Κυριακή 2 Ιανουαρίου 2011

Μεσάνυχτα παρά πέντε

(πηγή)
του Κώστα Βεργόπουλου

Νέο έτος: Ελπίδα ή απελπισία; Ελπίδα λόγω απελπισίας. Συνεχίζεται ανελέητη η αποθέωση του αφηρημένου χρήματος, επεκτείνεται η κατεδάφιση δικαιωμάτων συστατικών της έννοιας «κοινωνία». Η εποχή μας επαναφέρεται ολοταχώς στην τραγωδία του 1930. Ευθύνεται γι’ αυτό όχι μόνον η αντιδραστική επιλογή του μεγάλου χρήματος, αλλά και η ολιγωρία όλων των άλλων. Ιδιωτική ασυδοσία, αλλά και επιβράβευση αυτής: δημόσια διάσωση, διαιώνιση της ασυδοσίας. Οι θύτες επιβραβεύονται εις βάρος των θυμάτων τους και συνεχίζουν έτσι ακάθεκτοι προς μεγαλύτερη ασυδοσία και βαθύτερη κρίση εις βάρος πάντα αυτών οι οποίοι συνεχίζουν να τους διασώζουν. Αυτό είναι το ιστορικό σχήμα της πρόσφατης τριετίας, σε Αμερική και Ευρώπη, όπως και στη χώρα μας.

Με τη γενίκευση της λιτότητας, το σημερινό σύστημα του χρήματος παύει να παράγει νέο πλούτο, αντιμετωπίζει την κοινωνία ως «λάφυρο», όχι ως παραγωγική δύναμη, βασίζεται στην αρπαγή και μεταφορά του πλούτου από τα κάτω προς τα επάνω. Στην αρχή του νέου χρόνου, λόγος αισιοδοξίας είναι ίσως το ότι αυτή η διαδικασία είναι αδιεξοδική, προσκρούει σε εγγενή όρια, εκτρέφει αγανάκτηση και αντίρροπες δυνάμεις, εάν όχι βάσει των νόμων της κοινωνίας, τουλάχιστον βάσει των νόμων της φυσικής.

Στο ερώτημα «τι πρόκειται να γίνει;» η απάντηση είναι απλή: «Θα γίνει ακριβώς ό,τι διαβεβαιώνεται πως αποκλείεται να συμβεί». Ό,τι θεωρείται ντεμοντέ θα ξαναγίνει της μόδας. Εάν όχι λόγω ιδεολογίας των θυμάτων, τουλάχιστον λόγω αδιεξόδου των θυτών. Αφού το κεφάλαιο εγκαθιστά την κοινωνία στην προ του 1930 περίοδο, γιατί άραγε δεν θα πρέπει να αναμένονται και κοινωνικές αντιδράσεις του τύπου της εποχής που ακολούθησε; Η κοινωνική εξέλιξη δεν είναι γραμμική, αλλά αντανακλαστική: η ισχύς της κάθε πλευράς προκύπτει από την αδυναμία σταθεροποίησης της άλλης. 


- O Kώστας Βεργόπουλος είναι καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Paris VIII.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου