Ο Ονειροπαρμένος και το Ολόγιομο Φεγγάρι: Μάνος Ξυδούς, 1953-2010
Tου Νίκου Κυριακίδη (από την ΑΥΓΗ)
Ποιος να σου στερήσει το δικαίωμα στ' όνειρο αφού μόνο αυτό έχεις. Αυτό και την καψούρα σου για τη μουσική «χειροτεχνία». Να την κάνεις μηχανάκι του βιοπορισμού. Ας βγαίνει δύσκολα και με κόπο το μεροκάματο του μουσικού «ντελίβερι». Ο αλλοδαπός πουλάει φραπέδες το καλοκαίρι στην παραλία και ο τραγουδοποιός τα κομμάτια της ψυχής του στο πλήθος. Μια γλυκιά συμμορία με μουσική και στίχο, που πετάει γκαζάκια στη φτώχεια της απαξιωμένης συλλογικότητας, ενάντια στον πλούτο της καταναλωτικής μακαριότητας, θα περιμένει πάντα έναν τραγουδοποιό για να τον κάνει αρχηγό της.
Ποιος, αλήθεια, έχει τα κότσια να πάρει στα σοβαρά την καλλιτεχνική αγωνία του, πασαλειμμένος από γεννησιμιού του, όπως και οι υπόλοιποι, με τη μεγαλοπρέπεια της ελληνικής μιζέριας; Θα ‘χει να παλέψει άγρια με τα στοιχειά της απόρριψης. Της απόρριψης, που γίνεται απογοήτευση και παραίτηση. Θα τον τυρανίσει ο έρωτας που “μπαινοβγαίνει απ' το φούρνο στην κατάψυξη”, που “είναι ανίκανος να τελειώσει και να το φχαριστηθεί”. Ποιος μπορεί να αγνοήσει τις σταθερές της μικροαστικής εξίσωσης -σπουδές, καριέρα, οικογένεια- στη χάραξη της προσωπικής διαδρομής του; Να μείνει ανεπηρέαστος απ' τη ρηχότητα της συλλογικής αφασίας, που μεταθέτει συνεχώς στο μέλλον και στο άπειρο κάθε πόθο να δώσει καρπούς το όνειρο;
Και σήμερα που τα πράγματα έχουν γίνει τρισχειρότερα απ' ό,τι ήταν (κατάρα!), πώς να αναπνεύσει τ' όνειρο ανάμεσα στις παραχαραγμένες τηλεπερσόνες; Πώς να σταθεί κανείς με στυλ σε ένα μπούγιο τηλεματάκηδων; Πώς να μην τον αλέσει ο μύλος των αυτιστικών τι-βι σταρ, ποπ-σταρ, μούβι - σταρ, εσχάτως και πορνό-σταρ της μίας σεζόν;
Τυπικό δείγμα περιφερειακού καπιταλισμού αυτή η χώρα, οι πολιτιστικές βιομηχανίες της, τής μουσικής συμπεριλαμβανομένης, δεν θα μπορούσαν να αποτελούν εξαίρεση στον κανόνα: στην εσωτερική κατανάλωση στηρίζονται κι αυτές. Το να κάνει κάποιος το μεράκι της δημιουργίας επάγγελμα σ' ένα πρωτόγονο παραγωγικό περιβάλλον, είναι πρόκληση και μοναξιά.
Σ' ένα ντοκιμαντέρ της γαλλικής τηλεόρασης πριν μερικά χρόνια, στο αποκορύφωμα της κουλτούρας των "ελληνάδικων", ο Γάλλος σχολιαστής σημείωνε δηκτικά ότι πάνω από το 90% της ελληνικής δισκογραφικής παραγωγής προορίζεται αποκλειστικά για την εσωτερική αγορά. Κι ο άνθρωπος απορούσε πώς δεν είχε χρεωκοπήσει ακόμα η ελληνική (μουσική) οικονομία!
Απ' τους «Αγίους»...
Για τα παιδιά της εργατικής τάξης, όμως, όλα αυτά είναι απολύτως σχετικά. Όποιος τ' αντέχει μπαρκάρει και βάζει πλώρη για τη χώρα του ονείρου του. Τώρα τι είναι το «όνειρο», αυτό είναι μια άλλη ιστορία…
Ο Μάνος Ξυδούς ήταν γέννημα θρέμμα αυτής της τάξης. Από τους Αγίους Αναργύρους, το έτερο υπερτοπικό κέντρο της δυτικής όχθης μετά το Περιστέρι, τους «Αγίους» χάριν συντομίας για τους όμορες περιοχές Μενίδι, Λιόσια, Ζεφύρι, Καματερό, μπήκε από νωρίς εργάτης στην εγχώρια μουσική φάμπρικα (Columbia, Minos-EMI). Δούλεψε, άκουσε, έμαθε, έπλεξε λόγο και μουσική, δημιούργησε, έφτιαξε τον προσωπικό του μουσικό πλανήτη. Είδε τα τραγούδια του να τυπώνονται στο βινύλιο, σε CD και στην ψυχή. Άντεξαν στον χρόνο, αλλά δεν άντεξε η καρδιά του... Γόνιμος και ανιδιοτελής, λιτός μουσικά, περιεκτικά αφαιρετικός, αφανής και ήρωας, με εφόδιο τις κλασικές οικονομικές σπουδές του, λειτούργησε όχι μόνο στο δημιουργικό αλλά και στο εμπορικό κομμάτι της ελληνικής δισκογραφικής βιομηχανίας υπογράφοντας τραγούδια και παραγωγές κι αφήνοντας την προσωπική στάμπα του στον μουσικό ήχο της εποχής. Εκείνον που προσμετράται ως «ελληνικός» αλλά στην ταυτότητά του δεν αναγράφεται «θρήσκευμα» παρά μόνον «βιομετρικά» δεδομένα: πρώην και νυν μίξεις του παλιού με το νέο, του λαϊκού με την ποπ, του «ελληνικού» με το «ξένο» ροκ...
Πίσω στα ανέφελα (και αφελή) ελληνικά '80s, ο Μάνος γέμιζε τις μπαταρίες του από την αγγλόφωνη ναϊβ ποπ της εποχής. Μέλος και τραγουδιστής των Dreamer and the Full Moon της ελληνικής ποπ μπάντας, που κάπου εκεί στα μέσα της δεκαετίας του '80 είδε τη μεγάλη της επιτυχία (Sandrina) να στροβιλίζεται μαζί με τ' άλλα σούπερ σουξέ της αλλοδαπής κάτω απ’ τις ντισκομπάλες της Αθήνας και όχι μόνον. Μία μπάντα που σήμερα θα έβγαινε εκτός νόμου βάσει “κουκουλονόμου” αφού τα μέλη της εμφανίζονταν με κουκούλες (κάπως σαν τα μέλη της ΕΤΑ!) και “κυκλοφορούσαν” με ψευδώνυμα όπως Banana Moon, Captain Hook, Tsifoutis, Pirate Sam, Napoleon Vonapartis, Animal! Στο YouTube υπάρχει σήμερα ένα βίντεο-κλίπ του Sandrina από κάποιο τηλεοπτικό στούντιο. Τα μέλη του γκρουπ εμφανίζονται με κουκούλες και στο φόντο διακρίνεται μία επιγραφή με κεφαλαία που λέει “το κυνήγι του εκατομμύριου”!
Ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες λένε ότι είναι από ένα demo τηλεπαιχνιδιού του Μαστοράκη εκείνης της εποχής που δεν βγήκε ποτέ στο αέρα...
Tου Νίκου Κυριακίδη (από την ΑΥΓΗ)
Ποιος να σου στερήσει το δικαίωμα στ' όνειρο αφού μόνο αυτό έχεις. Αυτό και την καψούρα σου για τη μουσική «χειροτεχνία». Να την κάνεις μηχανάκι του βιοπορισμού. Ας βγαίνει δύσκολα και με κόπο το μεροκάματο του μουσικού «ντελίβερι». Ο αλλοδαπός πουλάει φραπέδες το καλοκαίρι στην παραλία και ο τραγουδοποιός τα κομμάτια της ψυχής του στο πλήθος. Μια γλυκιά συμμορία με μουσική και στίχο, που πετάει γκαζάκια στη φτώχεια της απαξιωμένης συλλογικότητας, ενάντια στον πλούτο της καταναλωτικής μακαριότητας, θα περιμένει πάντα έναν τραγουδοποιό για να τον κάνει αρχηγό της. Ποιος, αλήθεια, έχει τα κότσια να πάρει στα σοβαρά την καλλιτεχνική αγωνία του, πασαλειμμένος από γεννησιμιού του, όπως και οι υπόλοιποι, με τη μεγαλοπρέπεια της ελληνικής μιζέριας; Θα ‘χει να παλέψει άγρια με τα στοιχειά της απόρριψης. Της απόρριψης, που γίνεται απογοήτευση και παραίτηση. Θα τον τυρανίσει ο έρωτας που “μπαινοβγαίνει απ' το φούρνο στην κατάψυξη”, που “είναι ανίκανος να τελειώσει και να το φχαριστηθεί”. Ποιος μπορεί να αγνοήσει τις σταθερές της μικροαστικής εξίσωσης -σπουδές, καριέρα, οικογένεια- στη χάραξη της προσωπικής διαδρομής του; Να μείνει ανεπηρέαστος απ' τη ρηχότητα της συλλογικής αφασίας, που μεταθέτει συνεχώς στο μέλλον και στο άπειρο κάθε πόθο να δώσει καρπούς το όνειρο;
Και σήμερα που τα πράγματα έχουν γίνει τρισχειρότερα απ' ό,τι ήταν (κατάρα!), πώς να αναπνεύσει τ' όνειρο ανάμεσα στις παραχαραγμένες τηλεπερσόνες; Πώς να σταθεί κανείς με στυλ σε ένα μπούγιο τηλεματάκηδων; Πώς να μην τον αλέσει ο μύλος των αυτιστικών τι-βι σταρ, ποπ-σταρ, μούβι - σταρ, εσχάτως και πορνό-σταρ της μίας σεζόν;
Τυπικό δείγμα περιφερειακού καπιταλισμού αυτή η χώρα, οι πολιτιστικές βιομηχανίες της, τής μουσικής συμπεριλαμβανομένης, δεν θα μπορούσαν να αποτελούν εξαίρεση στον κανόνα: στην εσωτερική κατανάλωση στηρίζονται κι αυτές. Το να κάνει κάποιος το μεράκι της δημιουργίας επάγγελμα σ' ένα πρωτόγονο παραγωγικό περιβάλλον, είναι πρόκληση και μοναξιά.
Σ' ένα ντοκιμαντέρ της γαλλικής τηλεόρασης πριν μερικά χρόνια, στο αποκορύφωμα της κουλτούρας των "ελληνάδικων", ο Γάλλος σχολιαστής σημείωνε δηκτικά ότι πάνω από το 90% της ελληνικής δισκογραφικής παραγωγής προορίζεται αποκλειστικά για την εσωτερική αγορά. Κι ο άνθρωπος απορούσε πώς δεν είχε χρεωκοπήσει ακόμα η ελληνική (μουσική) οικονομία!
Απ' τους «Αγίους»...
Για τα παιδιά της εργατικής τάξης, όμως, όλα αυτά είναι απολύτως σχετικά. Όποιος τ' αντέχει μπαρκάρει και βάζει πλώρη για τη χώρα του ονείρου του. Τώρα τι είναι το «όνειρο», αυτό είναι μια άλλη ιστορία…
Ο Μάνος Ξυδούς ήταν γέννημα θρέμμα αυτής της τάξης. Από τους Αγίους Αναργύρους, το έτερο υπερτοπικό κέντρο της δυτικής όχθης μετά το Περιστέρι, τους «Αγίους» χάριν συντομίας για τους όμορες περιοχές Μενίδι, Λιόσια, Ζεφύρι, Καματερό, μπήκε από νωρίς εργάτης στην εγχώρια μουσική φάμπρικα (Columbia, Minos-EMI). Δούλεψε, άκουσε, έμαθε, έπλεξε λόγο και μουσική, δημιούργησε, έφτιαξε τον προσωπικό του μουσικό πλανήτη. Είδε τα τραγούδια του να τυπώνονται στο βινύλιο, σε CD και στην ψυχή. Άντεξαν στον χρόνο, αλλά δεν άντεξε η καρδιά του... Γόνιμος και ανιδιοτελής, λιτός μουσικά, περιεκτικά αφαιρετικός, αφανής και ήρωας, με εφόδιο τις κλασικές οικονομικές σπουδές του, λειτούργησε όχι μόνο στο δημιουργικό αλλά και στο εμπορικό κομμάτι της ελληνικής δισκογραφικής βιομηχανίας υπογράφοντας τραγούδια και παραγωγές κι αφήνοντας την προσωπική στάμπα του στον μουσικό ήχο της εποχής. Εκείνον που προσμετράται ως «ελληνικός» αλλά στην ταυτότητά του δεν αναγράφεται «θρήσκευμα» παρά μόνον «βιομετρικά» δεδομένα: πρώην και νυν μίξεις του παλιού με το νέο, του λαϊκού με την ποπ, του «ελληνικού» με το «ξένο» ροκ...
Πίσω στα ανέφελα (και αφελή) ελληνικά '80s, ο Μάνος γέμιζε τις μπαταρίες του από την αγγλόφωνη ναϊβ ποπ της εποχής. Μέλος και τραγουδιστής των Dreamer and the Full Moon της ελληνικής ποπ μπάντας, που κάπου εκεί στα μέσα της δεκαετίας του '80 είδε τη μεγάλη της επιτυχία (Sandrina) να στροβιλίζεται μαζί με τ' άλλα σούπερ σουξέ της αλλοδαπής κάτω απ’ τις ντισκομπάλες της Αθήνας και όχι μόνον. Μία μπάντα που σήμερα θα έβγαινε εκτός νόμου βάσει “κουκουλονόμου” αφού τα μέλη της εμφανίζονταν με κουκούλες (κάπως σαν τα μέλη της ΕΤΑ!) και “κυκλοφορούσαν” με ψευδώνυμα όπως Banana Moon, Captain Hook, Tsifoutis, Pirate Sam, Napoleon Vonapartis, Animal! Στο YouTube υπάρχει σήμερα ένα βίντεο-κλίπ του Sandrina από κάποιο τηλεοπτικό στούντιο. Τα μέλη του γκρουπ εμφανίζονται με κουκούλες και στο φόντο διακρίνεται μία επιγραφή με κεφαλαία που λέει “το κυνήγι του εκατομμύριου”!
Ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες λένε ότι είναι από ένα demo τηλεπαιχνιδιού του Μαστοράκη εκείνης της εποχής που δεν βγήκε ποτέ στο αέρα...
Banana Moon: Φωνή, Captain Hook: Κιθάρα, Τσιφούτης: Κιθάρα, Pirate Sam: Μπάσο, Napoleon Vonapartis: Σαξόφωνο, Animal: Τύμπανα. Γιάννης Τομαράς: Πλήκτρα
Τέσσερις από αυτούς , είναι οι Μάνος Ξυδούς, ο Νίκος Πιπινέλης και οι OPA (ο Γιώργος Γκικοδήμος και ο Γιάννης Ευσταθίου) από EgefalikoEggramo
Μια μεγάλη, χαζή επιγραφή, στην είσοδο του κοιμητηρίου στους Αγίους Αναργύρους, όπου από την Πέμπτη αναπαύεται ο Μάνος Ξυδούς, μοιάζει με λεζάντα σε μία παράταιρη εικόνα της σύγχρονης σουρεαλιστικής νεοελληνικής πραγματικότητας. “Δημοτική Επιχείρηση Διαχείρισης Νεκροταφείου”...
Ακόμα κι έτσι οι μεγάλες αγάπες πάνε στον Παράδεισο...
Είχα τη τύχη να τον γνωρίσω πριν ένα χρόνο στον πευκόνα στους Αγ. Αναργύρους! Απλός άνθρωπος μεγάλος μουσικός! Είχε πειραχτεί πολύ όμως από τη διάλυση του group!!!
ΑπάντησηΔιαγραφή