Ελληνική τραγωδία και κάθαρση

από το ΠΟΝΤΙΚΙ  (24/7/10)

Οι αρχαίοι τραγωδοί με βαθιά γνώση της πολιτικής διαδικασίας αλλά και  της ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης  έγραφαν τις «ιστορίες» τους επάνω στα μοτίβα της πραγματικότητας. Το δράμα εξελισσόταν και  κορυφωνόταν για να καταλήξει στην κάθαρση. Κάποια ευρήματα (εφέ εκείνης της εποχής), όπως ο αποδιοπομπαίος τράγος ή ο από μηχανής θεός, δεν άλλαζαν σε τίποτε το νόμο που ισχύει ακόμη και σήμερα: Η κάθαρση έρχεται μετά την κορύφωση της τραγωδίας για να ανυψώσει το κοινό περί δικαίου αίσθημα.

Στην προκειμένη περίπτωση, που περιγράφει η σημερινή κατάσταση της χώρας, το ερώτημα που προκύπτει είναι απλό και ανησυχητικό: Η τραγωδία έχει κορυφωθεί; Ή μήπως απλώς βρισκόμαστε στην αρχή των εξελίξεων;

Ο αποδιοπομπαίος τράγος

Κάποιοι πάντως φαίνεται πως βιάζονται να φτάσουν στην κάθαρση. Η αναζήτηση και η απόδοση των ευθυνών για το σημερινό κατάντημα της χώρας είναι άλλωστε παλλαϊκό αίτημα. Οι ένοχοι πρέπει να βρεθούν και να πληρώσουν. Στη Βουλή οι εξεταστικές για το Βατοπέδι, για τα ομόλογα και πιθανότατα για την κατάσταση της οικονομίας, είναι ίσως το «εργαλείο» που θα μπορούσε να «καθαρίσει» το σκηνικό. Ποιοι κρατούν και χειρίζονται όμως αυτό το εργαλείο; Πώς το χρησιμοποιούν κατά περίσταση ανάλογα με τη θέση που βρίσκονται στο πολιτικό σκηνικό; Ποιοι οι άσπιλοι και αμόλυντοι (και δε μιλούμε για πρόσωπα αλλά για πολιτικούς χώρους) χειριστές του εργαλείου της κάθαρσης;

Την ώρα λοιπόν που στο...  βουλευτικό καθαρτήριο γίνεται μάχη για τη μετάθεση ευθυνών από τον έναν κομματικό ώμο στον άλλο και ο αποδιοπομπαίος τράγος μετουσιώνεται σιγά-σιγά στο πρόσωπο του πρώην πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή πολλές είναι οι ενδείξεις που ενισχύουν την άποψη ότι η τραγωδία της χώρας όχι δεν έχει κορυφωθεί, αλλά μόλις αρχίζει:

Εκκαθάριση σε λειτουργία

Η κατάσταση στην οικονομία είναι αυτή που βιώνουν οι πολίτες - εργαζόμενοι της χώρας στην τσέπη τους. Το ρεπορτάζ ωστόσο δείχνει ότι τα χειρότερα έρχονται:

Από σήμερα και μέχρι το Σάββατο αναμένονται να καταφθάσουν σταδιακά στη χώρα μας οι ελεγκτές της τρόικας, που θα ξεπεράσουν τους 30 σε αριθμό. Οι ελεγκτές θα εγκαταστήσουν διαδικασίες  για τον έλεγχο του μηχανισμού εσόδων του κράτους, καθώς και των δαπανών του. Η ελληνική κυβέρνηση τωρινή και επόμενη είναι «ταγμένες» να εργάζονται για την εξυπηρέτηση του χρέους, μέσα από την αφαίμαξη των εισοδημάτων των εργαζομένων.

Όταν θα εξαντληθεί και το σάλιο από τους εργαζόμενους, και το χρέος δε θα μπορεί να εξυπηρετηθεί, οι πιστωτές ήδη προετοιμάζουν για το επόμενο στάδιο. Στην πρόσφατη σύνοδο του ΕΚΟΦΙΝ στις 12 και 13 Ιουλίου παρουσιάστηκε εξωφρενικό γερμανικό σχέδιο για την ελεγχόμενη χρεωκοπία κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με όσα λέει ο ευρωβουλευτής του ΣΥΝ, Ν. Χουντής, που έλαβε απαντήσεις σε σχετική του ερώτηση, το γερμανικό σχέδιο προβλέπει,  

• πρώτον ότι «τα υπό πτώχευση κράτη μέλη της Ε.Ε. αποδέχονται να εγκαταλείψουν μέρος των εξουσιών και της κυριαρχίας τους» και  

• δεύτερον «την εγκατάσταση», όπως ρητά λέει το σχέδιο, «ειδικών εκκαθαριστών που θα αναλάβουν τη διαχείριση και εποπτεία των περιουσιακών στοιχείων τού υπό πτώχευση κράτους», δηλαδή μεταξύ άλλων θα ρευστοποιούν και την εθνική περιουσία των κρατών μελών.

«Παίζει» η Άγκυρα

Την ελληνική αδυναμία είναι έτοιμοι να εκμεταλλευτούν (και την εκμεταλλεύονται) οι από ανατολάς γείτονες. Η επιδίωξη της Άγκυρας για συνδιαχείριση του Αιγαίου υλοποιείται βήμα-βήμα, είτε με το... καλό (ελληνοτουρκικές συμφωνίες προσέγγισης) είτε με το άγριο (κρίσεις τύπου Ιμίων).

Οι αναγνώστες του «Π» θυμούνται το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας στις 8 του περασμένου Φεβρουαρίου που έκανε λόγο για τις πληροφορίες που έχει στη διάθεσή της η ελληνική κυβέρνηση για την ύπαρξη μεγάλων κοιτασμάτων πετρελαίου στην υφαλοκρηπίδα του Καστελόριζου. Αυτός είναι ένας από τους προφανείς λόγους για τους οποίους οι Τούρκοι κάνουν έρευνες στην ελληνική υφαλκρηπίδα και στο Βόρειο Αιγαίο (7 μίλια από την Αλεξανδρούπολη) και μέσα στην υφαλοκρηπίδα του Καστελόριζου

Από την πλευρά της η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει σχέδιο αντίδρασης. Ως απάντηση στην έξοδο των δύο τουρκικών ερευνητικών σκαφών, η Αθήνα «έστειλε» ελληνικό σκάφος για έρευνες. Μόνο που οι αρμόδιοι Έλληνες αξιωματούχοι έσπευσαν να υπογραμμίσουν ότι το ελληνικό σκάφος ερευνά τις συνθήκες αναπαραγωγής (και το γόνο των ψαριών) σε διάφορες περιοχές του Αιγαίου, προφανώς για να μην εκνευρίσουν την Άγκυρα...

Η ελληνική (μη) αντίδραση στην τουρκική πρακτική περιγράφει σαφέστατα την αδυναμία στην οποία έχει περιέλθει η χώρα. Εταίροι «φίλοι» και «σύμμαχοι» ουδέποτε πείστηκαν για τα ελληνικά «δίκαια», καθώς δίκαιο είναι ό,τι μπορεί κάθε χώρα να υπερασπιστεί. Σε αυτή τη συγκυρία είναι σαφές ότι η Ελλάδα δυσκολεύεται να προασπίσει τα συμφέροντα και τα δικαιώματά της, καθώς είναι με το χέρι απλωμένο για δανεικά, και υπό την απειλή τής εκκαθάρισης των περιουσιακών της στοιχείων.

Η εποχή του «τρόμου»

Η ελληνική κρίση είναι προφανές ότι δεν είναι μόνο οικονομική. Έχει διαβρώσει το πολιτικό επίπεδο και επεκτείνεται ταχύτατα στο κοινωνικό, αποδομώντας το συνδετικό ιστό. Η κυβέρνηση εμφανίζεται δέσμια του ΔΝΤ και η αντιπολίτευση αδυνατεί να παίξει το ρόλο της προτείνοντας εναλλακτικές ή συντηρώντας οράματα για ένα καλύτερο αύριο.

Με τον τρόπο αυτό μεγαλώνει το «κενό», η απειλή και ο φόβος που βιώνει ολόκληρη η κοινωνία βαδίζοντας στην αβεβαιότητα. Η ζωή, ωστόσο, απεχθάνεται το κενό, το οποίο καλύπτεται απ αυτούς που έχουν ατζέντα και σχέδιο για την επιβάλουν.

Οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας οφείλουν να αντιληφθούν αυτήν την επικίνδυνη κατάσταση, να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να μην επιτρέψουν την υποκατάστασή τους. Ούτε  από «μασκοφόρους επαναστάτες» ούτε από  μεσσίες τύπου Μπερλουσκόνι, ούτε από τη «σιδηρά πυγμή» που μπορεί να επιβάλει το σύστημα στην κοινωνία για το... καλό της.