Το "Πράσινο Βιβλίο"...

σκίτσο του Steve Bell από τον Guardian

του Νίκου Κυριακίδη

από την Αυγή

Επιτυχίες, πλάνες, λάθη και εγκλήματα... Πάνω - κάτω, αυτοί είναι οι σταθμοί στην πορεία κάθε “χαρισματικού” ηγήτορα που χαρίζει ελπίδα στις μάζες για να τις εκδικηθεί ανελέητα στο τέλος. Ο “αδελφός αρχηγός της επανάστασης” Μουαμάρ ελ Καντάφι φαίνεται πως δεν αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα.

Το σύστημα εξουσίας της “λαϊκής τζαμαχιρίας” της Λιβύης είχε ένα θεωρητικό υπόβαθρο που συνέθεσε ο ίδιος με την συγγραφική του πένα, με ψήγματα από αραβικό εθνικισμό, σοσιαλισμό, Ισλάμ, αναρχισμό, αλλά και γαλλικό Διαφωτισμό...

Ανάμεσα στις πολιτικές προσωπικότητες που επηρέασαν τον Καντάφι στη διαμόρφωση της πολιτικής κοσμοθεωρίας του ήταν ο Νάσερ και ο Μάο. Οι διδαχές του Ισλάμ συμπλήρωσαν τα υπόλοιπα. Προφανώς ο Μάο ήταν εκείνος που ενέπνευσε τον Βεδουίνο συνταγματάρχη να συγγράψει το προσωπικό του “μανιφέστο”, το διάσημο σε παρελθόντες καιρούς “Πράσινο Βιβλίο”.

Ο Καντάφι αναπτύσσει εκεί τη θεωρία του για ένα σύστημα “άμεσης δημοκρατίας” που δεν έχει σχέση ούτε με τον “παραδοσιακό” υπαρκτό σοσιαλισμό ούτε με την πολυκομματική αστική δημοκρατία της Δύσης, απορρίπτοντας παράλληλα την “πάλη των τάξεων”...

Το “Πράσινο Βιβλίο” είναι η συλλογή των τριών συγγραφικών πονημάτων του Καντάφι που εκδόθηκαν στο διάστημα μεταξύ 1976 και 1979. Σύμφωνα με τον ίδιο, στις σελίδες του θα βρει κανείς “την απόλυτη λύση στα προβλήματα διακυβέρνησης” και οι μάζες “τον δρόμο που θα τις οδηγήσει από την εποχή της δικτατορίας σ' αυτή της γνήσιας δημοκρατίας”...

Στην πρώτη ενότητα, με τίτλο “Η λαϊκή εξουσία”, ο συνταγματάρχης αναφέρεται στην αποτυχία της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας δυτικού τύπου υποστηρίζοντας ότι “είναι αδιανόητο δημοκρατία να σημαίνει εκλογή λίγων αντιπροσώπων που δρουν εξ ονόματος των μεγάλων μαζών”...

Στη δεύτερη, με τίτλο “Σοσιαλισμός: Η λύση στο οικονομικό πρόβλημα”, ο “αρχηγός της επανάστασης” τάσσεται υπέρ της κατάργησης της μισθωτής εργασίας και της αντικατάστασής της από την αυτοαπασχόληση και τη συνεταιριστική οικονομία. “Οι άνθρωποι πρέπει να σπάσουν τα δεσμά της μισθωτής δουλειάς και να επιστρέψουν στους φυσικούς νόμους, εκείνους που καθόριζαν τις ανθρώπινες σχέσεις πριν από τη διαμόρφωση της ταξικής κοινωνίας, των συστημάτων διακυβέρνησης και των ανθρώπινων νόμων”...

Η τρίτη ενότητα, που έχει τίτλο “Η κοινωνική βάση του Τρίτου Δρόμου”, κυκλοφόρησε το 1979 και, σύμφωνα με τις τότε αναφορές του κρατικού πρακτορείου ειδήσεων Jana, ο κόσμος σχημάτιζε ουρές στα βιβλιοπωλεία για να αποκτήσει ένα αντίτυπο... Ο Καντάφι θεωρητικοποιεί εκεί τις προσωπικές ιδέες του για το έθνος, τη φυλή, τις γυναίκες, τους μαύρους (!), τις μειονότητες, την εκπαίδευση, τις τέχνες, τον αθλητισμό και πολλά άλλα.

“Τα αθλήματα της πυγμαχίας και της πάλης είναι η απόδειξη ότι το ανθρώπινο είδος δεν έχει απαλλαγεί ακόμα από τη βάρβαρη συμπεριφορά” συμπέραινε ο συνταγματάρχης...

σκίτσο Matteo Bertelli (πηγή)