Αμφίεση και μεταμφίεση

(πηγή)

του Κώστα Καναβούρη
από την Κυριακάτικη Αυγή

Μισανοίγει η πόρτα και φαίνεται ο Μάρτιος. Βρέχει. Χαμηλή θερμοκρασία. Περνούν μεταμφιεσμένοι σε πολιτικούς, διάφορα αθύρματα. Φέτος ο Μάρτιος μπορεί και να είναι μια κόλαση μεταμφιεσμένη. Ένα παλίμψηστο από άμφια: σηκώνεις το ένα και από κάτω εμφανίζεται ακόμη μια κόλαση. Και τα άμφια δεν έχουν τελειωμό. Η μεταμφίεση δεν έχει τελειωμό. Η γονυπετής υποταγή σε κάθε εξωθεσμική πτυχή της οικονομίας είναι το μεταμφιεσμένο όνομα της πολιτικής. Κι ένας ολόκληρος χορός μεταμφιεσμένων στο μεγάλο ball room της εξουσίας να γλεντοκοπά με σερπαντίνες φόβου και κομφετί της άπειρης απειλής. Της ακατάσχετης αλληλοδιάδοχης απειλής που σκληραίνει ακόμη περισσότερο τον φετινό Μάρτιο. Ποιος Απρίλης που τάχα είναι ο μήνας ο σκληρός; Ο Μάρτιος, ο αιχμηρότατος Μάρτιος είναι όλα τα λεφτά. Για τον Απρίλιο έχουμε ακόμη πολύ καιρό, σχεδόν μια ολόκληρη αιωνιότητα... και μια μέρα κατά πως λένε οι ειδικοί πολύς καιρός ώστε να γλεντήσουν με την ψυχή τους οι σημερινοί μεταμφιεσμένοι, πολύς καιρός για να κρυφτούν και να παραστήσουν αυτό που δεν είναι κι ακόμη περισσότερο: αυτό που δεν υπήρξαν ποτέ και που ούτε θέλησαν ποτέ να γίνουν. Γι' αυτό δεν αξίζει αυτό που υποδύονται. Επειδή από κάτω δεν υπάρχει η παραμικρή ευλογία μιας στάλας ιδρώτα που θα μπορούσε κάποτε να στάξει από την ψυχή τους, για να βαθύνει την αγωνία του Μαρτίου καθώς οδεύει βασανιστικά προς την ισημερία του χρόνου. Προς την ισημερία των ανθρώπων δηλαδή, και επομένως προς την ισηγορία ψυχών και σωμάτων προς τον έρωτα και τον θάνατο. 

 

Όχι, αυτή η μεταμφίεση δεν έχει αλκή. Δεν έχει αλτάρι αναπήδησης στην ευεργεσία της χαράς που γλεντάει. Και δεν έχει, επειδή χαρά δεν υπάρχει. Υπάρχει μονάχα μεταμφιεσμένη αγριότητα, ντυμένη άμφια χαράς. Κι από κάτω τίποτα. Κενό. Να χάσκει ένα τίποτα πιο μεγάλο από τη λέξη του, πιο μεγάλο από την υπόστασή του, πιο μεγάλο ακόμη και από την ίδια του την έννοια. 

 

Και ο χορός των μεταμφιεσμένων να οργιάζει, να κορυβαντιά εκκωφαντικά χωρίς να καλύπτει κανένα κλάμα νεογέννητου θεού. Νεογέννητου ανθρώπου που έχει χαρίσει ολόκληρο το σύμπαν στο σύμβολο του Είναι του που λέγεται θεός. Όχι, τίποτα τέτοιο. Σε τέτοιους χορούς των μεταμφιεσμένων δεν υπάρχει θεότητα του σώματος γιατί δεν υπάρχει η ένθεν η όραση της ζωής. Δεν υπάρχει θέλω να πω η απαραίτητη γυμνότητα της ελευθερίας που θα σου επέτρεπε ν' ασκήσεις την άλλη ελευθερία της γυμνότητας: την ένδυση στον Άλλο την ένδυση δηλαδή του Άλλου, που μαζί του συνυπάρχεις και τον ενδύεσαι, τον περιενδύεσαι ως κάτι ακραία όμορφο που στέκεται εκεί όπου δεν θα προλάβεις να φτάσεις ποτέ. Γι' αυτό και τα ζωγραφισμένα δάκρυα που όταν είναι αληθινά ζωγραφισμένα στην προσωπίδα, δεν είναι τίποτα άλλο παρά η εκπηγασμένη αλήθεια της έσω ροής του ποταμιαίου εαυτού μας και μια υπόμνηση ακροβασίας μεταξύ προσωπίδας και προσώπου. Που θέλει να φανεί με κάθε τρόπο, που θέλει να μεταρσιωθεί με κάθε τρόπο, που θέλει να Είναι με κάθε τρόπο, που θέλει να αποτινάξει τον ζυγό του Εγώ και να γίνει Όλοι. Αυτό είναι η μεταμφίεση. Αυτή είναι η προσπάθεια: να φορέσεις τα ίδια σου τα ρούχα αλλιώς. Να είσαι ο ίδιος αλλιώς. Και πιο πέρα: να περιενδυθείς αλλιώς την ίδια περηφάνια του βλέμματός σου, της χειρονομημένης σου αλήθειας, της χορευμένης και χορευτικής σου κίνησης προς το σκοτεινό. Να περιενδυθείς την χροιά της φωνής σου με λόγια που ποτέ δεν είχες πει υπό άλλες συνθήκες. Γιατί έτσι η μεταμφίεση είναι αλήθεια υπό άλλες συνθήκες βέβηλης ιερότητας που διαρρηγνύει το παραπέτασμα του ναού.

Δεν είναι απάτη. Είναι ένας ακόμα τρόπος του Ενός στην προσπάθειά του να συμπεράνει το Παν έτσι ώστε να καταγίνει το άθλημά του αυτό πιο πλούσιο, πιο τραγουδισμένο, πάει να πει πιο ρυθμικό, πάει να πει πιο αποκαλυπτικό ίχνος κατ' ίχνος του φοβερού ρυθμού του κόσμου. Έτσι, με κάποια έπαρση μιας νόμιμης παρανάγνωσης θα μπορούσαμε να πούμε ότι η Αποκριά αποκρίνεται ως ηχώ στην ίδια την υπόσταση του όντος. Και χάνεται σβήνοντας ως μακρινός αντίλαλος ενός όντος που είναι το ίδιο υπαρκτό και ανύπαρκτο ταυτοχρόνως. Ξέφωτο και γκρεμός ταυτοχρόνως. Τόπος να σταθείς και τόπος να φαντασθείς. Ταυτοχρόνως. Να Είσαι και να μην Είσαι. Κι ακόμη πιο πέρα, στο πιο πέρα μιας αέναης μεταμφίεσης που είναι η δημιουργική κατάφαση διά της αρνήσεως και στο τέλος η ακραία διαλεκτική συνθήκη υπό τον αξιωματικό τίτλο "άρνηση της άρνησης": Να μην Είσαι επειδή ακριβώς Είσαι και το αντίθετο.

Ώστε απαραίτητη η μεταμφίεση. Κι ευλογημένη η λύπη της, ο καλός της ο λόγος στις αρνησιδικίες του άγνωστου. Ευλογημένη η χαρά της ύπαρξης. Αυτό, επαναλαμβάνω, δεν είναι απάτη. 

 

Απάτη είναι η μεταμφίεση του άγριου κενού που λέγεται εξουσία, σε συμπαγή αδήριτη ανάγκη. Απάτη είναι η μεταμφίεση μιας τιποτένιας και ανύπαρκτης έννοιας του κέρδους σε ενοχή ενός εκάστου εξ ημών. Απάτη είναι η μεταμφίεση της ελευθερίας σε χυδαία δημοκρατία. Απάτη είναι η μεταμφίεση της άπειρης οντότητας σε μονοσήμαντη ταπείνωση ευπείθειας. Απάτη είναι η μεταμφίεση του δικαιώματος να υπάρχεις με τιμή και πεποίθηση σε οφειλή.  

 

Συνεπώς ας διαλέξει ο καθένας την αμφίεση και τη μεταμφίεση που του αξίζει.  

 

Και του χρόνου;