Και τότε και τώρα...

(πηγή)

του Παναγιώτη Νούτσου

από την Κυριακάτικη Αυγή

Υπάρχουν πολλοί τρόποι να κρίνει κανείς τη βαρύτητα μιας "επετείου". Μια ακριβόλογη αποτίμηση προϋποθέτει το ζύγισμα τόσο του "πομπού" όσο και του "δέκτη": την εμβέλεια του γεγονότος που δεν "ξεχνιέται" και τη δεκτικότητα όσων σήμερα το αναδεικνύουν. Ας αρχίσω από το τελευταίο. Η εγχώρια συγκυρία, με όσες ευρωπαϊκές και διεθνείς παραμέτρους τη συνέχουν, θα μπορούσε να ονομαστεί και "τρομοκρατία της πτώχευσης" με κύρια σηματοδότηση μια κοινωνικά διαχεόμενη "εσωτερική υποτίμηση" της οικονομικής, πολιτικής και πολιτιστικής παρουσίας των ασθενέστερων κοινωνικών τάξεων. Σ' αυτούς "χρεώνεται" το δημοσιονομικό έλλειμμα και όχι στα "golden boys", τους προμηθευτές όπλων και τους επιδοτούμενους του ιδιωτικού κεφαλαίου. Βαφτίστηκε μάλιστα δημοσιονομικό "νοικοκύρεμα" το "άλλος χρωστάει και άλλος πληρώνει".

Η οικονομική, πολιτική και πολιτιστική πτυχή των ταξικών διαιρέσεων του καιρού και του τόπου μας δεν παραπέμπει, δυο χρόνια μετά, σε κάποια δραστηριότητα (αυτο)περιθωριοποίησης, αλλά επιβάλλει την εστίαση του ενδιαφέροντος στο κέντρο των διεργασιών του κοινωνικού μας σχηματισμού. Κοντολογίς, η απόπειρα για την ανασύνταξή του δεν προκύπτει από κάποια στέκια "περιθωριακών", αλλά βρίσκεται στο επίκεντρο των κοινωνικών αγώνων. 

Με παρόμοιο τρόπο θα μπορούσαν να κατανοηθούν τα γεγονότα του Δεκεμβρίου του 2008. Ποιοι αποπειράθηκαν να τα οριοθετήσουν ως αποτέλεσμα της δράσης των "περιθωριακών"; Πρωτίστως οι "δυνάμεις καταστολής" και όσοι ανέλαβαν την πολιτική τους νομιμοποίηση, με προεξάρχουσα την "τηλεξουσία" που εστίασε σχεδόν αποκλειστικά τον φακό της στο "μπάχαλο". Οι καταστροφές χωρίς πρόσωπο κάλυπταν έτσι το σύνολο της οθόνης και της δημοσιότητας. Αλλά και ολίγιστοι από όσους πράγματι αυτοπεριχαρακώθηκαν και εκμεταλλευόμενοι κάθε μορφή "αβάτου" συνέβαλαν στην καταστροφή των δυνατοτήτων ανάδειξης των αιτίων και των μορφών της ευρύτερης και καταφανώς υπαρκτής κοινωνικής έκρηξης. Γιατί, ακόμη περισσότερο, είχαν την πρόθεση να αποτολμήσουν αυτό το εγχείρημα, αποστρέφοντας το πρόσωπό τους τόσο προς την ένστολη κρατική βία όσο και προς την "αυθόρμητη" βιαιοπραγία των νέων "Λουδδιτών".

Ας μαθητεύουμε κάθε φορά κοντά στους μαθητές και τις μαθήτριες. Με την πρακτική αντιπαράθεση που ασκούν προς το υφιστάμενο καθεστώς δεν παράγουν μόνο ένα φλέγον ζήτημα για τα υποκείμενα αυτών των κινητοποιήσεων, αλλά και συγκροτούν ευερέθιστα και προβληματισμένα υποκείμενα γι' αυτήν την αμφισβήτηση χωρίς κονκάρδες ταυτοποίησης, αυτοσχεδιάζουν ως προς τα συνθήματα που επιλέγουν για να συνοψίσουν και να προωθήσουν αυτή την αγωνιστικότητα. Μνημονεύω ένα, το οποίο συγκροτούσε την οργή για τη δολοφονία του Αλέξη: "Θυμάμαι, άρα υπάρχω". Και μια παραλλαγή του: "Αντιστέκομαι, άρα θα φτωχαίνω". Θα ισχύσει το ίδιο και για τους φοιτητές και τις φοιτήτριες μπροστά στην εκπτώχευση του πανεπιστημιακού θεσμού και των σπουδών τους;



- Ο Παναγιώτης Νούτσος είναι καθηγητής Κοινωνικής και Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήµιο. Ιωαννίνων