Επιμήκυνση, το πρώτο στάδιο της πτώχευσης

σκίτσο του ANKYR

του Σταύρου Χριστακόπουλου

από το Ποντίκι

Η... «σκληρή διαπραγμάτευση» συνεχίζεται. Η Ελλάς μάχεται ηρωικώς για να αποσπάσει τη συναίνεση όλων των παραγόντων στην «επιμήκυνση» του χρέους της. Ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου ανθίσταται σθεναρώς στις σφοδρές γερμανικές επιθέσεις, αλλά, προ της σιδηρόφρακτης Μέρκελ και του άτεγκτου Σόιμπλε, αντιτάσσει τις υπέρτερες δυνάμεις των συμμάχων.

Οι Financial Times, οι επικεφαλής των επενδυτικών τραπεζών και κεφαλαίων (καλούμενοι και λοιδορούμενοι έως πρότινος ως «ανθέλληνες κερδοσκόποι»), ο επικεφαλής του ΔΝΤ Ντομινίκ Στρος Καν, ο πρόεδρος της Κομισιόν Μανουέλ Μπαρόζο, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπόι και ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζαν Κλοντ Τρισέ συμφωνούν.

• Η Γερμανία πρέπει να συναινέσει στην περαιτέρω χρηματοδοτική ενίσχυση του μηχανισμού «στήριξης».

• Πρέπει ακόμη να στηρίξει την έκδοση ευρω-ομολόγου.

• Πρέπει να αποστεί της προθέσεώς της να χρεώνει κυρίως τους ιδιώτες επενδυτές με τα βάρη των μελλοντικών ευρωπαϊκών πτωχεύσεων.

Ωστόσο οι δυνάμεις του γερμανικού άξονος, παρότι χθες ο Μπαρόζο δήλωσε ότι απομένουν «τεχνικές λεπτομέρειες» για την παράταση του χρόνου αποπληρωμής του δανείου των 110 δισ. ευρώ, επιμένουν αμετανόητες να υποστηρίζουν ότι η επιμήκυνση του ελληνικού χρέους δεν είναι δεδομένη και να προβάλλουν σκληρές θέσεις επιθυμώντας να προωθήσουν το σχέδιό τους για τη δημιουργία του ευρωπαϊκού μηχανισμού μελλοντικών πτωχεύσεων. Ή, στη χειρότερη γι’ αυτές περίπτωση, απλώς να επιτύχουν τους σκληρότερους δυνατούς όρους προκειμένου να συναινέσουν στην περίφημη πλέον «επιμήκυνση».

«Παράταση» ίσον θάνατος

Στο πλαίσιο της φαρσοκωμωδίας αυτής – και της ακατάσχετης φλυαρίας γύρω από το αν θα πληρώσουμε το συγκεκριμένο δάνειο των 110 δισ. ευρώ σε 2+3 χρόνια ή σε 4+7 – φαίνεται όλοι να ξεχνούν την πραγματικότητα, η οποία συνίσταται στα εξής σημεία, όσο το δυνατόν πιο κωδικοποιημένα:

1. Η «επιμήκυνση» της αποπληρωμής του συγκεκριμένου τμήματος του χρέους δεν είναι τζάμπα. Η δε επιβάρυνση δεν συνίσταται απλώς στο «μηδέν κόμμα κάτι παραπάνω» στο επιτόκιο, αλλά και στα επιπλέον χρόνια που θα χρειαστούν για την αποπληρωμή του.

Ερώτημα: Αν η Ελλάδα αδυνατεί να πληρώσει στον συμφωνημένο χρόνο το ποσό του δανεισμού των 110 δισ. ευρώ, γιατί θα καταφέρει να το πληρώσει επαυξημένο κατά πολύ, ίσως και κοντά στο διπλάσιο, όταν μάλιστα παράλληλα θα τρέχει και ο υπόλοιπος δανεισμός, ο οποίος αποδεδειγμένα είναι αδύνατον να εξυπηρετηθεί; Μήπως γι’ αυτό δεν χρεοκοπήσαμε μπαίνοντας στον μηχανισμό «στήριξης»;

2. Η απαραίτητη προϋπόθεση για να προχωρήσει η «επιμήκυνση» είναι η επιτάχυνση των «διαρθρωτικών αλλαγών». Είτε ακούσει κάποιος τον Στρος Καν είτε τον Όλι Ρεν είτε τον Προβόπουλο είτε τον Μπαρόζο είτε τον... Παπακωνσταντίνου, το συμπέρασμα είναι το ίδιο:

• πλήρης «απελευθέρωση» του συνόλου της οικονομίας,

• πλήρης διάλυση των εργασιακών σχέσεων,

• δραματική μείωση των εργαζομένων στον δημόσιο τομέα,

• ξεπούλημα ή απλώς παραχώρηση της δημόσιας περιουσίας,

• αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα,

• ιδιωτικοποίηση ή κατάργηση κάθε κρατικής δραστηριότητας,

• περαιτέρω δραστικές μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις.

Αυτές είναι οι προϋποθέσεις για την «επιμήκυνση», όσο κι αν η κυβέρνηση επιχειρεί να καλλωπίσει με όρους όπως «διαρθρωτικές αλλαγές», «καταπολέμηση της διαφθοράς» και άλλες τέτοιες γελοιότητες την πλήρη απορρύθμιση της οικονομίας και την παράδοσή της στα κέφια των δανειστών της Ελλάδας.

Ερώτημα: Η καταβαράθρωση της οικονομίας, η πλήρης εκπτώχευση της κοινωνίας, η καταβύθιση στην ύφεση, η έκρηξη της ανεργίας, η κατάργηση του κοινωνικού κράτους, η τζάμπα παραχώρηση όλων των υποδομών της χώρας, ακόμη και των βασικότερων για την άσκηση στοιχειώδους κοινωνικής πολιτικής και για την επίτευξη στοιχειώδους ανάπτυξης, όπως τα λιμάνια, τα αεροδρόμια, οι πλουτοπαραγωγικές πηγές, ακόμη και το νεράκι του Θεού, πώς ακριβώς θα βοηθήσουν στην αποπληρωμή ενός δυσθεώρητου και μη ελέγξιμου χρέους όταν τα δημόσια έσοδα θα καταρρεύσουν πλήρως;

3. Η «επιμήκυνση» από μόνη της αποτελεί ένα «πτωχευτικό γεγονός», όπως με... σεμνότητα το ονομάζουν οι ειδικοί – και όχι τίποτε «ανεύθυνοι αριστεροί» και αγνώστων προθέσεων «αμφισβητίες», αλλά οι «συστημικοί» αναλυτές. Πρόκειται απλώς για την πρώτη φάση της επίσημης πτώχευσης, κατά την οποία οριστικοποιούνται οι όροι της με βασικότερο αυτόν του επιτοκίου που θα συνοδεύσει την αναδιάρθρωση του συνόλου του χρέους.

• Θυμηθείτε απλώς ότι το μέσο επιτόκιο του συνολικού ελληνικού χρέους αυτή τη στιγμή κυμαίνεται στο 4% περίπου και ότι το... τροχιοδεικτικό επιτόκιο της συζητούμενης «επιμήκυνσης» θα βρίσκεται – αν επιτευχθεί με κάποιον τρόπο η συμφωνία – γύρω στο 6%! Αυτό της συνολικής αναδιάρθρωσης ίσως είναι ακόμη μεγαλύτερο, αφού μια τέτοια κίνηση θα συνοδεύεται αναγκαστικά από «κούρεμα» του χρέους.

• Θυμηθείτε ακόμη αυτό που ακόμη και οι κακοί Financial Times ομολογούν: ότι αλλάζει το καθεστώς του χρέους και από υποκείμενο στο ελληνικό δίκαιο μεταβάλλεται σε υπαγόμενο στις δανειακές συμβάσεις της κυβέρνησης Παπανδρέου. Όπως μάλιστα το περιέγραψε η θεραπαινίδα των... διεθνών τοκογλύφων:

«Η Ελλάδα ανταλλάσσει εκκρεμές χρέος, που είναι νομικά και λογιστικά εύκολο να αναδιοργανωθεί με ευνοϊκούς όρους, με χρέος που είναι δύσκολο ή αδύνατον να αναδιοργανωθεί. Είναι σαν να δανείζεσαι από "καρχαρία" της Μαφίας για να ξεπληρώσεις προκαταβολικά για λεφτά που χρωστάς στη γιαγιά σου»!!!

Για να συνειδητοποιήσουμε μάλιστα ότι όλα αυτά δεν είναι ούτε ανέκδοτα ούτε κινδυνολογία της πλάκας, δεν θα πάμε στα αλλεπάλληλα και συχνά συγκλονιστικά ρεπορτάζ και αναλύσεις του... εξτρεμιστικού «Π».

Αντιθέτως θα προτιμήσουμε, έτσι για σπάσιμο, την παρουσίαση, στις 26.11.2010, από την πάντα πληροφορημένη και καθ’ όλα «πολιτικά ορθή» Καθημερινή, του προσχεδίου για τον νέο «μηχανισμό οικονομικής βοήθειας» (ο οποίος επιδιώκεται να αντικαταστήσει τον προσωρινό που λήγει το 2013), όπως το έχει επεξεργαστεί το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών και αναμένεται να το παρουσιάσει στη σύνοδο κορυφής της 16ης - 17ης Δεκεμβρίου. Τι λέει αυτό το προσχέδιο;

Α' Φάση: «Αν ένα κράτος - μέλος της Ευρωζώνης αδυνατεί να αντλήσει πόρους από τις αγορές και προσφύγει για βοήθεια στον μελλοντικό μηχανισμό στήριξης, τότε “αυτομάτως” θα εξαναγκάζονται οι ιδιώτες επενδυτές (τράπεζες, επενδυτικά κεφάλαια, ιδιώτες κ.λπ.) να δεχτούν επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής των ομολόγων που κατέχουν. Ταυτόχρονα το κράτος - μέλος που αντιμετωπίζει δημοσιονομικά προβλήματα θα καταρτίζει αυστηρό σχέδιο λιτότητας με στόχο να εξυγιάνει τα δημόσια οικονομικά του».

Β' Φάση: «Τα κράτη - μέλη της Ευρωζώνης θα αναλύουν την οικονομική κατάσταση του κράτους που βρίσκεται σε δυσκολία και ομόφωνα θα αποφασίζουν αν το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί με μια “επιπλέον επιμήκυνση, συνοδευόμενη πιθανώς από ενέσεις ρευστότητας”. Το κράτος - μέλος που θα έχει ζητήσει βοήθεια δεν θα συμμετέχει στη διαδικασία εκτίμησης και απόφασης. Τα δανεικά που θα χορηγούνται θα φέρουν πολύ αυστηρές προϋποθέσεις και υψηλό επιτόκιο δανεισμού».

Γ' Φάση: «Εφόσον το χρεωμένο κράτος - μέλος και πάλι δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις δανειακές του υποχρεώσεις, ένας διαμεσολαβητής (πιθανώς τα κράτη - μέλη που δανείζουν μαζί με την τρόικα) θα διαπραγματεύεται με τους κατόχους κρατικών ομολόγων ένα συνολικό σχέδιο αναδιάρθρωσης που θα περιλαμβάνει ονομαστική μείωση αξιών, δηλαδή “κούρεμα”, ή νέες εγγυήσεις.

Δ' Φάση: «Αν όλα τα προηγούμενα μέτρα έχουν αποτύχει, στην τέταρτη και τελευταία φάση θα ακολουθεί η πλήρης αναδιάρθρωση χρέους, “οι τίτλοι θα παρακρατούνται και οι λοιπές υποχρεώσεις θα βαραίνουν τους πιστωτές”. Δηλαδή θα επέρχεται πλήρης χρεοκοπία του κράτους - μέλους της Ευρωζώνης».

Ερώτηση: Το καταλάβατε ή να κάνουν και κακά τους; Η «επιμήκυνση» είναι απλώς το πρώτο στάδιο της επίσημης και πλήρους πτώχευσης...

Θέλετε και κάτι ακόμη; Με δήλωσή του ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Β. Σόιμπλε χθες στην εφημερίδα Βild είπε ξεκάθαρα ότι η Ελλάδα δεν θα εντασσόταν στο δεύτερο στάδιο του υπό σύσταση μόνιμου μηχανισμού στήριξης του ευρώ, καθώς δεν έχει κηρύξει πτώχευση. Πόσο πιο καθαρά να το πει ο άνθρωπος ότι οι παρατάσεις αποπληρωμής των χρεών προϋποθέτουν ή σημαίνουν ή συνεπάγονται την επίσημη πτώχευση;

Πόσοι είναι στο κόλπο;

Έγινε κατανοητό; Με το χρέος μη εξυπηρετήσιμο, με την Ελλάδα να ζητάει την επιμήκυνση αναγνωρίζοντας επισήμως ότι ο μηχανισμός «στήριξης» δεν περπατάει, χωρίς καμιά δυνατότητα να μιλάμε για «ανάπτυξη», με τις αγορές να κυριαρχούν στο παιχνίδι των χρεοκοπιών στην Ευρωζώνη, με το ΔΝΤ να μας λέει κατάμουτρα ότι είναι έτοιμο να μας δώσει νέα δάνεια – πάνω στα παλιά – για να αποπληρώσουμε όσα αδυνατούμε ήδη να εξυπηρετήσουμε, ποιο είναι το μόνο εξαγόμενο συμπέρασμα;

Ότι το ζήτημα, όπως επίμονα τολμούμε να λέμε, δεν είναι το αν η Ελλάδα θα πτωχεύσει, αλλά ποιος θα ελέγξει την πτώχευσή της. Η κυβέρνηση έχει επιλέξει εξ αρχής το ΔΝΤ, το οποίο δηλώνει έτοιμο όχι μόνο να αυξήσει τη συμμετοχή του στη χρηματοδότηση της Ελλάδας, αλλά και να επεκτείνει την αναλογία της «συνδρομής» του σε όσες άλλες χώρες της Ευρωζώνης χρεοκοπούν ή θα χρεοκοπήσουν στο προβλεπτό μέλλον.

Αυτή είναι η πραγματική μάχη και όχι οι εικονικές που υποτίθεται ότι δίνουν πότε ο Παπανδρέου και πότε ο Παπακωνσταντίνου με μια Ευρώπη και μια Γερμανία η οποία όχι μόνον τους έχει ξεγραμμένους, αλλά και τους περιφρονεί ανοιχτά ως αποτυχημένους και τους εχθρεύεται ως πολιορκητικό κριό των ΗΠΑ και του ΔΝΤ.

Με αυτά τα δεδομένα θα μπορούμε όλοι να διαβάσουμε καλύτερα και καθαρότερα το τι θα διαμειφθεί όχι μόνον κατά τις επισκέψεις του Στρος Καν και του Ρεν από σήμερα έως την Πέμπτη, αλλά και την επερχόμενη σύνοδο κορυφής στα μέσα του μήνα. Με αυτά τα δεδομένα θα μπορούμε να αποκωδικοποιήσουμε πληρέστερα όχι μόνον τις προθέσεις της κυβέρνησης, αλλά και τις θέσεις όλης της αντιπολίτευσης. Διότι, δυστυχώς, ούτε από το «απέναντι» στρατόπεδο έχουμε να περιμένουμε κάτι.

Όταν οι αντιπολιτευόμενες δυνάμεις προτείνουν απλώς παραλλαγές όσων καταστροφικών η κυβέρνηση είτε επιδιώκει είτε έχει ήδη συμφωνήσει – ή απλώς δεν προτείνουν τίποτε απολύτως –, τότε τα πράγματα είναι πιο σκούρα απ’ όσο φαίνονται με την πρώτη ματιά.

Όσο και αν οι εντεταλμένοι παπαγάλοι προσπαθούν να κρύψουν την ουσία της «επιμήκυνσης», η πραγματικότητα βοά. Ακόμη περισσότερο όμως «φωνάζει» η προσπάθεια της κυβέρνησης να συγκαλύψει την από καιρό ειλημμένη πρόθεσή της να πορευτεί στο μέλλον υπό τη σκέπη μόνο του ΔΝΤ. Για όλα αυτά όμως θα τα πούμε σε επόμενο σημείωμα...