 |
| σκίτσο του Πάνου από το Ποντίκι |
Τρεις εβδομάδες πέρασαν από την ημέρα που ο Εγκέλαδος δεν έδειξε κανένα έλεος στη μακρινή Ιαπωνία, φέρνοντας μαζί του το επόμενο κύμα δυστυχίας, που προκάλεσε το τσουνάμι... Το πιο σοβαρό «χτύπημα», ωστόσο, ήταν στις εγκαταστάσεις του πυρηνικού σταθμού της Φουκουσίμα. Από τότε μέχρι σήμερα, πολλοί παράγοντες της διεθνούς ενεργειακής αγοράς, που συμμετέχουν σε ένα τρελό αλισβερίσι με την πιο επικίνδυνη τεχνολογία, έχασαν τον ύπνο τους.
Όχι τόσο από τύψεις ή από αισθήματα συμπάθειας για τους πληγέντες Ιάπωνες, αλλά κυρίως για το γεγονός ότι όπως συνέβη στη δεκαετία του '80 και του '90, έπειτα από την καταστροφή του Τσέρνομπιλ, έτσι και τώρα θα δυσκολέψει η προσπάθειά τους να πλασάρουν την τεχνολογία τους ως «καθαρή» και «φιλική προς το περιβάλλον».
Δεκάδες διαρροές
Εδώ και πολλές δεκαετίες, μία ομάδα από πανίσχυρους επιχειρηματίες, μαζί με επιστήμονες, οι έρευνες των οποίων χρηματοδοτούνται αποκλειστικά και μόνο από τις εταιρείες του κλάδου, προσπαθούσαν να εδραιώσουν στην κοινή γνώμη την αντίληψη πως η πυρηνική ενέργεια είναι η λιγότερο επικίνδυνη για το περιβάλλον, ενώ ταυτόχρονα με τη μεγάλη ισχύ που μπορεί να προσφέρει καλύπτει με σχετική άνεση τις ανάγκες του ανεπτυγμένου κόσμου.
Όλα αυτά τέθηκαν υπό αμφισβήτηση το 1986, όταν για πρώτη φορά επισήμως και σε ευρεία δημοσιότητα έγιναν γνωστές οι επιπτώσεις από την έκρηξη στον πυρηνικό σταθμό του Τσέρνομπιλ, στην Ουκρανία, επί Σοβιετικής Ένωσης.
Έως τότε είχαν σημειωθεί δεκάδες διαρροές ραδιενέργειας, άλλες κρατήθηκαν ως επτασφράγιστο μυστικό και αποκαλύφθηκαν τυχαία κι άλλες ήρθαν στο φως της δημοσιότητας, αλλά σε όλες τις περιπτώσεις οι πραγματικές επιπτώσεις δεν έγιναν γνωστές.
Εάν η κοινωνία μάθει το πόσο επικίνδυνη είναι η συγκεκριμένη τεχνολογία, τότε θα αντιδράσει, με αποτέλεσμα να απειλήσει τον θεό της σύγχρονης επιχειρηματικής ζωής, δηλαδή τα κέρδη των εταιρειών που κατασκευάζουν και διαχειρίζονται αυτούς τους σταθμούς.
Πριν από 25 χρόνια, λοιπόν, και με αφορμή τη δυστυχία που σκόρπισε στους λαούς της περιοχής η καταστροφή ενός αντιδραστήρα στο Τσέρνομπιλ, αναπτύχθηκε ένα μεγάλο κίνημα, που «αγκάλιασε» όλη την Ευρώπη, αλλά και τις ΗΠΑ, με βασικό σύνθημα «Πυρηνική Ενέργεια; Όχι, Ευχαριστώ»!
Σε αρκετές χώρες, όπως στη Γερμανία, το κίνημα αυτό πήρε και πολιτικά χαρακτηριστικά, καθώς σχηματίστηκε το κόμμα των Πρασίνων, το οποίο έφτασε να συγκυβερνά με τους Σοσιαλδημοκράτες.
Ωστόσο, η φθορά της εξουσίας και η απόκλιση από τους αρχικούς στόχους ατόνησε τη δυναμική του «πράσινου» κινήματος, ενώ οι σχεδόν τρεις δεκαετίες φαίνεται πως είναι αρκετός χρόνος για να ξεχαστούν οι ανθρώπινες τραγωδίες και οι σοβαρότατες επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Από τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, λοιπόν, το λόμπι της πυρηνικής τεχνολογίας άρχισε και πάλι να σηκώνει κεφάλι και να πλασάρει την πραμάτεια του, ως την «καθαρή» λύση στην ενεργειακή «πείνα» που εμφάνιζαν οι ανεπτυγμένες οικονομίες του πλανήτη.
Ακόμη και στην Ελλάδα, μία χώρα που είναι η πιο σεισμογενής στην Ευρώπη και από τις καλύτερες... φίλες του Εγκέλαδου σε όλο τον κόσμο, οι εκπρόσωποι του πυρηνικού «θαύματος» έκαναν την επανεμφάνισή τους. Κι ας ήξεραν πως όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών είχαν αποκηρύξει τη συγκριμένη τεχνολογία ως λύση για την κάλυψη των αναγκών της χώρας.
Βασικό επιχείρημα των ανθρώπων που πλασάρουν την πυρηνική τεχνολογία είναι πως οι σταθμοί που βρίσκονται σε λειτουργία θεωρούνται «καθαροί», δεν έχουν δηλαδή εκπομπές ρύπων κατά τη διαδικασία παραγωγής ενέργειας.
Κρύβουν όμως το ιδιαίτερα σημαντικό - και πιο θανατηφόρο-γεγονός πως η μεταφορά του καυσίμου, αλλά και η διαχείριση των αποβλήτων δημιουργούν πολύ μεγαλύτερους κινδύνους ακόμη και από την καύση του λιγνίτη ή του λιθάνθρακα...
Ακόμη μεγαλύτερο ρίσκο αναλαμβάνουν οι χώρες που φιλοξενούν αυτές τις τεχνολογίες στην περίπτωση που σημειωθεί κάποιο ατύχημα, ακόμη και μικρότερης έκτασης από εκείνα του Τσέρνομπιλ και της Φουκουσίμα...
Το πυρηνικό λόμπι, ωστόσο, είναι ισχυρό και επηρεάζει κυβερνήσεις, στελέχη διεθνών οργανισμών, αλλά και Μέσα Ενημέρωσης, με τους γνωστούς τρόπους...
Τα ονόματα των επιχειρηματικών ομίλων που συμμετέχουν στην «πυρηνική ομάδα» δεν είναι ούτε μικρά, ούτε αμελητέα... Αλλά και σε αυτή την περίπτωση οι αντιθέσεις είναι τεράστιες και ο ανταγωνισμός αμείλικτος...
Για παράδειγμα, η ρωσική Atomostroyexport, η κρατική εταιρεία που αποτελεί τη διάδοχο του άλλοτε πανίσχυρου σοβιετικού πυρηνικού συστήματος, τα τελευταία χρόνια έχει αποσπάσει πολλά συμβόλαια και κατασκευάζει μία σειρά από νέους σταθμούς σε διάφορα σημεία του πλανήτη. Τελευταία παρέδωσε τον πυρηνικό σταθμό του Μπουσάρ στο Ιράν, τον οποίο διεκδίκησαν κι άλλες μεγάλες δυνάμεις του κλάδου, αλλά λόγω γεωπολιτικών διαφορών έμειναν να κοιτούν το μέλι μέσα στο βάζο...
Το ίδιο συνέβη και στο Μπέλενε της Βουλγαρίας, όπου μέσα σε μία νύχτα ο Βλαντιμίρ Πούτιν το «έκλεψε» από τους δυτικούς ανταγωνιστές του, προσφέροντας αγωγούς και οικονομική στήριξη. Το ίδιο συνέβη, σε επίπεδο αρχικών συμφωνιών, προς το παρόν, και με το Ακουγιού της Τουρκίας.
Από την άλλη πλευρά, σε ηγετική θέση στην Ευρώπη φιγουράρει ο γαλλικός όμιλος Areva, με δραστηριότητα σε πολλές χώρες και με συνολικά 58.000 εργαζομένους. Στην Ευρώπη υπάρχουν κι άλλοι μεγάλοι πυρηνικοί κολοσσοί, που είναι και από τους καλύτερους«φίλους» μας, όπως η γερμανική RWE (πριν από μερικά χρόνια ήθελε να φέρει τον λιθάνθρακα στην Ελλάδα), ο επίσης γερμανικός όμιλος EON, η βρετανική British Energy, οι αμερικανικές Emerson, Mc Dermott, Exelon Nuclear.
Και στη μέση η... Siemens
Είναι χαρακτηριστικό πως οι περισσότεροι από τους πυρηνικούς ομίλους, και κυρίως οι ευρωπαϊκοί, συνεργάζονται στενά με την... καλή μας φίλη Siemens, καθώς χρησιμοποιούν την τεχνολογία της για τμήματα ή και ολόκληρο τον εξοπλισμό των σταθμών.
Ακόμη και οι Ρώσοι οδηγήθηκαν στις... αγκάλες της Siemens για να πάρουν τη δουλειά στο Μπέλενε και κυρίως να αποφύγουν ανάλογες αντιδράσεις, όπως στο Κοζλοντούι. Άλλωστε, η «παρωχημένη σοβιετική τεχνολογία» του τελευταίου έπαψε να είναι επικίνδυνη όταν τη συντήρησή του ανέλαβε η «Γερμανίδα φίλη μας».
Μέχρι πρόσφατα ο ίδιος κατάλογος περιλάμβανε και τις ιαπωνικές Toshiba και Tokyo Εlectric Power, με την τελευταία να δέχεται το ισχυρότερο πλήγμα από τον σεισμό και το τσουνάμι, καθώς είναι η διαχειρίστρια εταιρεία του σταθμού στη Φουκουσίμα.
Ωστόσο, ακόμη και ο μύθος της φθηνής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας καταρρίπτεται αυτομάτως εάν συνυπολογιστεί το κόστος μεταφοράς της πρώτης ύλης, το κόστος διαχείρισης των αποβλήτων, αλλά και οι ενδεχόμενες επιπτώσεις ενός ατυχήματος, ακόμη και κατά πολύ μικρότερου απ' ό,τι τα τρία (γνωστά) μεγαλύτερα στην ιστορία της συγκεκριμένης τεχνολογίας, στο Three Mile Island των ΗΠΑ, στο Τσέρνομπιλ της Σοβιετικής Ένωσης και στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου