή που μιλάμε– συμμετοχής ούτε λόγω των αιτημάτων της για υπεράσπιση των θέσεων εργασίας και των μισθών, φορολόγηση του κεφαλαίου κλπ. Υπάρχουν κινητοποιήσεις που η σημασία τους υπερβαίνει τους αριθμούς και το περιεχόμενο· και η μεθαυριανή μπορεί να είναι μια απ’ αυτές. Η σημασία της, πρώτα και κύρια, έγκειται στο ότι, την ίδια μέρα με την πανευρωπαϊκή πορεία στις Βρυξέλλες, εργαζόμενοι θα διαδηλώνουν, με βάση το ίδιο κάλεσμα, στην Ισπανία, την Ιταλία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Τσεχία, την Κύπρο, τη Σερβία, τη Ρουμανία, την Πολωνία, την Ιρλανδία και τη Γαλλία — αντιγράφω από την ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων, που πήρε την πρωτοβουλία μαζί με το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ (η Ελλάδα δεν αναφέρεται, δεν ξέρω γιατί).
Η ιδέα και η πρωτοβουλία της κοινής ευρωπαϊκής δράσης έχουν τεράστια σημασία, πολιτική, ιδεολογική, ψυχολογική, νοοτροπική. Για τον άνθρωπο που θα πάρει τη σημαία του, ή απλώς τον εαυτό του, άνευ σημαίας, και θα κατέβει να διαδηλώσει μεθαύριο στην Αθήνα, το γεγονός ότι αποτελεί κομμάτι μιας πανευρωπαϊκής κινητοποίησης του δημιουργεί, εκ των πραγμάτων, νέους ορίζοντες, τον βάζει σε νέες διαδικασίες σκέψης και δράσης. Όσοι μετείχαν τα προηγούμενα χρόνια στο Ευρωπαϊκό και το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ –παρόλο που οι καταστάσεις είναι αρκετά διαφορετικές– ξέρουν καλά πόσο τούς άλλαξε η συμμετοχή, αυτή καθαυτή, σε εκείνη τη διεθνική και διεθνιστική εμπειρία. Και δεν μιλάμε για ανθρώπους που πρωτύτερα ήταν περιχαρακωμένοι στη χώρα τους, κάθε άλλο. Κι όμως, από τη στιγμή που έγιναν κομμάτι του κινήματος αυτού, ο γενικός και αφηρημένος ευρωπαϊσμός (και διεθνισμός) τους μετατράπηκε σε απολύτως απτό και συγκεκριμένο ζήτημα, μετουσιώθηκε σε επείγον πολιτικό καθήκον συνεννόησης, συντονισμού και αλληλοκατανόησης.
***
Ζήτω η απεργία λοιπόν, ζήτωσαν τα ευρωπαϊκά συνδικάτα και οι προλετάριοι όλων των χωρών της Ευρώπης; Όχι ακριβώς. Η Τετάρτη 29 Σεπτεμβρίου μπορεί να σηματοδοτήσει τόσο μια επιτυχία όσο και μια αποτυχία· γιατί δεν είναι ακόμα σαφές πού θα γείρει η πλάστιγγα ανάμεσα στη σπουδαία πρωτοβουλία της πανευρωπαϊκής κινητοποίησης και την πιθανότητα να καταλήξει καρικατούρα, κάτι σαν την «ευρωπαϊκή μέρα χωρίς αυτοκίνητο». Καθώς ο συντονισμός, η προπαγάνδιση, η δράση που ακολούθησαν την αρχική πρωτοβουλία υστέρησαν πολύ, η κινητοποίηση κινδυνεύει να εκφυλιστεί σε «συμβολική» — και σ’ αυτές τις περιπτώσεις δεν υπάρχει μεγαλύτερος εχθρός του πραγματικού από το συμβολικό.
Δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς σήμερα οποιαδήποτε αριστερή πολιτική πρόταση σε μια ευρωπαϊκή χώρα ανεξάρτητα από ένα πολιτικό σχέδιο και όραμα για ολόκληρη την Ευρώπη. Η οικοδόμηση όμως ενός σύγχρονου διεθνισμού και «αριστερού ευρωπαϊσμού» περνάει μέσα από συγκεκριμένες πολιτικές πρωτοβουλίες, την προσπάθεια να αρθρωθούν και να αναδειχθούν κοινά αιτήματα των ευρωπαίων εργαζομένων, αλλιώς κινδυνεύει να μείνει φλυαρία και γράμμα κενό. Το τι σημαίνουν όλα αυτά, μέσα από ποιες πολιτικές και οργανωτικές μορφές μπορούν να υλοποιηθούν, το παραπέμπω σε μια επόμενη συζήτηση, καθώς ο χώρος δεν αρκεί. Καλώς ήρθατε, λοιπόν, στο ταξίδι προς τον «υπαρκτό αριστερό ευρωπαϊσμό»· μένει να δούμε αν η πτήση ξεκινάει την Τετάρτη. Πολίτες της Ευρώπης, ακόμα μια προσπάθεια να γίνουμε ευρωπαϊστές!
ΥΓ. Αν και δεν συμμερίζομαι τις εύκολες καταγγελίες περί «γραφειοκρατικών ηγεσιών», μου φαίνεται αδιανόητο ότι ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ, σε αυτήν ακριβώς τη συγκυρία για τους έλληνες εργαζόμενους, εν τω μέσω της κρίσης, με τόσο φανερές τις ευρωπαϊκές και τις διεθνείς της διαστάσεις, δεν αδράχνουν την ευκαιρία· ακόμα χειρότερα, η ΑΔΕΔΥ προκηρύσσει απεργία μόνη της, για τις 7 Οκτωβρίου. Το δε ΠΑΜΕ-ΚΚΕ πρόφτασε να κινητοποιηθεί πανελλαδικά, μόνο και άσπιλο βεβαίως, μία εβδομάδα πριν, την περασμένη Πέμπτη.
***
Ζήτω η απεργία λοιπόν, ζήτωσαν τα ευρωπαϊκά συνδικάτα και οι προλετάριοι όλων των χωρών της Ευρώπης; Όχι ακριβώς. Η Τετάρτη 29 Σεπτεμβρίου μπορεί να σηματοδοτήσει τόσο μια επιτυχία όσο και μια αποτυχία· γιατί δεν είναι ακόμα σαφές πού θα γείρει η πλάστιγγα ανάμεσα στη σπουδαία πρωτοβουλία της πανευρωπαϊκής κινητοποίησης και την πιθανότητα να καταλήξει καρικατούρα, κάτι σαν την «ευρωπαϊκή μέρα χωρίς αυτοκίνητο». Καθώς ο συντονισμός, η προπαγάνδιση, η δράση που ακολούθησαν την αρχική πρωτοβουλία υστέρησαν πολύ, η κινητοποίηση κινδυνεύει να εκφυλιστεί σε «συμβολική» — και σ’ αυτές τις περιπτώσεις δεν υπάρχει μεγαλύτερος εχθρός του πραγματικού από το συμβολικό.
Δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς σήμερα οποιαδήποτε αριστερή πολιτική πρόταση σε μια ευρωπαϊκή χώρα ανεξάρτητα από ένα πολιτικό σχέδιο και όραμα για ολόκληρη την Ευρώπη. Η οικοδόμηση όμως ενός σύγχρονου διεθνισμού και «αριστερού ευρωπαϊσμού» περνάει μέσα από συγκεκριμένες πολιτικές πρωτοβουλίες, την προσπάθεια να αρθρωθούν και να αναδειχθούν κοινά αιτήματα των ευρωπαίων εργαζομένων, αλλιώς κινδυνεύει να μείνει φλυαρία και γράμμα κενό. Το τι σημαίνουν όλα αυτά, μέσα από ποιες πολιτικές και οργανωτικές μορφές μπορούν να υλοποιηθούν, το παραπέμπω σε μια επόμενη συζήτηση, καθώς ο χώρος δεν αρκεί. Καλώς ήρθατε, λοιπόν, στο ταξίδι προς τον «υπαρκτό αριστερό ευρωπαϊσμό»· μένει να δούμε αν η πτήση ξεκινάει την Τετάρτη. Πολίτες της Ευρώπης, ακόμα μια προσπάθεια να γίνουμε ευρωπαϊστές!
ΥΓ. Αν και δεν συμμερίζομαι τις εύκολες καταγγελίες περί «γραφειοκρατικών ηγεσιών», μου φαίνεται αδιανόητο ότι ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ, σε αυτήν ακριβώς τη συγκυρία για τους έλληνες εργαζόμενους, εν τω μέσω της κρίσης, με τόσο φανερές τις ευρωπαϊκές και τις διεθνείς της διαστάσεις, δεν αδράχνουν την ευκαιρία· ακόμα χειρότερα, η ΑΔΕΔΥ προκηρύσσει απεργία μόνη της, για τις 7 Οκτωβρίου. Το δε ΠΑΜΕ-ΚΚΕ πρόφτασε να κινητοποιηθεί πανελλαδικά, μόνο και άσπιλο βεβαίως, μία εβδομάδα πριν, την περασμένη Πέμπτη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου