Πολλά έχουν γραφτεί στον ελληνικό Τύπο για την πρόσφατη φοιτητική εξέγερση στη Μεγάλη Βρετανία, ιδιαίτερα μάλιστα για την ασυνήθιστη κατάληψη στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. Την ώρα που γράφω αυτές τις γραμμές, η κατάληψη βρίσκεται στην 10η ημέρα της.
Η πιο μαζική έως σήμερα ανοικτή γενική συνέλευση έχει μόλις ολοκληρωθεί - δεν υπάρχει εδώ κανένας ηγέτης, ούτε καν επιτροπές, αφού όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται συλλογικά. Περισσότερα από 350 άτομα συζητούν ζωηρά για τις δράσεις των επόμενων ημερών, μέχρι την Πέμπτη - ημέρα ψήφισης του νέου νομοσχεδίου για την ανώτατη εκπαίδευση. Μεταξύ αυτών, μία ομάδα 20 περίπου μαθητών Γυμνασίου που ήρθαν εδώ με τον δάσκαλό τους, κάποιοι με τους γονείς τους. Δίπλα τους μια αντιπροσωπεία των άστεγων της πόλης, θυμάτων της συστηματικής και βίαιης φιλελευθεροποίησης του κοινωνικού κράτους που έχει συντελεστεί στη χώρα τα τελευταία 30 χρόνια. Εδώ και δεκάδες μέλη των τοπικών συνδικάτων, δάσκαλοι και εκπαιδευτικοί, αλλά και τοπικοί εκπρόσωποι του κόμματος των Πρασίνων και του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος (Τροτσκιστές) - φυσικά κανείς από τα μεγάλα κόμματα, φιλελεύθεροι και εργατικοί όχι μόνο κρύβονται από τους αγανακτισμένους φοιτητές, αλλά έχουν καταδικάσει την κατάληψη ως “παράνομη και καταχρηστική” (σας θυμίζει κάτι;).
Μαζί μας και μια μικρή ομάδα αναρχικών, ντυμένοι με μαύρα ρούχα, που κάθονται στην άκρη της αίθουσας - είναι στο διάλειμμά τους από την περιφρούρηση της πύλης που οδηγεί στο υπό κατάληψη κτήριο της Πρυτανείας. Και φυσικά το πλήθος των καταληψιών, καθισμένοι οκλαδόν, παιδιά 19 και 20 ετών στην πλειοψηφία τους, μαζί με μερικούς διδακτορικούς, αλλά και πλήθος ακαδημαϊκών που φορούν τον επίσημο μανδύα τους σε ένδειξη συμπαράστασης.Τι έχει φέρει αυτό το ετερόκλητο πλήθος τόσο κοντά; Δεν έχω ξεκάθαρη απάντηση, ένα όμως είναι βέβαιο: η σύγκλιση που συντελείται εδώ είναι βαθιά πολιτική. Αντίθετα με τα όσα μας καταλογίζει ο κύριος Αρανίτσης στο πρόσφατο άρθρο του στην "Ε", τα αιτήματα της κατάληψης όχι μόνο δεν σχετίζονται με απολίτικα μικρο-συμφέροντα, αλλά τοποθετούν το βασικό ζήτημα της αύξησης των διδάκτρων στο εγγενές ιδεολογικό του πλαίσιο: κανένας από τους καταληψίες δεν θίγεται άμεσα από τα νέα μέτρα για τα δίδακτρα, τα οποία αφορούν τους τωρινούς μαθητές Λυκείου που θα εισέλθουν στην ανώτατη εκπαίδευση τα επόμενα χρόνια.
Προσωπικά, ως διδακτορικός ερευνητής δεν “θίγομαι” καν άμεσα. Θίγομαι όμως ηθικά. Είμαστε εδώ γιατί θέλουμε το ελιτίστικο πανεπιστήμιό μας να ανοίξει πραγματικά τις πόρτες του σε όλους και να πάψει να είναι μηχανή αναπαραγωγής προνομιούχων. Ζητάμε από τη διοίκηση να αναγνωρίσει το δικαίωμα στην ελεύθερη παιδεία για όλους και σε όλες τις βαθμίδες. Απαιτούμε αναγνώριση όλων των συνδικάτων στην ανώτατη εκπαίδευση και ανατροπή των αντιλαϊκών μέτρων και περικοπών σε όλους τους τομείς του Δημοσίου.
Τι έχουμε κάνει για να διεκδικήσουμε αυτά τα αιτήματα; Συζητήσαμε τρόπους αντίστασης τόσο στην επίθεση της κυβέρνησης ενάντια στους αποκλεισμένους εργαζόμενους, μαθητές και μετανάστες, όσο και στην οργανωμένη προσπάθεια των απανταχού φιλελεύθερων να αποϊδεολογικοποιήσουν αυτήν την επίθεση παρουσιάζοντάς την ως “αναγκαία για την οικονομική ανάκαμψη”. Οργανώσαμε διαλέξεις, αλλά και μια σειρά δράσεων με σκοπό την ανάδειξη των πολιτικών αιτίων της κρίσης:καταλάβαμε συμβολικά το δημαρχείο της πόλης για μερικές ώρες, καθώς και καταστήματα πολυεθνικών στο παρακείμενο Mall. Ναι, η δική μας εξέγερση στο Cambridge δεν είναι βίαιη. Στέκεται όμως ενάντια στη αγοραία βία ενός συστήματος που μας εγκλωβίζει όλο και περισσότερο στην αυταπάτη της καταναλωτικής ευτυχίας. Ο χώρος της κατάληψης αντιμετωπίζεται από όλους ως χώρος ελεύθερος, που γεννά έναν πραγματικά δημιουργικό πειραματισμό με τις έννοιες της άμεσης δημοκρατίας και της συλλογικής αυτονομίας. Πειραματισμό που ίσως δίνει ελπίδα σε μια προοπτική που δεν βασίζεται στη μεσσιανική λογική κανενός ηγέτη, κόμματος ή μιντιακού κατεστημένου, αναγνωρίζει το δικαίωμα όλων στον αυτοπροσδιορισμό - που όμως πραγματώνεται μέσα από άμεσες και συλλογικές δράσεις.
- Ο Άρης Κομπορόζος-Αθανασίου είναι ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου