Η λαοθάλασσα δεν είναι μόνο λέξη

Οι φωτογραφίες είναι από την πανοραμική σύνθεση του hellas panorama από την συγκέντρωση (5/69) στο Σύνταγμα 

του Παντελή Μπουκάλα

από την Καθημερινή

Δεκάδες λέξεις συκοφαντήθηκαν από όσους εννοούν την πολιτική σαν τέχνη του ψευδούς και του φενακιστικού· ανάμεσά τους η λέξη «λαοθάλασσα». Τώρα πια ομολογείται και από τους μάστορες της κατασκευής εντυπώσεων, σκηνοθέτες και λοιπούς, ότι με μόλις ογδόντα χιλιάδες οπαδούς επιδέξια τοποθετημένους στον χώρο (σαν πιόνια ή στρατιωτάκια, όπως συνηθίζουν να αντιμετωπίζουν τον κόσμο τους τα κομματικά επιτελεία) και ακόμα πιο επιδέξια βιντεοσκοπημένους, μπορείς να πλαστογραφήσεις την πραγματικότητα. Να εμφανίσεις δηλαδή σαν λαοθάλασσα εκατομμυρίου που καλύπτει το Σύνταγμα, την Ομόνοια και το Πεδίον του Αρεως μια σύναξη μερικών δεκάδων χιλιάδων. Και ιδού που η λαοθάλασσα υπάρχει. Ιδού που, τελικά, ο λαός δεν μετριέται με το στρέμμα (όπως επιμένουν να τον μετρούν οι εντυπωσιοθήρες συγκεντρωσιάρχες) και δεν μετράει μόνο σαν μια άσημη και άβουλη ψηφίδα σε κάποιο ψηφιδωτό τηλεοπτικής πλαστότητας. Αι γενεαί πάσαι που κατέκλυσαν προχθές στο κέντρο της Αθήνας, για να διαμαρτυρηθούν και να απαιτήσουν, ξανάδωσαν υπόσταση στις λέξεις και νόημα στην πολιτική κοινωνία, την «πασών κυριωτάτην», όπως λέει ο Αριστοτέλης, «και πάσας εμπεριέχουσαν τας άλλας».

Στη θάλασσα, όποιο και αν είναι το όνομά της, φτάνουν πολλά και ποικίλα ποτάμια. Το ίδιο και στη λαοθάλασσα του Συντάγματος, όπου δυο βδομάδες τώρα καταλήγουν κάθε λογής ανθρώπινα ποτάμια και ποταμάκια, και όχι απλώς για να συναθροιστούν αλλά για να πολλαπλασιάσουν την ισχύ τους μέσα από τη συνάντησή τους. Η «κόπωση», στην οποία πόνταραν αντίπαλοι και «φίλοι», δεν ήρθε, ούτε κι εκείνη η αίσθηση της ματαιότητας, που τόσες κινητοποιήσεις φαρμάκωσε σχεδόν εν τη γενέσει τους. 

• Στις πλατείες της χώρας συρρέουν οι κοψοχέρηδες και των δύο κομμάτων εξουσίας. 

• Συρρέουν όσοι νιώθουν εξαπατημένοι από «ισχυρές Ελλάδες», από «επανιδρυμένες Ελλάδες, σεμνές και ταπεινές» και από «Ελλάδες αναμορφωμένες» σαν την τωρινή. 

• Οσοι προσβλήθηκαν βαρύτατα πληροφορούμενοι ότι «μαζί τα έφαγαν». 

• Οσοι συκοφαντήθηκαν σαν οι «τεμπέληδες της εύφορης Ελλάδας» και σαν τα παράσιτα της ενάρετης, λέει, και εργασιομανούς Ευρώπης. 

• Οσοι για άλλο κλήθηκαν να ψηφίσουν και άλλο βρήκαν μπροστά τους. 

• Οσοι εκβιάστηκαν με το Μνημόνιο και τώρα με το Μεσοπρόθεσμο. 

• Οσοι ζουν σαν εφιάλτη τη συμβολαιογραφικώς πλέον επιβεβαιωμένη υποτέλεια της πατρίδας τους, που δεν φαίνεται να ενοχλεί ιδιαίτερα όλους τους άρχοντές της. 

• Οσοι πέφτουν στην ανεργία ή στα δυο μεροκάματα τη βδομάδα, επειδή, παρά τα θρυλούμενα, νόμος είναι πάντοτε το δίκιο του αφέντη. 

• Οσοι βλέπουν τη μονίμως εξαγγελλόμενη «φορολογική δικαιοσύνη» να καταντάει σύνθημα πιο κενό κι από εκείνο το παλιό «στις δεκαοχτώ σοσιαλισμός». 

• Οσοι βλέπουν να ξηλώνονται ακόμα και τα υπολείμματα του κράτους πρόνοιας. 

Μια θάλασσα λαός. Και το ερώτημα παραμένει, όπως το έθεσε ο Αισχύλος και το μετέφρασε ο Σεφέρης: «Τη θάλασσα τη θάλασσα ποιος θα μπορέσει να την εξαντλήσει;»