Τα μέτρα, συμβατά με τις αντιλήψεις του ΠΑΣΟΚ, οδηγούν σε χρεοκοπία!

σκίτσο Πάνου από το blog του

Το μνημόνιο δεν ήταν μια στιγμή

του Παύλου Κλαυδιανού 

από την ΕΠΟΧΗ 

Δεν γνωρίζουμε αν τεθεί και πώς θα συζητηθεί η εμπλοκή στις σχέσεις Ουγγαρίας – ΔΝΤ στις συναντήσεις μεταξύ εκπροσώπων κυβέρνησης και τρόικας που αρχίζουν αύριο, Δευτέρα. Όμως, ούτως ή άλλως, κύρια υπόθεση που θα ελεγχθεί είναι αν η ως τώρα υλοποίηση του κοινού σχεδίου απομακρύνει ή όχι το ενδεχόμενο χρεοκοπίας. Όπως όλα δείχνουν μάλλον την σιγουρεύει: στο κρας-τεστ η κυβέρνηση, απέτυχε.

Η οικονομική σημασία αυτής της ενδεχόμενης αποτυχίας είναι προφανής. Μάλιστα, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για την Ευρωζώνη. Μην ξεχνάμε ότι η ελληνική περίπτωση είναι παράδειγμα, δοκιμάζονται πολιτικές και οι δυνάμεις του συστήματος ενδιαφέρονται για την επιτυχία του πειράματος, για την αποτελεσματικότητα των μέτρων τους. Ενδιαφέρονται, δηλαδή, για λόγους ιδεολογικούς, να επιβεβαιωθεί ότι ο νεοφιλελευθερισμός έχει την ικανότητα αυτοδιόρθωσης.

Η πολιτική σημασία του ενδεχόμενου αστοχίας των ως τώρα μέτρων, για την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δεν είναι απλώς μεγάλη. Είναι καθοριστική. Το ΠΑΣΟΚ ως τώρα κατάφερε να περάσει σε ένα ικανό κομμάτι της επιρροής του και της κοινωνίας ότι τα μέτρα ήταν μεν πολύ σκληρά αλλά αναγκαία. Υπόσχεται ότι δεν θα είναι διαρκή και ότι θα είναι αποτελεσματικά, θα «θεραπεύσουν» μια σειρά από κακώς κείμενα. Όμως αυτό είναι ακριβώς που φαίνεται να διαψεύδεται τώρα και αυτό θα τεθεί. Κανένα από τα τρία σημεία δεν επιβεβαιώνεται και αυτό έχει όλη την άνεση να το υπογραμμίσει στις επικείμενες δημοτικές εκλογές και ο οπαδός του ΠΑΣΟΚ ή ακόμη και αυτός που δεν πάει να ψηφίσει είτε από αδιαφορία, είτε από διαμαρτυρία. Η κάλπη είναι μια βραδυφλεγής πολιτική βόμβα.

Οι της τρόικα, γνωρίζοντας καλά ποια είναι η πραγματικότητα της οικονομίας θα ζητήσουν νέα μέτρα. Γνωρίζουν ότι η βελτίωση του ελλείμματος όχι μόνο είναι κατά μεγάλο μέρος πλασματική αλλά κυρίως η ανάλυσή της δείχνει ότι πάμε για χρεοκοπία. Διότι η μείωση των δαπανών προέρχεται κυρίως από αναστολή των πληρωμών –«στάση πληρωμών» την χαρακτήρισαν– ενώ η μη αύξηση των εσόδων, παρά τις τρομερές αυξήσεις φόρων, ακριβώς πιστοποιεί ότι η ύφεση έχει ήδη βαθύνει.

Η κυβέρνηση έσπευσε με μια σειρά από πρόσθετα μέτρα να έχει εκείνη την πρωτοβουλία, όπως φάνηκε και από τη δήλωση Πάγκαλου. Διότι το πιο σπουδαίο δεν ήταν ότι μίλησε για «φον φούφουτους» αλλά ότι η κυβέρνηση και κανένας άλλος έχει την ευθύνη τήρησης του μνημονίου. Το πιο σκληρό και αντιδημοκρατικό ήταν η τροπολογία Λοβέρδου – Παπακωνσταντίνου, που απαγορεύει τις αυξήσεις στους μισθούς ακόμη και όταν συμφωνούν οι δύο πλευρές, ακόμη και αναδρομικά! Ουσιαστικά λέει στους Έλληνες πολίτες, ιδίως στους μισθωτούς, ότι είναι αποφασισμένη να πάει μέχρι την άκρη. Και στους εκπροσώπους της τρόικα ότι δεν θα διστάσει μπροστά σε τίποτα. Είναι μια ακραία διαβεβαίωση, πειστική ιδίως από μια κυβέρνηση που ο πρόεδρος της είναι και πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς...

Όμως, οι συνομιλητές της κυβέρνησης είναι πιο απαιτητικοί. Θα επιμείνουν όχι μόνο στην τήρηση του μνημονίου αλλά στη λήψη των μέτρων που απορρέουν από το πνεύμα του. Το μνημόνιο, εξάλλου, έχει στόχους και αυτοί πρέπει να εκπληρωθούν. Λοιπόν, τώρα η κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, στις ΔΕΚΟ, στα Νοσοκομεία, στους Δήμους, στους συνεταιρισμούς, παντού. Όποιοι νομίζουν ότι υπάρχει κάποιο σχέδιο για όλα αυτά, έστω ενός βίαιου εκσυγχρονισμού έχουν να δουν πολλά ακόμη. Όχι μόνο την αχρήστευση του ΟΣΕ ως την καρδιά των μεταφορών, την αναδιάρθρωση των δημόσιων νοσοκομείων, αφού πρώτα τα φορτώσουν με δαπάνες για απίθανα φουσκωμένες προμήθειες, την ιδιωτικοποίηση των συγκοινωνιών, αλλά ακόμη και κλείσιμο παιδικών σταθμών, πάγωμα των δανείων αγοράς κατοικίας από τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας που μάλιστα είναι από τις εισφορές των εργαζομένων κ.ά. Αυτά θα τα απαιτήσουν προβάλλοντας, μάλιστα, και «αριστερά» επιχειρήματα: δεν μπορεί, λένε, να περικόπτονται μισθοί και συντάξεις και οι ΔΕΚΟ να οργιάζουν...

Έχει, όμως, και η κυβέρνηση τα δικά της, αυτόνομα σχέδια. Μετά την «επιτυχία» του παγώματος των μισθών, με τη συνδρομή της ΓΣΕΕ και τις δραστικές περικοπές στις αποζημιώσεις των απολυμένων, τη σκυτάλη παίρνουν οι συγχωνεύσεις τραπεζών. Είναι ένα, επιπλέον εργαλείο που μπορεί μέσα στη σύγχυση να διευκολύνει και αποκρατικοποιήσεις. Έτσι, βγαίνει και το –κυβερνητικό– σενάριο Σάλλα για συγχώνευση ΑΤΕ-ΤΤ-Πειραιώς μέσω εξαγοράς από την τελευταία.

Προφανώς τα ξεφτέρια του ΠΑΣΟΚ και των Τραπεζών γνώριζαν το αποτέλεσμα του κρας-τεστ, που για την ΑΤΕ απέτυχε και την Πειραιώς βγήκε στο όριο. Γι’ αυτό και έσπευσαν και έκαναν την πρόταση. Βεβαίως, η ΕΕ και η ΕΚΤ θέλουν, για εντελώς επικοινωνιακούς λόγους, να φανεί ότι το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα αντέχει μετά το κάζο του 2008 και των κρυμμένων προβλημάτων που συνεχίζει να έχει. Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, επιπλέον, ήθελε το κρας-τεστ να το αξιοποιήσει για κάλυψη των μέτρων αποκρατικοποίησης, που σχεδίαζε η ίδια. Αποκρύπτοντας, γιατί ήρθε σ’ αυτή την κατάσταση η κρατική ΑΤΕ. Το θέμα είναι μεγάλο, αλλά περιληπτικά να πούμε ότι διοικήθηκε από ΠΑΣΟΚ –ιδίως– και ΝΔ έτσι που να φθάσει σε αδιέξοδο. Με δάνεια σε ημετέρους, που γνώριζαν από την αρχή ότι ουδέποτε θα εισπραχθούν, και άλλα πολλά.

Το δεύτερο αυτόνομο δικό της μέτρο είναι μια σειρά δώρα που σχεδιάζει να κάνει προς επιχειρηματίες για να ενθαρρυνθούν, δήθεν, να κάνουν επενδύσεις, ιδίως στα Βαλκάνια. Εξετάζεται και πάλι η μείωση των φορολογικών συντελεστών! «Υπάρχουν επιχειρήσεις που δυσκολεύονται και επιχειρήσεις που κλείνουν» υποστήριξε ο κ. Παπακωνσταντίνου σε εκδήλωση της Eurobank. Και εξήγγειλε για τον Σεπτέμβριο ένα φορολογικό νομοσχέδιο που να «διευκολύνει τις επιχειρήσεις», όπως είπε. Την ίδια μέρα, βεβαίως, εκτιμούσε ότι οι μισθωτοί δεν δυσκολεύονται γι’ αυτό κατέθεσε και την τροπολογία για ακύρωση των όποιων αυξήσεων αποσπάσουν...

Όλο και περισσότερο γίνεται φανερό ότι το μνημόνιο δεν ήταν μια στιγμή, μια δέσμη μέτρων και τελείωσε. Το μνημόνιο είναι μια διαρκής και ενεργός πηγή σκληρών αντιλαϊκών μέτρων. Κάθε μέρα θα υποδεχόμαστε και ένα ακόμη μέτρο. Και όχι μόνο αυτό: εμπεδώνεται ευρύτερα ότι τα μέτρα που παίρνονται ήρθαν για να μείνουν. Ότι είναι απολύτως συμβατά με τις αντιλήψεις και του ΠΑΣΟΚ. Ότι τα μέτρα αυτά πέρα από αντιδραστικά, όχι μόνο δεν είναι αποτελεσματικά αλλά επιπρόσθετα ωθούν με βεβαιότητα στη χρεοκοπία. Κάθε μέρα, εξάλλου, όλο και κάποιο άρθρο, κάποια συνέντευξη προετοιμάζει το κλίμα.

Εντούτοις οι επιτελείς της κυβέρνησης ετοιμάζουν την ομιλία του πρωθυπουργού για τη ΔΕΘ, στις 11 του Σεπτέμβρη, ελπίζοντας ότι θα κατασιγάσουν τον αναβρασμό μέσα στο ΠΑΣΟΚ και στην κοινωνία. Πώς όμως; Πώς θα παρακάμψει την ουσία της πολιτικής του που είναι φανερή πλέον σε όλους; Αυτό είναι αδύνατον.

Στο ΠΑΣΟΚ σήμερα, η ηγεσία του, με βάση τις αντιλήψεις που έχει για το ρόλο των κομμάτων και τη σημασία των κοινωνικών αναφορών του, δεν μπορεί να αντιληφθεί ότι δημιουργείται ένα βαθύ ρήγμα μεταξύ ΠΑΣΟΚ και λαϊκών στρωμάτων, ιδίως των εργαζομένων. Αυτό το ρήγμα θα διευρυνθεί το επόμενο διάστημα με βάση τις προβλέψεις που γίνονται. Οι δημοσκοπήσεις που έρχονται στο φως επιβεβαιώνουν αυτήν την εκτίμηση. Και μάλιστα, προς το παρόν, το πρόβλημα αυτό αφορά και τα δυο κόμματα της εναλλαγής. Ποια θα είναι τελικά η ισορροπία είναι ακόμη νωρίς για να πούμε. Το σίγουρο όμως είναι ότι και τα δύο κόμματα θα βγουν με απώλειες.