Πολιτική χρεωκοπία

σκίτσο του Πάνου Ζάχαρη

σπό την  
Κυριακάτικη Αυγή

Το οικονομικό αδιέξοδο, που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στη χρεωκοπία του Μνημονίου, οδηγεί, με ταχείς ρυθμούς, σε πολιτικό αδιέξοδο. Η ίδια η κυβέρνηση παραδέχεται ότι οι δεσμεύσεις για “μεσοπρόθεσμα οικονομικό πρόγραμμα” θέτουν θέμα πολιτικής νομιμοποίησης, καθώς η εκτέλεσή του ξεφεύγει από τα όρια της σημερινής κυβερνητικής θητείας.

Αυτό, βέβαια, είναι η πρόφαση. Η ουσία είναι ότι η ακολουθούμενη πολιτική, επιδεινούμενη με το περιβόητο Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας, θα οδηγήσει σε παρατεταμένη ύφεση την οικονομία, θα μεγαλώσει το κοινωνικό χάσμα και θα προκαλέσει κοινωνικές αντιδράσεις που θα πυροδοτήσουν εκκωφαντική πολιτική κρίση.

Πάνω σε αυτό το ρεαλιστικό - απαισιόδοξο σενάριο χτίζεται η πολιτική της συναίνεσης που, για πρώτη φορά, θίγει τον πυρήνα του μεταπολιτευτικού μοντέλου διακυβέρνησης, τις μονοκομματικές κυβερνήσεις. Ήδη διατυπώθηκαν προτάσεις για κυβέρνηση “εθνικής ενότητας” ή, πιο χαρακτηριστικά, “πολεμική κυβέρνηση των αστικών κομμάτων”. Αυτές οι προτάσεις συνοδεύονται από επίμονες συμβουλές των εμπνευστών τους για περισσότερο αυταρχισμό, προκειμένου να κατασταλεί η λαϊκή δυσαρέσκεια και να επιβληθούν οι πολιτικές του κεφαλαίου. Είναι, άραγε, τυχαίο ότι ο, κατά τα άλλα “αντιμνημονιακός”, κ. Σαμαράς δηλώνει κατ' αρχάς υπέρ του Συμφώνου Ανταγωνιστικότητας;

Ο κ. Παπανδρέου έχει κι άλλους λόγους να ζυγίζει ακόμη και το ενδεχόμενο φυγής προς τα μπρος με πρόωρες εκλογές. Η κυβέρνησή του εμφανίζει συμπτώματα διάλυσης (αυτή την εβδομάδα οι δημόσιες υπουργικές διενέξεις αφορούσαν τον χειρισμό της υπόθεσης των μεταναστών). Την Τρίτη, ζητώντας συναίνεση από τους πολιτικούς αρχηγούς, μοιάζει σαν να θέλει να μοιραστεί τα αδιέξοδά του.

Οι αποφάσεις Συνόδου Κορυφής της 25ης Μαρτίου θα σηματοδοτήσουν μια νέα, πιο αρνητική για τους λαούς πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το δημόσιο χρέος αναδεικνύεται εργαλείο για τη επιβολή καθεστώτος ισόβιας λιτότητας, με συνταγματική ισχύ μάλιστα, καθώς και για την ανατροπή του μεταπολεμικού ευρωπαϊκού κράτους πρόνοιας. Ακόμη κι αν ο κ. Παπανδρέου κερδίσει στη Σύνοδο Κορυφής τα αναμενόμενα, δηλαδή την επιμήκυνση αποπληρωμής του χρέους της τρόικας και κάποιου είδους μείωση του επιτοκίου (ήδη η αντιμνημονιακή νέα ιρλανδική κυβέρνηση πετυχαίνει καλύτερα επιτόκια), η επέκταση της πολιτικής τύπου Μνημονίου σε ολόκληρη την Ε.Ε. περιγράφει το αδιέξοδο και την ένταση της κρίσης.

Στον αντίποδα αυτής της πολιτικής, η ευρωπαϊκή αριστερά διαμορφώνει προτάσεις αναδίφησης του δημόσιου χρέους, ώστε να βρεθεί το επαχθές και απεχθές μέρος του. Ιεραρχεί την ανάπτυξη με επίκεντρο την απασχόληση. Πρώτο βήμα παρέμβασης η δημοκρατική απαίτηση να γίνει δημοψήφισμα για το περιβόητο Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας.