Τσε Γκεβάρα, ο αιώνιος επαναστάτης

43 χρόνια από τη δολοφονία του

του Πάνου Τριγάζη

από την ΑΥΓΗ

Ο Τσε έπεσε υπερασπιζόμενος την υπόθεση

των φτωχών και των ταπεινών αυτής της γης

Φιντέλ Κάστρο

Πέρασαν 43 χρόνια από τη δολοφονία εν ψυχρώ του Τσε Γκεβάρα (9.10.1967) στο δημοτικό σχολείο του χωριού Λα Ιγκέρα της Βολιβίας όπου είχε μεταφερθεί μετά τη σύλληψή του από τον Βολιβιανό στρατό, με τη βοήθεια της CIA. Την προηγούμενη ημέρα είχε πέσει σε ενέδρα με τους 17 αντάρτες που του είχαν απομείνει.

Αν λέγαμε ότι η μνήμη του Τσε παραμένει ζωντανή θα ήταν πολύ λίγο για τον «αιώνιο επαναστάτη», που η παγκοσμιότητα της παρουσίας του δεν έχει προηγούμενο: είναι «παρών» σε κάθε διαδήλωση, οπουδήποτε στον κόσμο, έγινε ίνδαλμα της παγκόσμιας νεολαίας, σύμβολο ριζικής αμφισβήτησης και διαρκούς επανάστασης, πηγή έμπνευσης για πολλές μορφές της τέχνης.

Σε μια περίοδο βαθιάς κρίσης, όπως η σημερινή, που είναι και κρίση αξιών, έχει ιδιαίτερη αξία να τονιστεί ότι ο Τσε ακτινοβολεί και συνεγείρει συνειδήσεις όχι διότι υπήρξε μεγάλος θεωρητικός ή διότι εκπροσωπεί τη σωστή «συνταγή» για την επανάσταση, αλλά ως ηθικό πρότυπο ενός ασυμβίβαστου αγωνιστή και συνεπή διεθνιστή, που άφησε αξιώματα και έφυγε από την Κούβα, το 1965, για να πολεμήσει στην Αφρική και μετά στα βουνά της Βολιβίας.

Ο Τσε δεν χωράει σε κανένα επαναστατικό «καλούπι». Η δύναμη του παραδείγματός του ίσως να βρίσκεται σ΄ αυτό που λέει η Ελένη Καρασσαβίδου σ΄ ένα ποίημά της:  

Αν σ΄ αγαπώ 

είναι γιατί 

ξέρω πως ήθελες να ξεφύγεις 

από τους τοίχους 

που είσαι κρεμασμένος.

«Ο Μαρξισμός μου έχει βαθιές ρίζες και έχει εξαγνιστεί», έγραφε στο τελευταίο γράμμα του στους γονείς του ο άνθρωπος που αναδείχθηκε «σ΄έναν από τους μεγάλους θρύλους αυτού του αιώνα», όπως είχε πει το 1968 ο Ζαν Πολ Σατρ. Αλλά και στον 21^ο αιώνα ο θρύλος του Τσε παραμένει ζωντανός όσο ποτέ πριν, στη Λατινική Αμερική και σ΄όλο τον κόσμο όπου το ζήτημα «σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα» γίνεται ξανά επίκαιρο.

- Έργα του Δημήτρη Ζουρούδη από το Βλέμμα (Η μεταμόρφωση ενός κερματισμένου κόσμου)