Εξαθλίωση και ταπείνωση στην Ιρλανδία

από τη διαδήλωση του Σαββάτου 27/11 στο Δουβλίνο (πηγή)

του Λεωνίδα Βατικιώτη

από Αριστερό Βήμα

«Τους μήνες που ακολούθησαν τον Σεπτέμβρη του 2008, όταν η ιρλανδική κυβέρνηση μετά από μια συνάντηση για την κρίση που διήρκεσε όλη τη νύχτα αναγκάστηκε να δώσει εγγυήσεις για περίπου 400 δις. ευρώ –χρήματα που δεν έχουμε καμιά ελπίδα ποτέ να αποκτήσουμε– για να σωθούν οι ιρλανδικές τράπεζες από την κατάρρευση λέγαμε ότι θα έπεφτε στα παιδιά μας να πληρώσουν για τον οικονομικό μας παραλογισμό. Τώρα ξέρουμε πως θα είναι τα παιδιά μας και τα παιδιά των παιδιών μας και τα παιδιά των παιδιών των παιδιών μας μέχρι τη νιοστή γενιά που θα επωμιστούν τα βάρη των δανείων μας, περιλαμβανομένου του “σημαντικού δανείου” από τους διεθνείς δανειστές που οι αξιωματούχοι τώρα αναγνωρίζουν πως είναι αναγκαίο». Με αυτά τα λόγια ο διεθνούς φήμης ιρλανδός συγγραφέας Τζον Μπάνβιλ εξέφρασε τη θλίψη που επικρατεί στη νησιώτικη χώρα μετά την υποχώρησή της το προηγούμενο Σαββατοκύριακο στις πιέσεις των Βρυξελλών και του Βερολίνου.

Η αλήθεια ωστόσο είναι ότι η Ιρλανδία αντιστάθηκε. Αντίθετα με την Ελλάδα που σύσσωμο το υπουργικό συμβούλιο εκλιπαρούσε τους Γερμανούς και το ΔΝΤ κάνοντας ταυτόχρονα ότι μπορούσε για να διασύρει τη χώρα στο εξωτερικό ελπίζοντας ότι έτσι θα κέρδιζε την συμπάθεια του Τέταρτου Ράιχ, η ιρλανδική πολιτική ελίτ επί ημέρες αρνιόταν την βοήθεια των Βρυξελλών, ξέροντας ότι αποτελεί δηλητηριασμένο φρούτο. Έτσι, μόλις την περασμένη Πέμπτη ανακοίνωσαν και επισήμως ότι ήταν έτοιμοι να δεχθούν τη διεθνή «βοήθεια», οπότε και ξεκίνησαν οι επίσημες διαπραγματεύσεις και το Σαββατοκύριακο έγινε το επίσημο αίτημα. 

Καταλυτικό ωστόσο ρόλο στην απόφαση του Δουβλίνου, που επαναλάμβανε αδιάκοπα ότι έχει το αναγκαίο ρευστό για να καλύψει τις δανειακές του ανάγκες μέχρι και τον Ιούλιο του 2011, έπαιξε η σκανδαλώδης φυγή ιδιωτικών κεφαλαίων από τις τράπεζες. Περισσότερα από 25 δισ. ευρώ, τα οποία μάλιστα προέρχονταν από εταιρικούς πελάτες έκαναν φτερά τους τελευταίους μήνες, οξύνοντας το πρόβλημα κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών και της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, που είναι ήδη ζωντανός νεκρός και διατηρείται στη ζωή χάρη στα 52 δις. ευρώ κρατικής βοήθειας! Χρηματοδότηση που ισοδυναμεί με το ένα τρίτο του εθνικού εισοδήματος και κατάφερε να τινάξει στον αέρα τα δημόσια οικονομικά της Ιρλανδίας μετατρέποντας ένα δημοσιονομικό πλεόνασμα σε έλλειμμα – χωρίς άλλη σύγκριση – της τάξης του 32%!

Η φυγή ιδιωτικών κεφαλαίων –που αποτέλεσε τη χαριστική βολή για την ιρλανδική οικονομία– θέτει ωστόσο ξανά και μετ’ επιτάσεως το θέμα του πολιτικού ελέγχου των τραπεζικών δραστηριοτήτων. Συγκεκριμένα, κατά πόσο μπορεί να θεωρείται αναφαίρετο δικαίωμα των τραπεζών (που ζουν απομυζώντας τον κρατικό κορβανά, μάλιστα) η διευκόλυνση της φυγής κεφαλαίων από μια δοκιμαζόμενη χώρα; Τι άλλο πρέπει να γίνει για να τεθούν εμπόδια στην μεταφορά χρημάτων;