Παρασκευή 31 Δεκεμβρίου 2010

Οι παπατζήδες...

σκίτσο Πέτρου Ζερβού
του Άγγελου Μανταδάκη
από την Αυγή
 
Έκαναν δυναμικά την επανεμφάνισή τους στους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας. Πρόκειται για τους περιβόητους παπατζήδες, που τους περιέγραψε ο αείμνηστος Ν. Τσιφόρος στην εποχή του. Το να στήσεις ένα τραπεζάκι, στην οδό Αθηνάς π.χ., δεν είναι τόσο εύκολο όσο πιθανόν να φαίνεται. Χρειάζεται εξειδικευμένη γνώση και οργάνωση.

Το «παπατζιλίκι» δομείται λοιπόν σε τρία επίπεδα: το κεντρικό που αποτελείται από το βασικό πρόσωπο που πρέπει να κατέχει άριστα την τέχνη. Εκπαιδευμένος από τα «μικράτα» του, με ταχυδακτυλουργικές ικανότητες, δεινός στο να χειρίζεται τραπουλόχαρτα, αποτελεσματικός στο να ξεγελάει τον αδαή που κάνει την αποκοτιά να παίξει τα λεφτά του. Αυτός είναι ο κλασικός παπατζής που με μία πολύ συγκεκριμένη, μαστόρικη κίνηση κοντά στο τέλος του παιγνιδιού παραπλανά τους πάντες. Ποια είναι η κίνηση - κλειδί; Αφού ο παπατζής ανακατέψει τα τρία χαρτιά κάμποσες φορές , κάποια στιγμή κρατά στο ένα χέρι το ένα λευκό χαρτί, ενώ στο άλλο χέρι τα υπόλοιπα δύο χαρτιά. Το λευκό πάνω και εκείνο με τον παπά κάτω. Με μια κίνηση - αστραπή αφήνει στο τραπέζι το λευκό χαρτί που κρατά μόνο του. Δίπλα του αφήνει το ένα από τα δύο χαρτιά του άλλου χεριού, έτσι ώστε να φαίνεται ότι είναι το από κάτω (δηλαδή ο παπάς) ενώ είναι το από πάνω. Δίπλα αφήνει το άλλο χαρτί, αυτό που έχει από κάτω. Έτσι ο παίκτης έχει την αυταπάτη ότι ο παπάς είναι π.χ στο μεσαίο φύλλο από αυτά που είναι απλωμένα στο τραπέζι, ενώ είναι στο ακριανό.

Στο δεύτερο επίπεδο έχουμε τους αβανταδόρους. Ο ρόλος τους είναι τριπλός(!).
Πρώτο να δείξουν με το προσωπικό τους παράδειγμα ότι ο παπατζής είναι ολίγον άσχετος με την τέχνη του... επαγγέλματος, άρα όποιος τον παίξει έξυπνα τον κερδίζει. Έτσι οι αβανταδόροι μετατρέπονται σε παίκτες που σε συνεννόηση με τον παπατζή κερδίζουν.  
Δεύτερο παρακινούν τους αδαείς να μπουν στο .. χρυσοφόρο παιγνίδι.  
-Άσχετος είναι, δεν ξέρει να το παίζει. Πάρ΄ του τα!
Και τρίτο, απευθυνόμενοι στο ίδιο τον παπατζή, προσπαθούν δήθεν να τον εκθέσουν : 
-Αφού δεν το ξέρεις το παιγνίδι, άντε ρε δικέ μου να κάνεις καμία άλλη δουλειά.. 
- Κάνε τη δουλειά σου ρε μπάρμπα.. 
-Αν είχα λεφτά, έχε χάρη!! 
Κι έτσι αλιεύουν συνεχώς ψάρια μικρά και μεγάλα..

Στο τρίτο επίπεδο βρίσκονται οι τσιλιαδόροι, κάτι σαν τις ομάδες περιφρούρησης. Ακροβολισμένοι σε επίκαιρα σημεία καιροφυλακτούν ώστε με τα ειδικά τους συνθήματα να ειδοποιήσουν ότι υπάρχει κίνδυνος (π.χ. όταν πλησιάζει αστυνομική περίπολος ή εμφανιστεί το «εκατό»). Τότε ακούγονται διάφορα ακαταλαβίστικα για τον πολύ κόσμο όπως η λέξη «βασιλικά» παλιότερα που σήμαινε αστυνομία.

Το «παπατζιλίκι» επομένως ακολουθεί σε γενικές γραμμές το τρίπτυχο: να ξεγελάς τις αισθήσεις του άλλου, να τον κάνεις να πιστέψει με τα παπαγαλάκια σου τα πιο απίθανα πράγματα και να περιφρουρείσαι από τις κακοτοπιές.

Η δομή του δεν έχει μεγάλες διαφορές από την εξουσία. Όταν ο κοινός τους στόχος είναι η παραπλάνηση και η προτροπή στο κέρδος, το αβέβαιο , οι μέθοδοι έχουν κοινή βάση.

Στον ρόλο του κεντρικού παπατζή η πολιτική εξουσία με τα μέσα που διαθέτει να παγιδεύει την σκέψη, στον ρόλο του αβανταδόρου η χειραγώγηση μέσω των μίντια και στον ρόλο του τσιλιαδόρου η ασφάλεια του συστήματος.

Ο παπατζής βέβαια της οδού Αθηνάς πάει να σου φάει τα λεφτά και τίποτε άλλο. Αλλά ο παπατζής της εξουσίας θέλει βέβαια τα λεφτά σου, αλλά θέλει και τη συνείδησή σου. Ο παπατζής παίζει τον παπά. Η εξουσία το «πάρτα όλα».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου