Κλίμα μίσους

(πηγή)

του Paul Krugman
από το Βήμα
 

Αλήθεια, πέσατε άραγε από τα σύννεφα, όταν ακούσατε τα τρομερά νέα από την Αριζόνα; Η μήπως περιμένατε ότι κάποια στιγμή θα συνέβαινε μια τέτοια βαρβαρότητα;

Βάλτε με στη δεύτερη κατηγορία. Είχα ένα προαίσθημα από τα τελευταία στάδια της προεκλογικής εκστρατείας του 2008. Θυμόμουν την έκρηξη της πολιτικής οργής ύστερα από την εκλογή του Μπιλ Κλίντον το 1992 – μια έκρηξη που οδήγησε στη βομβιστική επίθεση της Οκλαχόμα.

Βλέποντας απλώς τα πλήθη στις συγκεντρώσεις του Μακέιν και της Πέιλιν, μπορούσατε να αντιληφθείτε ότι το ίδιο πράγμα θα συνέβαινε ξανά. Το υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας κατέληξε στο ίδιο συμπέρασμα: τον Απρίλιο του 2009 είχε προειδοποιήσει ότι μεγάλωνε ο ακροδεξιός εξτρεμισμός και ότι υπήρχε σοβαρή πιθανότητα για νέα βίαια περιστατικά. Οι συντηρητικοί κύκλοι απέρριψαν την έκθεση αυτή, αλλά ήταν αναπόφευκτο ότι κάποιος θα έκανε το επόμενο βήμα. Και να που έγινε.
 
Είναι αλήθεια ότι ο δολοφόνος της Αριζόνας είναι πνευματικά διαταραγμένος. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι η πράξη του είναι ένα μεμονωμένο περιστατικό, που δεν έχει καμία σχέση με το γενικότερο πολιτικό κλίμα. Την περασμένη άνοιξη το Politico. com ανέφερε ότι έχουν αυξηθεί σημαντικά οι απειλές κατά της ζωής μελών του Κογκρέσου, που ήδη είχαν αυξηθεί κατά 300%. Αρκετοί από αυτούς που έκαναν τις απειλές είχαν παρελθόν διανοητικών διαταραχών – αλλά κάτι που έχει σχέση με τη σημερινή κατάσταση της Αμερικής οδηγεί όλο και περισσότερους διαταραγμένους ανθρώπους να εξωτερικεύουν την ασθένειά τους με απειλές ή με τη χρήση πολιτικής βίας.
 

Έχει λοιπόν σημασία να είμαστε ξεκάθαροι ως προς τη φύση της ασθένειάς μας αυτής. Δεν είναι η γενική έλλειψη «καλών τρόπων», όπως αποφαίνονται οι αυθεντίες, που θέλουν να κρύψουν κάτω από το χαλί τις θεμελιώδεις διαφωνίες στην πολιτική. Η ευγένεια ίσως να είναι μια αρετή, αλλά υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ κακών τρόπων και εκκλήσεων για βία. Στη δημοκρατία υπάρχει χώρος για εκείνους που χλευάζουν όσους διαφωνούν μαζί τους, αλλά δεν υπάρχει χώρος για την απομάκρυνση με οποιοδήποτε τρόπο όσων βρίσκονται στην άλλη πλευρά των απόψεων. Ο κορεσμός του πολιτικού διαλόγου με την απαξιωτική ρητορική βρίσκεται πίσω από το αυξανόμενο κύμα της βίας.

Από πού προέρχεται αυτή η τοξική ρητορική; Κυρίως από τη Δεξιά. Είναι δύσκολο να φανταστούμε ένα βουλευτή του Δημοκρατικού Κόμματος να ζητάει από τους ψηφοφόρους του να είναι «οπλισμένοι και επικίνδυνοι», χωρίς να εξοστρακίζεται. Η βουλευτής Μισέλ Μπάκμαν, η οποία το έκανε, είναι ένας ανατέλλων αστέρας του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.

Υπάρχει επίσης μεγάλη αντίθεση στα μέσα ενημέρωσης. Παρακολουθείστε τη Ρέιτσελ Μάντοου ή τον Κιθ Ολμπερμαν και θα ακούσετε αρκετές καυστικές παρατηρήσεις και λοιδορίες με στόχο Ρεπουμπλικανούς. Αλλά δεν θα ακούσετε αστεία σχετικά με πυροβολισμούς σε κυβερνητικούς αξιωματούχους ή με τον αποκεφαλισμό ενός δημοσιογράφου της «Washington Post». Από τον Γκλεν Μπεκ ή τον Μπιλ Ο΄Ράιλι θα ακούσετε τέτοια.

Η σφαγή της Αριζόνας θα κάνει άραγε λιγότερο τοξικό τον πολιτικό διάλογο; Αυτό εναπόκειται στην ηγεσία του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Θα αποδεχτούν τι συμβαίνει στην Αμερική και θα πάρουν θέση εναντίον της απαξιωτικής ρητορικής; Η θα προσπαθήσουν να περάσουν τη σφαγή σαν μια απλή ενέργεια ενός διαταραγμένου ανθρώπου και θα συνεχίσουν σαν να μην συμβαίνει τίποτα;

Εάν η Αριζόνα μας κάνει να ψάξουμε μέσα μας λίγο βαθύτερα, τότε θα μπορούσε να αποτελέσει ορόσημο. Εάν αυτό δεν συμβεί, η αγριότητα του περασμένου Σαββάτου θα είναι απλώς η αρχή.