Πέμπτη 25 Νοεμβρίου 2010

Η χαμένη τριετία

(πηγή)
του Γιάννη Κιμπουρόπουλου
20/11/2010  

Ελάχιστοι άνθρωποι είχαν δώσει τότε, τον Νοέμβριο του 2010, σημασία. Οι επιστήμονες οραματίζονται τα πιο απίθανα πράγματα -να δημιουργήσουν μαύρες τρύπες, να επαναλάβουν το big bang, να κάνουν τους ανθρώπους αόρατους, να μετατρέψουν τον καπιταλισμό σ’ έναν παράδεισο ανθρωπισμού και αλληλεγγύης ή να φτιάξουν το κινητό που ψήνει και καφέ-, αλλά ποιος δίνει σημασία στις δυσανάγνωστες ανακοινώσεις τους; Έτσι, λίγοι είχαν πάρει τοις μετρητοίς την ανακοίνωση των Βρετανών επιστημόνων για την πιθανότητα να φτιάξουν έναν μανδύα του χωροχρόνου που κυριολεκτικά να εξαφανίζει γεγονότα. Να δίνει, για παράδειγμα, τη δυνατότητα σ’ ένα ληστή να μπαίνει στην τράπεζα, ν’ αρπάζει όσα λεφτά μπορεί, αλλά χάρη στον χωροχρονικό μανδύα, να κάμπτει τις ακτίνες φωτός στον χώρο και στον χρόνο, με αποτέλεσμα κανείς να μην μπορεί να τον αντιληφθεί, γιατί απλά η ληστεία για τους άλλους δεν συνέβη ποτέ και πουθενά. Παρ’ όλο που οι τράπεζες δεν χρειάζονται χωροχρονικό μανδύα για να κάνουν ακριβώς την αντίστροφη ληστεία, η είδηση τράβηξε το ενδιαφέρον πολλών ενδιαφερομένων. Παραμένει, όμως, μυστήριο πώς οι επιστήμονες κατάφεραν να κάνουν ταχύτατα πράξη μια υπόθεση που θα απαιτούσε δεκαετίες πειραματισμών.  

ΟΛΑ ΑΡΧΙΣΑΝ στην αρχή της καθαρής τριετίας του ΠΑΣΟΚ, αυτής που ξεκίνησε με την αναβάπτισή του στην εικονική πραγματικότητα των περιφερειακών εκλογών του 2010, την ίδια που μετέτρεψε σε καθαρή νίκη την απώλεια 1,1 εκατομμυρίου ψήφων. Την ώρα που ο Έλληνας πρωθυπουργός έδινε τη μάχη κατά της Μέρκελ και του οικονομικού Νταχάου της Ευρωζώνης, και ενώ οι υπουργοί του κονταροχτυπιούνταν με τα θηρία της τρόικας, άρχισαν, σποραδικά στην αρχή, καταιγιστικά λίγο αργότερα, τα περίεργα περιστατικά. Από τα εκατοντάδες χιλιάδες σημειώματα περαίωσης εξαφανίστηκαν ως διά μαγείας τα περισσότερα. Στις εφορίες δεν απέμεναν παρά λίγες δεκάδες χιλιάδες υπόχρεοι να ενταχθούν στη ρύθμιση. Αυτό δεν κίνησε τόσο την περιέργεια, μιας και οι εφοριακοί ήταν εξοικειωμένοι με τις δεξιότητες των νεοελλήνων στη φοροδιαφυγή. Όμως, το σήμα συναγερμού σήμανε όταν εκατοντάδες χιλιάδες οφειλέτες τραπεζών, άνθρωποι χρεωμένοι ως τον λαιμό με στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια, εξαφανίζονταν από τα τραπεζικά χαρτοφυλάκια. Οι χρεωστικοί λογαριασμοί τους μ’ έναν μαγικό τρόπο είχαν μετατραπεί σε καταθετικούς, αρκετοί απ’ αυτούς με αξιοπρόσεκτα ποσά και με ιδιαίτερα ευνοϊκά επιτόκια. Αυτό χαροποίησε κατ’ αρχάς τους τραπεζίτες που είχαν απαλλαγεί ξαφνικά από πολλά επισφαλή δάνεια, αλλά εκ των υστέρων τους θορύβησε, διότι χωρίς χρέος, ως γνωστόν, χρήμα δεν υπάρχει.  

ΤΑ ΠΑΡΑΔΟΞΑ επεκτάθηκαν και στη λεγόμενη πραγματική οικονομία. Εκατοντάδες στην αρχή, χιλιάδες αργότερα, επιχειρήσεις που φλερτάριζαν με την πτώχευση βρέθηκαν υπό τον έλεγχο των εργαζομένων. Και μάλιστα με νομιμότατο τρόπο, καθώς οι εκλεγμένες διοικήσεις των εργαζομένων επεδείκνυαν στους έκπληκτους πρώην εργοδότες τους τα παραχωρητήρια συμβόλαια με φαρδιές πλατιές τις υπογραφές τους. Χιλιάδες εργαζόμενοι που είχαν απολυθεί κάποιο πρωί επέστρεφαν κανονικά στα πόστα τους και ουδείς, ούτε οι εργοδότες ούτε οι προϊστάμενοι των λογιστηρίων, διαμαρτύρονταν διότι τα χαρτιά της επαναπρόσληψης ήταν τυπικότατα και κατατεθειμένα στις υπηρεσίες του ΟΑΕΔ. Τα λογιστήρια των επιχειρήσεων, επίσης, ανακάλυπταν με έκπληξη ότι όχι μόνο είχαν εξαφανιστεί οι περικοπές μισθών που «οικειοθελώς» είχαν υπογράψει οι εργαζόμενοι για να γλιτώσουν τις δουλειές τους, αλλά αντιθέτως στις καταστάσεις προσωπικού ήταν υπογεγραμμένες και αυξήσεις αισθητά πάνω από τον πληθωρισμό, που έπρεπε να καταβληθούν στο τέλος του μήνα. Το ακόμη πιο εκπληκτικό, δε, ήταν το γεγονός υπήρχαν και τα λεφτά για να πληρώσουν τις αυξήσεις αυτές, μιας και τα ταμεία των επιχειρήσεων γέμιζαν με γεωμετρική πρόοδο, χάρη σε μια απρόσμενη αύξηση του τζίρου και των πωλήσεων, η προέλευση της οποίας παρέμενε ένα μυστήριο.  

ΑΚΟΜΗ ΠΙΟ ΜΕΓΑΛΗ ήταν η έκπληξη για το αντίστοιχο που διαπιστώθηκε στο Γενικό Λογιστήριο του κράτους, όπου με έναν μυστηριώδη τρόπο είχαν εξαφανιστεί οι περικοπές μισθών, επιδομάτων και δώρων των δημοσίων υπαλλήλων, που με τον μόχθο τόσων υπουργών είχαν επιβληθεί την εποχή της τρόικας. Αλλά αυτό ήταν πταίσμα μπροστά στο γεγονός που άφησε εμβρόντητους και έλουσε με κρύο ιδρώτα τους τροϊκανούς: το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης μειωνόταν με ιλιγγιώδη ταχύτητα, με έσοδα που έρχονταν από το πουθενά, από εβδομάδα σε εβδομάδα, τόσο ώστε αναγκάστηκαν να πυκνώσουν τις επισκέψεις τους και τους αιφνιδιαστικούς ελέγχους σε υπουργεία και δημόσιες υπηρεσίες, πεπεισμένοι ότι επρόκειτο για άλλο ένα τέχνασμα των εφευρετών των greek statistics.  

ΤΗΝ ΠΙΟ ΟΔΥΝΗΡΗ έκπληξη δοκίμασαν οι πιστωτές του ελληνικού κράτους, που ανακάλυπταν ότι οι αξιώσεις τους, τα ομόλογα που πλησίαζαν την ώρα της λήξης και της ανάξιας πληρωμής τους, ήταν πολύ μικρότερης αξίας απ’ αυτήν που υπολόγιζαν. Επιστάμενοι διπλοί έλεγχοι στις ευρωπαϊκές τράπεζες που κατείχαν τα ομόλογα αυτά και στον ελληνικό Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, κατέληγαν στο εξωφρενικό συμπέρασμα ότι οι απαιτήσεις των πιστωτών, άρα και το ελληνικό χρέος, μετά βίας υπερέβαιναν τα 100 δισ. ευρώ και το συνολικό κρατικό χρέος δεν άγγιζε ούτε καν το όριο του 60% του ηλιθίου Συμφώνου Σταθερότητας.  

Η ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ των ασυνήθιστων γεγονότων αυξήθηκε με τέτοιο ρυθμό στην Ελλάδα, ώστε ξαφνικά όλοι μιλούσαν για ελληνικό θαύμα, και κυριολεκτούσαν με τη λέξη θαύμα, μιας και κανείς δεν μπορούσε να εξηγήσει τα χωροχρονικά άλματα που εξαφάνιζαν κάθε τι οδυνηρό από την εικόνα της ελληνικής οικονομίας. Και το ελληνικό θαύμα γινόταν αναπάντεχα καταλύτης θετικών εξελίξεων και σε άλλες χώρες που βρίσκονταν στον ευρωπαϊκό θάλαμο βασανιστηρίων, με πρώτη την Ιρλανδία και ακολούθως την Πορτογαλία, την Ισπανία, την Ιταλία, αλλά και τη Γαλλία, που παρασύρθηκε από το παράδοξο ρεύμα των χωρών του Νότου.  

ΟΤΑΝ ΤΑ ΑΣΥΝΗΘΙΣΤΑ γεγονότα κορυφώθηκαν -με το χρέος υπό πλήρη έλεγχο, το έλλειμμα γύρω στο ασήμαντο 3%, την ύφεση αντικατεστημένη από έναν σταθερό ρυθμό ανάπτυξης 2%, τις δημόσιες επιχειρήσεις υπό πλήρη κρατικό έλεγχο, τη δημόσια περιουσία πλήρως ανακτημένη, τα δημόσια οικονομικά υπό τον άμεσο έλεγχο της Βουλής, τις τράπεζες στο μεγαλύτερο μέρος τους εθνικοποιημένες, τις εγκαταλελειμμένες από τους ιδιοκτήτες τους επιχειρήσεις υπό εργατικό έλέγχο και την ελληνική οικονομία με ένα αξιόπιστο, αρκετά σταθερό εθνικό νόμισμα, τη δραχμή- κανείς δεν θυμόταν πια τις λέξεις τρόικα, μνημόνιο, χρεοκοπία, οικονομική επιτήρηση, κανείς δεν ήξερε τίποτα για τους τροϊκανούς, τον Ντερβάζ, τον Τόμσεν και τον Ντερούζ, τα ονόματα Μέρκελ, Μπαρόζο, Σόιμπλε, Ρεν και πολλών άλλων δεν αναφέρονταν καν, και η χαλαρή οικονομική ένωση της Ευρώπης, με τις 27 χώρες μέλη και τα 23 νομίσματα (το ευρώ ήταν πια νόμισμα μόνον της Γερμανίας, της Αυστρίας και της Ολλανδίας) αναζητούσε μηχανισμούς για μια δίκαιη ανακατανομή των πλεονασμάτων από το εντός της Ένωσης εξαγωγικό εμπόριο και για την παύση του παγκόσμιου εμπορικού και νομισματικού πολέμου που στο μεταξύ είχε εξουθενώσει την αμερικανική οικονομία και είχε καταστήσει την Κίνα κυρίαρχο του παιχνιδιού.  

ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ 2013, οι Έλληνες βρέθηκαν με ένα μικρό ελεγχόμενο χρέος κι ένα σχεδόν μηδενικό έλλειμμα κι αυτό που τους απασχολούσε ήταν ο ρόλος τους στην παραγωγική ανασυγκρότηση των Βαλκανίων – πάντως, χωρίς τις διαθέσεις του παρελθόντος για μικρο-ιμπεριαλισμό. Κανείς δεν ξέρει τι μεσολάβησε την τριετία αυτή. Κανείς δεν ξέρει πώς πέτυχαν την άρνηση του χρέους, χωρίς ποτέ να την κηρύξουν. Κανείς δεν ξέρει πώς άνοιξαν αυτή την αόρατη τρύπα στον χωροχρόνο που κατάπιε μια ολόκληρη «καθαρή τριετία», μια τρόικα, μια Ευρωζώνη κι ένα πολιτικό σύστημα για τους πρωταγωνιστές του οποίου οι τελευταίες καταγραφές σταμάτησαν στα τέλη του 2012. Κανείς δεν ξέρει πώς τόσο πολλοί άνθρωποι εξασφάλισαν τους μανδύες του χωροχρόνου που τους διακτίνισαν σ’ ένα παρόν όχι παραδεισένιο βέβαια, αλλά πάντως πολύ μακριά από τον εφιάλτη του 2010.


Kibi2g@yahoo.gr (και kibi-blog.blogspot.com)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου