 |
| (πηγή) |
Ο δυτικός πολιτισµός ζει διαρκώς µε την ανάµνηση µιας ανεπανόρθωτης απώλειας, έχει πει ο φιλόσοφος ροζέ Πολ-Ντρουά. Σαν να του διαφεύγει διαρκώς µια αλλοτινή «µπελ επόκ». ∆εν είµαστε σίγουροι αν ζούµε σήµερα καλύτερα από τους παππούδες µας.
Οι παππούδες µας µεγάλωσαν στις αρχές του περασµένου αιώνα, σε έναν κόσµο που τον έσερναν κάρα και τον φώτιζαν κεριά. Στα πενήντα χρόνια που ακολούθησαν είδαν κι έζησαν µια πληµµυρίδα από εντυπωσιακές αλλαγές: ηλεκτρικό, αυτοκίνητο, τηλεόραση, ραδιόφωνο, αεροπλάνο, πενικιλίνη. Όµως, αυτό που άλλαξε πραγµατικά το πρόσωπο εκείνης της εποχής, ήταν το ότι όλες αυτές οι εφευρέσεις και ανακαλύψεις βιοµηχανοποιήθηκαν, λέει ένας άλλος φιλόσοφος, ο Γουίλ Χάτον. Και έδωσαν έτσι εκατοµµύρια δουλειές και πλούτο.
Εµείς που µεγαλώσαµε στη δεκαετία του 1960, δεν ζήσαµε τέτοιες κοσµογονικές αλλαγές. Ασφαλώς, τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, λέει ο Χάτον, το κινητό τηλέφωνο και το ίντερνετ άλλαξαν τον τρόπο που επικοινωνούµε, ακόµη και τον τρόπο που επαναστατούµε, όπως είδαµε στην Αίγυπτο. Παρ’ όλα αυτά, ο κόσµος της δεκαετίας του 2010 µοιάζει αρκετά µε τον κόσµο της δεκαετίας του 1960. Οι τεχνολογίες προόδευσαν όλες, όχι όµως και η πραγµατική οικονοµία. Γι’ αυτό, σε γενικές γραµµές, ζούµε σήµερα όπως ζούσαµε και πριν από πενήντα χρόνια. Αυτό ακριβώς εξηγεί ο αµερικανός οικονοµολόγος Τάιλερ Κόουεν.
Στο βιβλίο του «Η µεγάλη στασιµότητα» γράφει πως εκείνο που στήριξε τη µεταπολεµική οικονοµική άνθηση, ήταν η βιοµηχανοποίηση των εφευρέσεων που έγιναν µεταξύ 1910 και 1940. Τα προϊόντα που παρήχθησαν από τα εργοστάσια µεταξύ 1950 και 1975 έδωσαν δουλειές και καλούς µισθούς στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη. Αντίθετα, σήµερα η άνοδος της παραγωγικότητας δεν προέρχεται από ανθηρές νέες βιοµηχανίες, αλλά από απολύσεις εργαζοµένων και µεταφορά της παραγωγής σε φθηνές χώρες της Ασίας. Γι’ αυτό βλέπουµε τις επισφαλείς ανακάµψεις που ανακοινώνουν κάθε τόσο οι ΗΠΑ ή η Γερµανία να συνοδεύονται από υψηλή ανεργία και συµπίεση των εισοδηµάτων της µεσαίας τάξης. Τις δύο τελευταίες δεκαετίες, λέει ο Τάιλερ Κόουεν, το βασικό ερώτηµα, δηλαδή ποια νέα προϊόντα και υπηρεσίες θα προσφέρουν οι επιχειρηµατίες χρησιµοποιώντας τις νέες τεχνολογίες, έµεινε αναπάντητο. Επειδή οι δυτικοί πολιτικοί υποτάχτηκαν στην παρασιτική ολιγαρχία του χρήµατος που πίστευε πως οι αγορές ήταν µαγικές. Έτσι, οι τραπεζίτες απέκτησαν µια ανεξέλεγκτη αγορά που τους έκανε προνοµιούχους έναντι κάθε άλλης οικονοµικής δραστηριότητας. Επί τριάντα χρόνια επικράτησε η άποψη πως το κράτος οπωσδήποτε αποτυχαίνει παντού και πάντα και πως µονάχα οι αγορές θριαµβεύουν. Όµως, σήµερα, η πραγµατικότητα επιστρέφει.
Οι σποραδικές κυβερνητικές ανακοινώσεις για επικείµενη ανάκαµψη από την κρίση δεν θα πρέπει να µας θαµπώνουν. Ο κόσµος παραµένει στάσιµος. Η πραγµατική οικονοµία δεν παράγει τίποτα. Ούτε αξιοποιούνται νέες τεχνολογίες και εφευρέσεις, παρεκτός εκείνες που χρησιµεύουν στη βιοµηχανία του χρήµατος (τράπεζες, χρηµατιστήρια). Και αν κάποιες κυβερνήσεις µιλούν για «αλλαγή», είναι µονάχα για να µείνουν όλα στάσιµα και ίδια, φτάνει να δίνουν κέρδη στη χρηµατοπιστωτική ολιγαρχία.
Οι παππούδες µας µεγάλωσαν στις αρχές του περασµένου αιώνα, σε έναν κόσµο που τον έσερναν κάρα και τον φώτιζαν κεριά. Στα πενήντα χρόνια που ακολούθησαν είδαν κι έζησαν µια πληµµυρίδα από εντυπωσιακές αλλαγές: ηλεκτρικό, αυτοκίνητο, τηλεόραση, ραδιόφωνο, αεροπλάνο, πενικιλίνη. Όµως, αυτό που άλλαξε πραγµατικά το πρόσωπο εκείνης της εποχής, ήταν το ότι όλες αυτές οι εφευρέσεις και ανακαλύψεις βιοµηχανοποιήθηκαν, λέει ένας άλλος φιλόσοφος, ο Γουίλ Χάτον. Και έδωσαν έτσι εκατοµµύρια δουλειές και πλούτο.
Εµείς που µεγαλώσαµε στη δεκαετία του 1960, δεν ζήσαµε τέτοιες κοσµογονικές αλλαγές. Ασφαλώς, τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, λέει ο Χάτον, το κινητό τηλέφωνο και το ίντερνετ άλλαξαν τον τρόπο που επικοινωνούµε, ακόµη και τον τρόπο που επαναστατούµε, όπως είδαµε στην Αίγυπτο. Παρ’ όλα αυτά, ο κόσµος της δεκαετίας του 2010 µοιάζει αρκετά µε τον κόσµο της δεκαετίας του 1960. Οι τεχνολογίες προόδευσαν όλες, όχι όµως και η πραγµατική οικονοµία. Γι’ αυτό, σε γενικές γραµµές, ζούµε σήµερα όπως ζούσαµε και πριν από πενήντα χρόνια. Αυτό ακριβώς εξηγεί ο αµερικανός οικονοµολόγος Τάιλερ Κόουεν.
Στο βιβλίο του «Η µεγάλη στασιµότητα» γράφει πως εκείνο που στήριξε τη µεταπολεµική οικονοµική άνθηση, ήταν η βιοµηχανοποίηση των εφευρέσεων που έγιναν µεταξύ 1910 και 1940. Τα προϊόντα που παρήχθησαν από τα εργοστάσια µεταξύ 1950 και 1975 έδωσαν δουλειές και καλούς µισθούς στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη. Αντίθετα, σήµερα η άνοδος της παραγωγικότητας δεν προέρχεται από ανθηρές νέες βιοµηχανίες, αλλά από απολύσεις εργαζοµένων και µεταφορά της παραγωγής σε φθηνές χώρες της Ασίας. Γι’ αυτό βλέπουµε τις επισφαλείς ανακάµψεις που ανακοινώνουν κάθε τόσο οι ΗΠΑ ή η Γερµανία να συνοδεύονται από υψηλή ανεργία και συµπίεση των εισοδηµάτων της µεσαίας τάξης. Τις δύο τελευταίες δεκαετίες, λέει ο Τάιλερ Κόουεν, το βασικό ερώτηµα, δηλαδή ποια νέα προϊόντα και υπηρεσίες θα προσφέρουν οι επιχειρηµατίες χρησιµοποιώντας τις νέες τεχνολογίες, έµεινε αναπάντητο. Επειδή οι δυτικοί πολιτικοί υποτάχτηκαν στην παρασιτική ολιγαρχία του χρήµατος που πίστευε πως οι αγορές ήταν µαγικές. Έτσι, οι τραπεζίτες απέκτησαν µια ανεξέλεγκτη αγορά που τους έκανε προνοµιούχους έναντι κάθε άλλης οικονοµικής δραστηριότητας. Επί τριάντα χρόνια επικράτησε η άποψη πως το κράτος οπωσδήποτε αποτυχαίνει παντού και πάντα και πως µονάχα οι αγορές θριαµβεύουν. Όµως, σήµερα, η πραγµατικότητα επιστρέφει.
Οι σποραδικές κυβερνητικές ανακοινώσεις για επικείµενη ανάκαµψη από την κρίση δεν θα πρέπει να µας θαµπώνουν. Ο κόσµος παραµένει στάσιµος. Η πραγµατική οικονοµία δεν παράγει τίποτα. Ούτε αξιοποιούνται νέες τεχνολογίες και εφευρέσεις, παρεκτός εκείνες που χρησιµεύουν στη βιοµηχανία του χρήµατος (τράπεζες, χρηµατιστήρια). Και αν κάποιες κυβερνήσεις µιλούν για «αλλαγή», είναι µονάχα για να µείνουν όλα στάσιµα και ίδια, φτάνει να δίνουν κέρδη στη χρηµατοπιστωτική ολιγαρχία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου