Steve Benson, Arizona Republic (πηγή) |
Γιγαντώνεται η διεθνής ανησυχία για τους ανεξέλεγκτους αντιδραστήρες της Φουκουσίμα
Τρεις εβδομάδες μετά το σεισμό και το τσουνάμι, που άλλαξαν διά παντός το πρόσωπο της χώρας δίνοντας τη σκυτάλη σε ένα πυρηνικό γαϊτανάκι επίφοβων αποτυχιών, η διεθνής ανησυχία, σχετικά με τους κινδύνους που εγκυμονούν για ολόκληρη την ανθρωπότητα οι επί της ουσίας ανεξέλεγκτοι ακόμα αντιδραστήρες στις πυρηνικές μονάδες της Φουκουσίμα, γιγαντώνεται ώρα με την ώρα. Τα νέα στοιχεία βοηθούν καταλυτικά προς τη διεύρυνση του πυρηνικού φόβου πολύ μακριά από τον τόπο του κακού, αφού βρέθηκε πλουτώνιο στη γύρω περιοχή, την ώρα που οι συγκεντρώσεις ραδιενεργού ιωδίου στη θάλασσα ξεπερνούν κατά πολύ τα επιτρεπτά όρια. Η πιο μεγάλη απειλή, όμως, από όλα αυτά είναι ότι, όπως έχουν τα πράγματα, θα χρειαστούν μήνες και όχι εβδομάδες για να τεθεί αυτή η δηλητηριώδης κατάσταση υπό έλεγχο. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις, συγκεντρώσεις ραδιενεργού ιωδίου, υψηλότερες κατά 3.355 φορές από τα επιτρεπτά όρια, ανιχνεύθηκαν στη θάλασσα ανοιχτά του πυρηνικού εργοστασίου Φουκουσίμα Νταϊτσί, με τη διαχειρίστρια εταιρεία να επιχειρεί και πάλι να υποβαθμίσει το όλο ζήτημα.
Τρεις εβδομάδες μετά το σεισμό και το τσουνάμι, που άλλαξαν διά παντός το πρόσωπο της χώρας δίνοντας τη σκυτάλη σε ένα πυρηνικό γαϊτανάκι επίφοβων αποτυχιών, η διεθνής ανησυχία, σχετικά με τους κινδύνους που εγκυμονούν για ολόκληρη την ανθρωπότητα οι επί της ουσίας ανεξέλεγκτοι ακόμα αντιδραστήρες στις πυρηνικές μονάδες της Φουκουσίμα, γιγαντώνεται ώρα με την ώρα. Τα νέα στοιχεία βοηθούν καταλυτικά προς τη διεύρυνση του πυρηνικού φόβου πολύ μακριά από τον τόπο του κακού, αφού βρέθηκε πλουτώνιο στη γύρω περιοχή, την ώρα που οι συγκεντρώσεις ραδιενεργού ιωδίου στη θάλασσα ξεπερνούν κατά πολύ τα επιτρεπτά όρια. Η πιο μεγάλη απειλή, όμως, από όλα αυτά είναι ότι, όπως έχουν τα πράγματα, θα χρειαστούν μήνες και όχι εβδομάδες για να τεθεί αυτή η δηλητηριώδης κατάσταση υπό έλεγχο. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις, συγκεντρώσεις ραδιενεργού ιωδίου, υψηλότερες κατά 3.355 φορές από τα επιτρεπτά όρια, ανιχνεύθηκαν στη θάλασσα ανοιχτά του πυρηνικού εργοστασίου Φουκουσίμα Νταϊτσί, με τη διαχειρίστρια εταιρεία να επιχειρεί και πάλι να υποβαθμίσει το όλο ζήτημα.
Όπως ανακοίνωσε, για την ακρίβεια, η Υπηρεσία Πυρηνικής και Βιομηχανικής Ασφάλειας, στο δείγμα, που ελήφθη σε απόσταση 300 μέτρων νοτίως του πυρηνικού σταθμού, βρέθηκε ραδιενεργό ιώδιο που ήταν 3.355 φορές μεγαλύτερο από το επιτρεπτό. Πρόκειται για το υψηλότερο επίπεδο ιωδίου-131 που έχει καταγραφεί έως τώρα. Η εταιρεία TEPCO ανακοίνωσε από την πλευρά της ότι δεν είναι σαφές πώς μολύνθηκε το νερό της θάλασσας γύρω από το σταθμό, με πιθανότερο ενδεχόμενο να θεωρείται η επαφή του με πυρηνικά καύσιμα μέσα από τους αντιδραστήρες. Νωρίτερα είχαν βρεθεί επίσης ποσότητες πλουτωνίου σε πέντε διαφορετικά σημεία στο χώμα, όχι μόνο μέσα στο συγκρότημα της Φουκουσίμα, αλλά και έξω από τις εγκαταστάσεις του σταθμού.
Υπό το φως όλων αυτών των άκρως ανησυχητικών εξελίξεων, η κυβέρνηση της χώρας έλαβε την απόφαση να αναβαθμίσει και τους 55 πυρηνικούς σταθμούς της Ιαπωνίας, αναγνωρίζοντας εμμέσως ότι οι κανόνες ασφαλείας πριν από τον καταστρεπτικό σεισμό δεν ήταν στο επιθυμητό επίπεδο, ενώ αποφάσισε τον παροπλισμό των τεσσάρων αντιδραστήρων του σταθμού της Φουκουσίμα. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι οι ηγέτες της Ε.Ε. συμφώνησαν αυτή την εβδομάδα να θέσουν «υψηλότερες προδιαγραφές» ασφαλείας για την πυρηνική βιομηχανία στην Ευρώπη, ώστε να προληφθούν συμβάντα όπως αυτό της Ιαπωνίας. Για την ακρίβεια, συμφώνησαν να υποβληθούν οι αντιδραστήρες, που υπάρχουν στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε μια σειρά από «τεστ αντοχής» έως το τέλος του 2011, ώστε να αξιολογηθεί η ανθεκτικότητά τους σε κρίσεις, ενώ τόνισαν ότι το ζήτημα αφορά εξίσου και τις γειτονικές χώρες με την ένωση των «27», δείχνοντας ουσιαστικά με το δάχτυλο την Τουρκία και τα σχέδιά της για κατασκευή τεσσάρων αντιδραστήρων, 1.200 μεγαβάτ ο καθένας, στο Ακούγιου και τις σκέψεις που υπάρχουν ακόμη για ένα πυρηνικό εργοστάσιο στη Σινώπη στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, από την πλευρά τους, ανακοίνωσαν ότι διεξάγουν έρευνα για τη δυνατότητα των αμερικανικών πυρηνικών εργοστασίων να αντεπεξέλθουν σε πιθανά προβλήματα, παρόμοια με αυτά που εμφανίστηκαν στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας.
Η ιαπωνική κρίση ηγεσίας
Από την ημέρα που ο σεισμός και το τσουνάμι έφεραν τα πάνω κάτω στη ζωή των Γιαπωνέζων πολιτών, στις 11 Μαρτίου, ολόκληρος ο κόσμος παρακολουθεί με διάθεση συμπαράστασης και με μεγάλη έκπληξη την καρτερικότητα που επιδεικνύουν οι επιζώντες της φυσικής τραγωδίας, που μετεξελίχθηκε σε ντόμινο πυρηνικών αποτυχιών με αβέβαια και απροσδιόριστα, ακόμα και σήμερα, αποτελέσματα, τη στωικότητά τους, όπως την αποκαλούν όλα ανεξαιρέτως τα διεθνή Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας στα εκτενή ρεπορτάζ τους για τα δραματικά συμβάντα στη χώρα. Και το πιο παράδοξο όλων, όπως σημειώνει σχετικό άρθρο του περιοδικού «Economist», είναι ότι κατά μήκος των ακτών, η κουβέντα μεταξύ του πληττόμενου πληθυσμού δεν αφορά την επιβίωσή τους απέναντι στις ελλείψεις σε τρόφιμα, νερό και καύσιμα, αλλά το έργο της ανοικοδόμησης που αργεί ακόμα να αρχίσει.
Η στωικότητα είναι μια θαυμάσια αντίδραση απέναντι σε όσα, τρομερά και φοβερά, μπορεί να επιφυλάσσει η μοίρα στο μέσο άνθρωπο. Είναι, επίσης, και ο μόνος τρόπος διαχείρισης μιας καταστροφής μπροστά στη σύγχυση, που στην περίπτωση της Ιαπωνίας εντείνει, με τις καθυστερημένες αντιδράσεις και την επίφοβη κρυψίνοιά της, η ιαπωνική κυβέρνηση. Παρότι η κυβέρνηση του Ναότο Καν υπήρξε περισσότερο διαφανής στις διαδικασίες που ακολούθησε για την αντιμετώπιση της κατάστασης σε σχέση με τις προηγούμενες ηγεσίες της χώρας και παρά το γεγονός ότι η τράπεζα της Ιαπωνίας αντέδρασε άμεσα προσφέροντας ρευστό ώστε η φυσική καταστροφή να μην καταλήξει σε οικονομική πανωλεθρία, το σύστημα έχει απογοητεύσει ολοκληρωτικά τους πολίτες της, καθώς με τη στάση του απέδειξε ξανά τους στενούς δεσμούς, που υπάρχουν στη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου, ανάμεσα στην κυβέρνηση και την πυρηνική βιομηχανία.
Μαζί έδιναν, αρχικά, πληροφορίες με το σταγονόμετρο, μαζί κάλυπταν το μέγεθος των προβλημάτων στους αντιδραστήρες της Φουκουσίμα και τις σχετικές κακοτεχνίες στις πυρηνικές μονάδες, μαζί και πάλι προέβαιναν σε εκτιμήσεις για τους κινδύνους, που αποδείχτηκαν εκ των υστέρων εξαιρετικά οπτιμιστικές. Ο χειρισμός της κρίσης από την TEPCΟ καταδεικνύει έλλειμμα ηγεσίας. «Τι διάβολο συμβαίνει εδώ;», αναφώνησε ο Ιάπωνας πρωθυπουργός σε μια δεδομένη στιγμή. Όπως σχολίασε και πάλι το περιοδικό «Economist», αν ο σεισμός του Κόμπε το 1995, που είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο 6.400 ανθρώπων, οδήγησε στη λήξη της κυριαρχίας του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος, η τωρινή τραγωδία καταδεικνύει πόσο ακόμη πρέπει να αλλάξει το σύστημα στην Ιαπωνία μαζί με τους πολιτικούς που ηγούνται αυτού.
Η ραδιενέργεια έφτασε και αλλού
Εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα ραδιενεργού ιωδίου από τη πυρηνική ακολουθία στη Ιαπωνία εντοπίστηκαν αυτή την εβδομάδα σε διάφορα τμήματα του Ηνωμένου Βασιλείου. Όπως ανακοίνωσε συγκεκριμένα το Πρακτορείο για την Προστασία της Υγείας, αυτά τα χαμηλά επίπεδα εντοπίστηκαν στους σταθμούς συντονισμού στο Όξφορντσαϊρ και τη Γλασκώβη. Η ίδια πηγή ξεκαθάρισε ότι δεν συντρέχει κανένας λόγος ανησυχίας για τη δημόσια υγεία, αφού η δόση της ραδιενέργειας, που εντοπίστηκε, είναι εξαιρετικά μικρή και ακόμα και αν αυτή αυξηθεί μέσα στις επόμενες ημέρες και εβδομάδες, θα είναι σημαντικά κατώτερη οποιουδήποτε επιπέδου μπορεί να βλάψει τη δημόσια υγεία. Χαμηλές συγκεντρώσεις του ραδιενεργού ισότοπου Ξένου 133, το οποίο φαίνεται ότι προέρχεται από τους κατεστραμμένους αντιδραστήρες της Ιαπωνίας, εντοπίστηκαν και στη Νότια Κορέα, ενώ χαμηλά επίπεδα ραδιενέργειας ανιχνεύτηκαν και στις Φιλιππίνες, την ώρα που στην Καρολίνα των Ηνωμένων Πολιτειών εργοστάσια παράγωγης ενέργειας εντόπισαν χαμηλά επίπεδα ιωδίου 131. Και πάλι, οι αρχές επισημαίνουν πως δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τη δημόσια υγεία.
Η (αν)αξιοπιστία των μετρήσεων
Τρεις εβδομάδες μετά, η αβεβαιότητα γύρω από από τις μετρήσεις των επιπέδων ραδιενέργειας παραμένει έντονη
Το πλέον σαφές συμπέρασμα της φυσικής καταστροφής, που μετατράπηκε σε πυρηνική τραγωδία στην Ιαπωνία, είναι ότι οι πολίτες της χώρας θα πρέπει να μάθουν να σκέφτονται από τούδε και στο εξής με γνώμονα τη μονάδα μέτρησης ραδιενέργειας millisievert. Για παράδειγμα, η υψηλότερη που καταγράφηκε σε διάστημα μίας ώρας στα άκρα της ζώνης εκκένωσης ήταν 0,16 millisievert. Ένα άτομο, που περνά 25 συνεχόμενες ημέρες εκτεθειμένο σε τέτοια επίπεδα ραδιενέργειας θα έχει λάβει τη μέγιστη επιτρεπόμενη ετήσια δόση ραδιενέργειας για τους εργαζομένους σε εργοστάσια πυρηνικής ενέργειας.
Η αλήθεια είναι ότι και τις τρεις εβδομάδες της πυρηνικής ακολουθίας στην Ιαπωνία, η αβεβαιότητα γύρω από τις μετρήσεις των επιπέδων ραδιενέργειας παραμένει έντονη. Ακόμα, όμως, και αν η ιστορία δικαιώσει την ιαπωνική πλευρά, το κακό με τη ραδιενέργεια, όπως παραδέχεται σύσσωμη η διεθνής επιστημονική κοινότητα, είναι πως κρίνεται απρόβλεπτη. «Βλέπουμε ένα αμάλγαμα από περιοχές με υψηλά και χαμηλότερα επίπεδα ραδιενεργών ουσιών», αναφέρει στο περιοδικό «der Spiegel» ο Πίτερ Κιούπερς από το Εκο-Ινστιτούτο Darmstadt στη νοτιοδυτική Γερμανία. Τα επίπεδα ραδιενέργειας εξαρτώνται από την κατεύθυνση του ανέμου, τη βροχή και τον τόπο συγκέντρωσης του νερού. Για παράδειγμα, οι διαφορές στα σχετικά επίπεδα την εποχή του Τσέρνομπιλ ήταν πραγματικά εκπληκτικές. «Υπήρχαν τμήματα στη βορειοανατολική Βαυαρία και τη λίμνη του Βασιλιά στη Γερμανία, που ήταν περισσότερο μολυσμένα με ραδιενέργεια από κάποια σημεία εντός της ζώνης των 30 χιλιομέτρων αποκλεισμού ακριβώς γύρω από το Τσέρνομπιλ», προσθέτει χαρακτηριστικά ο ίδιος.
Πώς ταξιδεύει η μόλυνση
Νερό και Ψάρια: Το νερό, που ψεκάστηκε για να κρυώσουν οι αντιδραστήρες, είναι τώρα μολυσμένο με ραδιενεργά στοιχεία. Στην πραγματικότητα, παραμένει αδιευκρίνιστο το μέγεθος επηρεασμού της ιαπωνικής αλιείας από τα συμβάντα.
Αέρας: Μικρά ραδιενεργά στοιχεία απελευθερώθηκαν από τις προσπάθειες εξαερισμού των αντιδραστήρων με στόχο τη μείωση της πίεσης, αλλά και από τις πυρκαγιές που έπληξαν τα αναλώσιμα καύσιμα.
Βροχή: Τα ραδιενεργά στοιχεία μπορεί να παγιδευτούν στα σύννεφα και να επανέλθουν στη γη σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις.
Τροφική Αλυσίδα: Οι αγελάδες μπορεί να φάνε χόρτα γεμάτα ραδιενεργά στοιχεία, τα οποία θα φτάσουν στο γάλα τους, ενώ τα ζώα, γενικότερα, μπορεί να φάνε ραδιενεργό καίσιο, το οποίο συγκεντρώνεται στους μύες τους.
Υπόγεια Ύδατα: Το έδαφος, πιθανότατα, θα απορροφήσει τα περισσότερα στοιχεία από τις πυρηνικές μονάδες της Φουκουσίμα, αλλά όλες οι πηγές πάνω από το έδαφος μπορούν να μολυνθούν. Ήδη, υπάρχει προειδοποίηση για το πόσιμο νερό.
Βιομηχανία: Τα ραδιενεργά στοιχεία μπορούν να καλύψουν τις επιφάνειες, αλλά οι εγκαταστάσεις μπορούν να σωθούν από τη μόλυνση με το νερό. Δεν είναι ακόμα γνωστό αν κάποιο εργοστάσιο θα χρειαστεί καθαρισμό.
Αγροτικές Περιοχές: Η βροχή μπορεί να αφήσει ραδιενεργά στοιχεία πάνω στις καλλιέργειες και στη βλάστηση. Σε άλλη περίπτωση, το έδαφος μπορεί να απορροφήσει τη βροχή και υπάρχει το ενδεχόμενο να συγκεντρωθεί ραδιενέργεια στις ρίζες των φυτών.
Οικισμοί: Τα ραδιενεργά στοιχεία μπορούν να μπουν μέσα στα σπίτια με τη βροχή ή μέσω των κλιματιστικών και των ανοιχτών παραθύρων.
Υπό το φως όλων αυτών των άκρως ανησυχητικών εξελίξεων, η κυβέρνηση της χώρας έλαβε την απόφαση να αναβαθμίσει και τους 55 πυρηνικούς σταθμούς της Ιαπωνίας, αναγνωρίζοντας εμμέσως ότι οι κανόνες ασφαλείας πριν από τον καταστρεπτικό σεισμό δεν ήταν στο επιθυμητό επίπεδο, ενώ αποφάσισε τον παροπλισμό των τεσσάρων αντιδραστήρων του σταθμού της Φουκουσίμα. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι οι ηγέτες της Ε.Ε. συμφώνησαν αυτή την εβδομάδα να θέσουν «υψηλότερες προδιαγραφές» ασφαλείας για την πυρηνική βιομηχανία στην Ευρώπη, ώστε να προληφθούν συμβάντα όπως αυτό της Ιαπωνίας. Για την ακρίβεια, συμφώνησαν να υποβληθούν οι αντιδραστήρες, που υπάρχουν στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε μια σειρά από «τεστ αντοχής» έως το τέλος του 2011, ώστε να αξιολογηθεί η ανθεκτικότητά τους σε κρίσεις, ενώ τόνισαν ότι το ζήτημα αφορά εξίσου και τις γειτονικές χώρες με την ένωση των «27», δείχνοντας ουσιαστικά με το δάχτυλο την Τουρκία και τα σχέδιά της για κατασκευή τεσσάρων αντιδραστήρων, 1.200 μεγαβάτ ο καθένας, στο Ακούγιου και τις σκέψεις που υπάρχουν ακόμη για ένα πυρηνικό εργοστάσιο στη Σινώπη στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, από την πλευρά τους, ανακοίνωσαν ότι διεξάγουν έρευνα για τη δυνατότητα των αμερικανικών πυρηνικών εργοστασίων να αντεπεξέλθουν σε πιθανά προβλήματα, παρόμοια με αυτά που εμφανίστηκαν στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας.
Η ιαπωνική κρίση ηγεσίας
Από την ημέρα που ο σεισμός και το τσουνάμι έφεραν τα πάνω κάτω στη ζωή των Γιαπωνέζων πολιτών, στις 11 Μαρτίου, ολόκληρος ο κόσμος παρακολουθεί με διάθεση συμπαράστασης και με μεγάλη έκπληξη την καρτερικότητα που επιδεικνύουν οι επιζώντες της φυσικής τραγωδίας, που μετεξελίχθηκε σε ντόμινο πυρηνικών αποτυχιών με αβέβαια και απροσδιόριστα, ακόμα και σήμερα, αποτελέσματα, τη στωικότητά τους, όπως την αποκαλούν όλα ανεξαιρέτως τα διεθνή Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας στα εκτενή ρεπορτάζ τους για τα δραματικά συμβάντα στη χώρα. Και το πιο παράδοξο όλων, όπως σημειώνει σχετικό άρθρο του περιοδικού «Economist», είναι ότι κατά μήκος των ακτών, η κουβέντα μεταξύ του πληττόμενου πληθυσμού δεν αφορά την επιβίωσή τους απέναντι στις ελλείψεις σε τρόφιμα, νερό και καύσιμα, αλλά το έργο της ανοικοδόμησης που αργεί ακόμα να αρχίσει.
Η στωικότητα είναι μια θαυμάσια αντίδραση απέναντι σε όσα, τρομερά και φοβερά, μπορεί να επιφυλάσσει η μοίρα στο μέσο άνθρωπο. Είναι, επίσης, και ο μόνος τρόπος διαχείρισης μιας καταστροφής μπροστά στη σύγχυση, που στην περίπτωση της Ιαπωνίας εντείνει, με τις καθυστερημένες αντιδράσεις και την επίφοβη κρυψίνοιά της, η ιαπωνική κυβέρνηση. Παρότι η κυβέρνηση του Ναότο Καν υπήρξε περισσότερο διαφανής στις διαδικασίες που ακολούθησε για την αντιμετώπιση της κατάστασης σε σχέση με τις προηγούμενες ηγεσίες της χώρας και παρά το γεγονός ότι η τράπεζα της Ιαπωνίας αντέδρασε άμεσα προσφέροντας ρευστό ώστε η φυσική καταστροφή να μην καταλήξει σε οικονομική πανωλεθρία, το σύστημα έχει απογοητεύσει ολοκληρωτικά τους πολίτες της, καθώς με τη στάση του απέδειξε ξανά τους στενούς δεσμούς, που υπάρχουν στη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου, ανάμεσα στην κυβέρνηση και την πυρηνική βιομηχανία.
Μαζί έδιναν, αρχικά, πληροφορίες με το σταγονόμετρο, μαζί κάλυπταν το μέγεθος των προβλημάτων στους αντιδραστήρες της Φουκουσίμα και τις σχετικές κακοτεχνίες στις πυρηνικές μονάδες, μαζί και πάλι προέβαιναν σε εκτιμήσεις για τους κινδύνους, που αποδείχτηκαν εκ των υστέρων εξαιρετικά οπτιμιστικές. Ο χειρισμός της κρίσης από την TEPCΟ καταδεικνύει έλλειμμα ηγεσίας. «Τι διάβολο συμβαίνει εδώ;», αναφώνησε ο Ιάπωνας πρωθυπουργός σε μια δεδομένη στιγμή. Όπως σχολίασε και πάλι το περιοδικό «Economist», αν ο σεισμός του Κόμπε το 1995, που είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο 6.400 ανθρώπων, οδήγησε στη λήξη της κυριαρχίας του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος, η τωρινή τραγωδία καταδεικνύει πόσο ακόμη πρέπει να αλλάξει το σύστημα στην Ιαπωνία μαζί με τους πολιτικούς που ηγούνται αυτού.
Η ραδιενέργεια έφτασε και αλλού
Εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα ραδιενεργού ιωδίου από τη πυρηνική ακολουθία στη Ιαπωνία εντοπίστηκαν αυτή την εβδομάδα σε διάφορα τμήματα του Ηνωμένου Βασιλείου. Όπως ανακοίνωσε συγκεκριμένα το Πρακτορείο για την Προστασία της Υγείας, αυτά τα χαμηλά επίπεδα εντοπίστηκαν στους σταθμούς συντονισμού στο Όξφορντσαϊρ και τη Γλασκώβη. Η ίδια πηγή ξεκαθάρισε ότι δεν συντρέχει κανένας λόγος ανησυχίας για τη δημόσια υγεία, αφού η δόση της ραδιενέργειας, που εντοπίστηκε, είναι εξαιρετικά μικρή και ακόμα και αν αυτή αυξηθεί μέσα στις επόμενες ημέρες και εβδομάδες, θα είναι σημαντικά κατώτερη οποιουδήποτε επιπέδου μπορεί να βλάψει τη δημόσια υγεία. Χαμηλές συγκεντρώσεις του ραδιενεργού ισότοπου Ξένου 133, το οποίο φαίνεται ότι προέρχεται από τους κατεστραμμένους αντιδραστήρες της Ιαπωνίας, εντοπίστηκαν και στη Νότια Κορέα, ενώ χαμηλά επίπεδα ραδιενέργειας ανιχνεύτηκαν και στις Φιλιππίνες, την ώρα που στην Καρολίνα των Ηνωμένων Πολιτειών εργοστάσια παράγωγης ενέργειας εντόπισαν χαμηλά επίπεδα ιωδίου 131. Και πάλι, οι αρχές επισημαίνουν πως δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τη δημόσια υγεία.
Η (αν)αξιοπιστία των μετρήσεων
Τρεις εβδομάδες μετά, η αβεβαιότητα γύρω από από τις μετρήσεις των επιπέδων ραδιενέργειας παραμένει έντονη
Το πλέον σαφές συμπέρασμα της φυσικής καταστροφής, που μετατράπηκε σε πυρηνική τραγωδία στην Ιαπωνία, είναι ότι οι πολίτες της χώρας θα πρέπει να μάθουν να σκέφτονται από τούδε και στο εξής με γνώμονα τη μονάδα μέτρησης ραδιενέργειας millisievert. Για παράδειγμα, η υψηλότερη που καταγράφηκε σε διάστημα μίας ώρας στα άκρα της ζώνης εκκένωσης ήταν 0,16 millisievert. Ένα άτομο, που περνά 25 συνεχόμενες ημέρες εκτεθειμένο σε τέτοια επίπεδα ραδιενέργειας θα έχει λάβει τη μέγιστη επιτρεπόμενη ετήσια δόση ραδιενέργειας για τους εργαζομένους σε εργοστάσια πυρηνικής ενέργειας.
Η αλήθεια είναι ότι και τις τρεις εβδομάδες της πυρηνικής ακολουθίας στην Ιαπωνία, η αβεβαιότητα γύρω από τις μετρήσεις των επιπέδων ραδιενέργειας παραμένει έντονη. Ακόμα, όμως, και αν η ιστορία δικαιώσει την ιαπωνική πλευρά, το κακό με τη ραδιενέργεια, όπως παραδέχεται σύσσωμη η διεθνής επιστημονική κοινότητα, είναι πως κρίνεται απρόβλεπτη. «Βλέπουμε ένα αμάλγαμα από περιοχές με υψηλά και χαμηλότερα επίπεδα ραδιενεργών ουσιών», αναφέρει στο περιοδικό «der Spiegel» ο Πίτερ Κιούπερς από το Εκο-Ινστιτούτο Darmstadt στη νοτιοδυτική Γερμανία. Τα επίπεδα ραδιενέργειας εξαρτώνται από την κατεύθυνση του ανέμου, τη βροχή και τον τόπο συγκέντρωσης του νερού. Για παράδειγμα, οι διαφορές στα σχετικά επίπεδα την εποχή του Τσέρνομπιλ ήταν πραγματικά εκπληκτικές. «Υπήρχαν τμήματα στη βορειοανατολική Βαυαρία και τη λίμνη του Βασιλιά στη Γερμανία, που ήταν περισσότερο μολυσμένα με ραδιενέργεια από κάποια σημεία εντός της ζώνης των 30 χιλιομέτρων αποκλεισμού ακριβώς γύρω από το Τσέρνομπιλ», προσθέτει χαρακτηριστικά ο ίδιος.
Πώς ταξιδεύει η μόλυνση
Νερό και Ψάρια: Το νερό, που ψεκάστηκε για να κρυώσουν οι αντιδραστήρες, είναι τώρα μολυσμένο με ραδιενεργά στοιχεία. Στην πραγματικότητα, παραμένει αδιευκρίνιστο το μέγεθος επηρεασμού της ιαπωνικής αλιείας από τα συμβάντα.
Αέρας: Μικρά ραδιενεργά στοιχεία απελευθερώθηκαν από τις προσπάθειες εξαερισμού των αντιδραστήρων με στόχο τη μείωση της πίεσης, αλλά και από τις πυρκαγιές που έπληξαν τα αναλώσιμα καύσιμα.
Βροχή: Τα ραδιενεργά στοιχεία μπορεί να παγιδευτούν στα σύννεφα και να επανέλθουν στη γη σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις.
Τροφική Αλυσίδα: Οι αγελάδες μπορεί να φάνε χόρτα γεμάτα ραδιενεργά στοιχεία, τα οποία θα φτάσουν στο γάλα τους, ενώ τα ζώα, γενικότερα, μπορεί να φάνε ραδιενεργό καίσιο, το οποίο συγκεντρώνεται στους μύες τους.
Υπόγεια Ύδατα: Το έδαφος, πιθανότατα, θα απορροφήσει τα περισσότερα στοιχεία από τις πυρηνικές μονάδες της Φουκουσίμα, αλλά όλες οι πηγές πάνω από το έδαφος μπορούν να μολυνθούν. Ήδη, υπάρχει προειδοποίηση για το πόσιμο νερό.
Βιομηχανία: Τα ραδιενεργά στοιχεία μπορούν να καλύψουν τις επιφάνειες, αλλά οι εγκαταστάσεις μπορούν να σωθούν από τη μόλυνση με το νερό. Δεν είναι ακόμα γνωστό αν κάποιο εργοστάσιο θα χρειαστεί καθαρισμό.
Αγροτικές Περιοχές: Η βροχή μπορεί να αφήσει ραδιενεργά στοιχεία πάνω στις καλλιέργειες και στη βλάστηση. Σε άλλη περίπτωση, το έδαφος μπορεί να απορροφήσει τη βροχή και υπάρχει το ενδεχόμενο να συγκεντρωθεί ραδιενέργεια στις ρίζες των φυτών.
Οικισμοί: Τα ραδιενεργά στοιχεία μπορούν να μπουν μέσα στα σπίτια με τη βροχή ή μέσω των κλιματιστικών και των ανοιχτών παραθύρων.
Τα προβλήματα στη Φουκουσίμα
Αντιδραστήρας 1: Ζημιά στον πυρήνα του αντιδραστήρα λόγω προβλημάτων ψύξης. Ρήγματα στο κέλυφος από έκρηξη αερίου. Εντοπισμός νερού με υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας στον αντιδραστήρα.
Αντιδραστήρας 2: Ζημιά στον πυρήνα του αντιδραστήρα λόγω προβλημάτων ψύξης. Ρήγματα στο κέλυφος από έκρηξη αερίου. Η ανακοίνωση περί περιορισμού της ζημιάς κρίνεται ύποπτη. Εντοπισμός νερού με υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας στον αντιδραστήρα και σε παρακείμενο τούνελ.
Αντιδραστήρας 3: Ζημιά στον πυρήνα του αντιδραστήρα λόγω προβλημάτων ψύξης. Ρήγματα στο κέλυφος από έκρηξη αερίου. Η ανακοίνωση περί περιορισμού της ζημιάς κρίνεται ύποπτη. Εντοπισμός νερού με υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας στον αντιδραστήρα.
Αντιδραστήρας 4: Ο αντιδραστήρας έκλεισε πριν από το σεισμό.
Αντιδραστήρες 5&6: Οι αντιδραστήρες έκλεισαν αμέσως μετά την καταστροφή.
Πλουτώνιο: Ανιχνεύθηκε σε πέντε σημεία στο έδαφος – τα επίπεδά του εκτιμάται ότι δεν εμπεριέχουν κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία.
ΠΗΓΗ: BBC
Αντιδραστήρας 1: Ζημιά στον πυρήνα του αντιδραστήρα λόγω προβλημάτων ψύξης. Ρήγματα στο κέλυφος από έκρηξη αερίου. Εντοπισμός νερού με υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας στον αντιδραστήρα.
Αντιδραστήρας 2: Ζημιά στον πυρήνα του αντιδραστήρα λόγω προβλημάτων ψύξης. Ρήγματα στο κέλυφος από έκρηξη αερίου. Η ανακοίνωση περί περιορισμού της ζημιάς κρίνεται ύποπτη. Εντοπισμός νερού με υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας στον αντιδραστήρα και σε παρακείμενο τούνελ.
Αντιδραστήρας 3: Ζημιά στον πυρήνα του αντιδραστήρα λόγω προβλημάτων ψύξης. Ρήγματα στο κέλυφος από έκρηξη αερίου. Η ανακοίνωση περί περιορισμού της ζημιάς κρίνεται ύποπτη. Εντοπισμός νερού με υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας στον αντιδραστήρα.
Αντιδραστήρας 4: Ο αντιδραστήρας έκλεισε πριν από το σεισμό.
Αντιδραστήρες 5&6: Οι αντιδραστήρες έκλεισαν αμέσως μετά την καταστροφή.
Πλουτώνιο: Ανιχνεύθηκε σε πέντε σημεία στο έδαφος – τα επίπεδά του εκτιμάται ότι δεν εμπεριέχουν κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία.
ΠΗΓΗ: BBC
Ο φόβος των millisievert
Κατά την Παγκόσμια Ένωση Πυρηνικής Ενέργειας, τα αποδεκτά και μη αποδεκτά επίπεδα ραδιενέργειας σύμφωνα με τη μονάδα μέτρησης millisievert έχουν ως εξής:
Κατά την Παγκόσμια Ένωση Πυρηνικής Ενέργειας, τα αποδεκτά και μη αποδεκτά επίπεδα ραδιενέργειας σύμφωνα με τη μονάδα μέτρησης millisievert έχουν ως εξής:
- 2 mSv/yr (millisieverts το χρόνο) Ποσότητα αμελητέα για κάθε άνθρωπο.
- 9 mSv/yr Σε αυτήν εκτίθενται τα πληρώματα αεροπλάνων που κάνουν την πτήση Νέα Υόρκη - Τόκιο
- 20 mSv/yr Πρόκειται για το μέσο αποδεκτό όρο για όσους εργάζονται σε πυρηνικά εργοστάσια.
- 50 mSv/yr Αυτό ήταν το προηγούμενο όριο για όσους εργάζονται σε πυρηνικά εργοστάσια.
- 100 mSv/yr Από αυτή την ποσότητα και πάνω αυξάνονται τα κρούσματα καρκίνου
- 350 mSv Σε αυτήν ακριβώς την ποσότητα εκτέθηκαν όλοι όσοι βρίσκονταν στο Τσέρνομπιλ.
- 1.000 mSv Με μία, μόνο, έκθεση σε αυτή την ποσότητα προκαλείται προσωρινή αδιαθεσία, με συμπτώματα όπως ναυτία, χαμηλά λευκά αιμοσφαίρια, όχι όμως και θάνατος.
- 5.000 mSv Με μία, μόνο, έκθεση σε αυτή την ποσότητα θα πεθάνουν όλοι όσοι εκτέθηκαν μέσα σε ένα μήνα
ΠΗΓΗ: World Nuclear Association
Η κληρονομιά του Τσέρνομπιλ
Ο αντιδραστήρας του Τσέρνομπιλ ανήκε στην κατηγορία RBMK. Από τους 17 τέτοιους αντιδραστήρες που λειτουργούσαν το 1986, μόνον οι 11 -όλοι τους σε εδάφη της πρώην Σοβιετικής Ένωσης- χρησιμοποιούνται ακόμα. Τα σχέδια για την κατασκευή επιπλέον οκτώ ακυρώθηκαν, ενώ η διεθνής πίεση για το κλείσιμο των υπολοίπων είναι έντονη.
Για την ακρίβεια, με το πυρηνικό ατύχημα του Τσέρνομπιλ απελευθερώθηκαν στην ατμόσφαιρα τετρακόσιες φορές περισσότερα ραδιενεργά υλικά από την ποσότητα αυτών που είχαν απελευθερωθεί στη Χιροσίμα. Το σύννεφο, που σχηματίστηκε στον απόηχο της τραγωδίας, σκέπασε ολόκληρη την Ευρώπη, με εξαίρεση την Ισπανία και την Πορτογαλία.
Το κόστος της καταστροφής παρέλυσε τους εθνικούς προϋπολογισμούς της Ουκρανίας και της Λευκορωσίας. Το 1998, η Ουκρανία είχε δημοσιοποιήσει ότι είχε ήδη ξοδέψει 130δισ. δολάρια για να καθαρίσει την περιοχή μετά το ατύχημα, ενώ η Λευκορωσία είχε κάνει λόγο για 35δισ. δολάρια το χρόνο, με τον ίδιο σκοπό. Τεράστια τμήματα αγροτικής γης και των δύο χωρών καταστράφηκαν ολοκληρωτικά.
Δεκάδες φάρμες στη Βρετανία, κυρίως στην περιοχή Λέικ Ντίστριχτ και στη βόρεια Ουαλία, παραμένουν ακόμα και σήμερα υπό περιορισμό της χρήσης τους λόγω των συνεπειών του Τσέρνομπιλ.
Σε έρευνα, που δημοσιεύθηκε δέκα χρόνια μετά το Tσέρνομπιλ, αναφέρεται ότι η συχνότητα του καρκίνου του θυρεοειδούς, η οποία ήταν 3-8 περιπτώσεις το χρόνο, τρία χρόνια μετά το ατύχημα αυξήθηκε σε 31 έως 96 ετησίως.
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η ραδιενέργεια θα επηρεάζει την περιοχή του Τσέρνομπιλ για 48.000 χρόνια, παρότι θα είναι αρκετά ασφαλές για τους ανθρώπους να κατοικήσουν ξανά στην περιοχή πολύ νωρίτερα, σε περίπου 600 χρόνια από σήμερα.
Ο αντιδραστήρας του Τσέρνομπιλ ανήκε στην κατηγορία RBMK. Από τους 17 τέτοιους αντιδραστήρες που λειτουργούσαν το 1986, μόνον οι 11 -όλοι τους σε εδάφη της πρώην Σοβιετικής Ένωσης- χρησιμοποιούνται ακόμα. Τα σχέδια για την κατασκευή επιπλέον οκτώ ακυρώθηκαν, ενώ η διεθνής πίεση για το κλείσιμο των υπολοίπων είναι έντονη.
Για την ακρίβεια, με το πυρηνικό ατύχημα του Τσέρνομπιλ απελευθερώθηκαν στην ατμόσφαιρα τετρακόσιες φορές περισσότερα ραδιενεργά υλικά από την ποσότητα αυτών που είχαν απελευθερωθεί στη Χιροσίμα. Το σύννεφο, που σχηματίστηκε στον απόηχο της τραγωδίας, σκέπασε ολόκληρη την Ευρώπη, με εξαίρεση την Ισπανία και την Πορτογαλία.
Το κόστος της καταστροφής παρέλυσε τους εθνικούς προϋπολογισμούς της Ουκρανίας και της Λευκορωσίας. Το 1998, η Ουκρανία είχε δημοσιοποιήσει ότι είχε ήδη ξοδέψει 130δισ. δολάρια για να καθαρίσει την περιοχή μετά το ατύχημα, ενώ η Λευκορωσία είχε κάνει λόγο για 35δισ. δολάρια το χρόνο, με τον ίδιο σκοπό. Τεράστια τμήματα αγροτικής γης και των δύο χωρών καταστράφηκαν ολοκληρωτικά.
Δεκάδες φάρμες στη Βρετανία, κυρίως στην περιοχή Λέικ Ντίστριχτ και στη βόρεια Ουαλία, παραμένουν ακόμα και σήμερα υπό περιορισμό της χρήσης τους λόγω των συνεπειών του Τσέρνομπιλ.
Σε έρευνα, που δημοσιεύθηκε δέκα χρόνια μετά το Tσέρνομπιλ, αναφέρεται ότι η συχνότητα του καρκίνου του θυρεοειδούς, η οποία ήταν 3-8 περιπτώσεις το χρόνο, τρία χρόνια μετά το ατύχημα αυξήθηκε σε 31 έως 96 ετησίως.
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η ραδιενέργεια θα επηρεάζει την περιοχή του Τσέρνομπιλ για 48.000 χρόνια, παρότι θα είναι αρκετά ασφαλές για τους ανθρώπους να κατοικήσουν ξανά στην περιοχή πολύ νωρίτερα, σε περίπου 600 χρόνια από σήμερα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου